Tiêu chuẩn sức khỏe lái xe: Có thể giảm xuống còn 40 chỉ số?
Bối cảnh
Thời gian gần đây, quy định về tiêu chuẩn sức khỏe đối với người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ do Bộ Y tế ban hành đã gây ra nhiều tranh luận trong dư luận. Để giải quyết vấn đề này, đại diện Bộ Y tế và Bộ GTVT đã có cuộc họp để xem xét lại các tiêu chuẩn này, hướng tới sự hợp lý và giảm bớt phiền hà cho người dân.
Thay đổi dự kiến
Một trong những thay đổi lớn nhất có thể xảy ra là việc giảm số lượng chỉ số kiểm tra sức khỏe từ 83 xuống còn khoảng 40. TS. Trần Quý Tường, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), Phó ban soạn thảo quyết định này, cho biết Bộ Y tế đã lắng nghe ý kiến của người dân và nhận thấy cần có sự điều chỉnh về mặt kỹ thuật trong văn bản.
Các thay đổi dự kiến bao gồm:
- Giảm số lượng chỉ số kiểm tra: Từ 83 chỉ số có thể giảm xuống còn khoảng 40.
- Tinh giản thủ tục: Các thủ tục cấp giấy chứng nhận sức khỏe lái xe sẽ được làm gọn nhẹ hơn.
- Rà soát tiêu chuẩn: Viện Giám định Y khoa được giao nhiệm vụ rà soát lại toàn bộ các tiêu chuẩn về sức khỏe.
- Hướng dẫn thực hiện: Bộ Y tế dự kiến ban hành hướng dẫn thực hiện mới vào cuối tuần này.
Giải thích của Bộ Y tế
Bộ Y tế giải thích rằng quy định này mang tính chuyên môn sâu, được xây dựng để hỗ trợ các bác sĩ trong việc đánh giá tình trạng sức khỏe của người lái xe. Tuy nhiên, do có nhiều thuật ngữ chuyên môn, người dân có thể gặp khó khăn trong việc hiểu rõ các quy định.
Ví dụ, quy định nêu rõ người mắc trĩ độ III-IV không đủ sức khỏe để lái xe chuyên nghiệp các hạng như C, D, E, nhưng vẫn được cấp giấy phép lái xe hạng B1, A1. Điều này có nghĩa là, các tiêu chuẩn sức khỏe được áp dụng khác nhau tùy thuộc vào loại phương tiện và mục đích sử dụng.
Thực tế, để thi bằng lái xe hạng A1 hoặc B1, người dân chỉ cần đáp ứng khoảng 40 chỉ số sức khỏe. Các mục khám như răng hàm mặt, lách to độ 2, viêm loét thực quản, hẹp dạ dày, rò bàng quang, trĩ, gù vẹo, cứng dính cột sống… không bắt buộc đối với những người thi bằng lái xe hạng A1, B1.
Lịch sử quy định
Quy định về tiêu chuẩn sức khỏe đối với người lái xe không phải là mới. Vào năm 1962, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 70/QĐ-TTg quy định về vấn đề này. Trong đó, có một số quy định đáng chú ý như yêu cầu về chiều cao và vòng ngực đối với người lái xe tải.
Bản Tiêu chuẩn sức khỏe người điều khiển phương tiện giao thông cơ giới đường bộ hiện hành được xây dựng dựa trên bản đã ban hành và thực thi từ năm 2001. Tuy nhiên, Bộ Y tế cho biết trong quá trình thực hiện 7 năm qua, chưa nhận được phản hồi nào về tính không khả thi của quy định.
Giám sát và thanh tra
TS. Trần Quý Tường thừa nhận rằng, trong thời gian qua, ngành y tế đã chưa giám sát tốt việc cấp giấy chứng nhận sức khỏe cho người thi lấy bằng lái xe. Để khắc phục tình trạng này, Bộ Y tế sẽ tăng cường các biện pháp giám sát, thanh tra để hạn chế sai phạm trong quá trình cấp phép lái xe.
Đánh giá của Bộ Tư pháp
Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (Bộ Tư pháp) đã có văn bản gửi Bộ Y tế để kiểm tra Quyết định số 33/QĐ – BYT và Quyết định 34/2008/QĐ – BYT liên quan đến tiêu chuẩn sức khỏe của người lái xe.
Bộ Tư pháp đánh giá cao sự cần thiết của quy định, nhưng cho rằng một số tiêu chuẩn về sức khỏe chưa đảm bảo tính hợp lý và không thực sự cần thiết, không gắn với yêu cầu đặc định đối với việc điều khiển các phương tiện giao thông khác nhau. Điều này có thể gây ra phiền hà cho người dân và tạo điều kiện cho các hành vi tiêu cực trong quá trình khám và chứng nhận sức khỏe.
Do đó, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đã đề nghị Bộ Y tế tự kiểm tra, xử lý các quyết định này, thậm chí có thể đình chỉ thi hành hoặc tạm ngưng hiệu lực áp dụng để nghiên cứu và có những xử lý tiếp theo.
