7 Quan Niệm Sai Lầm Thường Gặp Về Cảm Cúm Ở Trẻ Em
Khi con bạn bị ốm, đặc biệt là cảm cúm, có rất nhiều lời khuyên được đưa ra, từ những kinh nghiệm truyền miệng đến những hiểu biết khoa học. Tuy nhiên, không phải lời khuyên nào cũng đúng. Dưới đây là 7 quan niệm sai lầm phổ biến về cảm cúm ở trẻ em mà các bậc cha mẹ nên biết để chăm sóc con tốt hơn.
1. Cảm Thì Cho Ăn, Sốt Nên Bỏ Đói?
- Quan niệm sai lầm: Câu nói nổi tiếng này không đúng trong trường hợp trẻ bị ốm. Trẻ em (và cả người lớn) khi bị bệnh, dù là cảm lạnh, sốt, hay cả hai, đều cần được cung cấp đủ dinh dưỡng và nước để phục hồi.
- Lời khuyên:
- Cung cấp dinh dưỡng đầy đủ: Khi trẻ bị ốm, cơ thể cần năng lượng để chống lại bệnh tật. Việc bỏ đói trẻ sẽ khiến cơ thể yếu hơn và bệnh tình kéo dài.
- Đảm bảo đủ nước: Sốt có thể dẫn đến mất nước, vì vậy cần cho trẻ uống nhiều nước hơn bình thường.
- Lựa chọn thực phẩm phù hợp: Nếu trẻ không muốn ăn đồ ăn đặc, hãy thử các món dễ tiêu như phở gà, súp, nước ép trái cây hoặc thậm chí là kem. Điều quan trọng là trẻ ăn được và hấp thụ được dinh dưỡng.
- Theo bà Liegh Ann Greavu – chuyên viên về ăn uống ở Paul, Minnessota phát biểu: 'Tất cả trẻ em và kể cả người lớn khi bị ốm, giả sử bị cảm lạnh, sốt hay cả hai thì đều cần nạp dinh dưỡng và nước để khoẻ hơn'.
2. Chất Nhầy Màu Xanh Chứng Tỏ Bệnh Nguy Hiểm?
- Chất nhầy xanh/vàng có thể là dấu hiệu cảm, nhưng không phải lúc nào cũng nguy hiểm. Màu sắc của chất nhầy có thể thay đổi do nhiều yếu tố, không phải lúc nào cũng chỉ ra một bệnh nghiêm trọng.
- Cẩn trọng:
- Các triệu chứng đi kèm: Nếu chất nhầy có màu xanh hoặc vàng kèm theo các triệu chứng như sốt cao dai dẳng, chán ăn, ho nhiều, hoặc chảy máu cam, thì có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng khác (ví dụ: nhiễm trùng xoang) và cần được bác sĩ thăm khám.
- Nhầy xanh/vàng kéo dài: Nếu trẻ thường xuyên có chất nhầy màu xanh hoặc vàng, có thể có bệnh tiềm ẩn như nấm vòm họng hoặc các vấn đề về đường hô hấp, cần được kiểm tra bởi bác sĩ.
- Lời khuyên:
- Theo dõi triệu chứng: Quan sát kỹ các triệu chứng của trẻ và đưa trẻ đến bác sĩ nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
- Không tự ý dùng kháng sinh: Việc sử dụng kháng sinh không đúng cách có thể gây kháng thuốc và làm tình trạng bệnh trở nên phức tạp hơn.
3. Cảm Cúm Lây Lan Mạnh Nhất Khi Chưa Có Triệu Chứng?
- Nguy cơ lây lan cao nhất khi triệu chứng đã xuất hiện. Mặc dù virus có thể lây lan trước khi có triệu chứng, nhưng khả năng lây lan cao nhất là khi người bệnh đã có các triệu chứng rõ ràng.
- Đường lây:
- Ho và hắt hơi: Các giọt bắn từ ho và hắt hơi chứa virus cúm và có thể lây lan cho người khác khi họ hít phải.
- Tiếp xúc tay: Virus có thể tồn tại trên bề mặt và lây lan khi người khác chạm vào bề mặt đó rồi đưa tay lên mặt (mắt, mũi, miệng).
- Trẻ sức đề kháng yếu dễ nhiễm bệnh. Hệ miễn dịch của trẻ em chưa phát triển hoàn thiện, do đó trẻ dễ bị nhiễm bệnh hơn người lớn.
- Lời khuyên:
- Vệ sinh cá nhân: Dạy trẻ rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là sau khi ho, hắt hơi hoặc chạm vào các bề mặt công cộng.
- Tránh tiếp xúc gần: Hạn chế cho trẻ tiếp xúc gần với người bệnh để giảm nguy cơ lây nhiễm.
- Tiêm phòng cúm: Tiêm phòng cúm hàng năm là biện pháp hiệu quả để bảo vệ trẻ khỏi bệnh cúm.
4. Sốt Nhẹ Thì Cứ Để Mặc?
- Sốt giúp hệ miễn dịch chống lại bệnh. Sốt là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để chống lại nhiễm trùng. Nhiệt độ cao có thể giúp tiêu diệt virus và vi khuẩn, đồng thời kích thích hệ miễn dịch hoạt động mạnh mẽ hơn.
