Văn chẩn (nghe và ngửi) trong y học cổ truyền giúp chẩn đoán bệnh qua tiếng nói, tiếng thở, tiếng ho, tiếng nấc và mùi vị. Tiếng nói nhỏ, hụt hơi chỉ hư chứng; tiếng nói to là thực chứng. Thở nhanh, mạnh là thực chứng; thở nông, yếu là hư chứng. Ho có đờm là Thấu, không đờm là Khái. Nấc liên tục, to là thực nhiệt; nấc thưa, nhỏ là hư hàn. Phân tanh hôi, loãng do Tỳ hư; nước tiểu khai, đục do thấp nhiệt; đờm tanh hôi do Phế ung.