- Quan trọng: Duy trì sự thoải mái cho bé. Mặc dù sốt có thể có lợi, nhưng việc để trẻ chịu đựng quá mức có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sức khỏe.
- Lời khuyên:
- Sốt nhẹ kèm mệt mỏi: Nếu trẻ bị sốt nhẹ nhưng cảm thấy mệt mỏi, khó chịu, hoặc ngủ li bì, có thể sử dụng Acetaminophen (Paracetamol) hoặc Ibuprofen để hạ sốt và giảm đau.
- Sốt cao nhưng bé vẫn thoải mái: Nếu trẻ sốt cao nhưng vẫn tỉnh táo, chơi đùa bình thường, không có dấu hiệu khó chịu, thì có thể theo dõi sát và không cần hạ sốt ngay lập tức. Đảm bảo trẻ được bù đủ nước và nghỉ ngơi đầy đủ.
- Trẻ dưới 6 tháng sốt: Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi, sốt có thể là dấu hiệu của một bệnh nghiêm trọng. Cần liên hệ với bác sĩ ngay lập tức để được tư vấn và điều trị kịp thời.
- Theo Daniel Levy, phó giáo sư - bác sĩ tại trường Đại học Dược Maryland ở Baltimore nói: 'Nếu bé bị sốt nhẹ nhưng nhường như rất mệt, ngủ lịm đi, hoặc đau mỏi thì hãy cho bé uống Acetaminophen hoặc Ibuprofen, thuốc sẽ giúp cho con bạn cảm thấy thoái mái và ngủ tốt hơn. Nếu thấy bé khoẻ và thoái mái hơn mặc dù sốt cao gần 40 °C, thì chỉ việc để mắt đến con bạn ( chỉ để chắc chắn rằng sự trao đổi chất của con bạn vẫn tốt)'.
5. Tiêu Chảy Nên Ăn Kiêng Chuối + Cơm + Táo + Bánh Mì?
- Chế độ ăn kiêng này không còn phù hợp. Chế độ ăn BRAT (chuối, cơm, táo, bánh mì) từng được khuyến cáo cho trẻ bị tiêu chảy, nhưng hiện nay không còn được coi là lựa chọn tốt nhất.
- Lời khuyên:
- Cho bé ăn những gì bé thường ăn: Khi trẻ bị tiêu chảy, quan trọng nhất là đảm bảo trẻ được bù đủ nước và điện giải. Nên cho trẻ ăn những thực phẩm dễ tiêu và quen thuộc với trẻ.
- Tránh đồ ăn cay, mỡ, nước ép: Các loại thực phẩm này có thể làm tình trạng tiêu chảy trở nên tồi tệ hơn.
- Bù nước và điện giải: Sử dụng dung dịch oresol hoặc các loại nước điện giải khác để bù lại lượng nước và điện giải bị mất do tiêu chảy.
- Theo Andrea McCoy, Phó Giáo sư-Bác sĩ khoa nhi tại trường đại học Pennsylvania ở Philadelphia phát biểu: 'Con bạn sẽ nhanh khoẻ hơn nếu bạn cho bé ăn những gì mà bé vẫn thường ăn'.
6. Bị Cảm Cúm Thì Không Nên Hôn Bé?
- Nước bọt chứa ít virus cúm. So với các giọt bắn từ ho và hắt hơi, nước bọt chứa ít virus cúm hơn.
- Ít có khả năng lây bệnh qua hôn. Do đó, việc hôn trẻ khi bị cảm cúm không phải là con đường lây bệnh chính.
- Quan trọng: Rửa tay thường xuyên. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch là biện pháp hiệu quả nhất để ngăn ngừa lây lan virus cúm.
- Theo Neil schachter, Bác sĩ đồng thời là tác giả của cuốn 'Sự chỉ dẫn cần thiết của bác sĩ về bệnh cảm cúm' đã nói vậy: 'Sự thật thì một cái hôn môi sẽ chẳng gây hại gì'.
7. Cúm Gây Viêm Tai?
- Cúm do virus, viêm tai thường do vi khuẩn. Cúm là bệnh do virus gây ra, trong khi viêm tai giữa thường là do vi khuẩn gây ra.
- Cúm tạo môi trường thuận lợi cho vi khuẩn phát triển gây viêm tai (do chất nhầy, tích tụ dịch). Khi bị cúm, cơ thể sản xuất nhiều chất nhầy, có thể gây tắc nghẽn vòi nhĩ (ống nối tai giữa với họng), tạo môi trường ẩm ướt và ấm áp, thuận lợi cho vi khuẩn phát triển và gây viêm tai.
- Lời khuyên:
- Điều trị cúm: Điều trị cúm kịp thời và đúng cách có thể giúp giảm nguy cơ viêm tai.
- Theo dõi các triệu chứng: Nếu trẻ có các triệu chứng của viêm tai như đau tai, sốt, quấy khóc, cần đưa trẻ đến bác sĩ để được khám và điều trị.
- Theo Ari Brown, bác sĩ đồng thời là tác giả của cuốn 'Dành cho bé khi mới biết đi - 411 những câu trả lời rõ ràng và lời khuyên sáng suốt nhất cho bé của bạn', nói: 'bệnh cúm tạo ra chất nhầy và sự tích tụ dịch lỏng trong tai, đây là một môi trường tốt cho bệnh viêm tai khi vi khuẩn lớn lên'.