Thanh tra Bộ Y tế siết chặt quản lý thông tin về lựa chọn giới tính thai nhi
Thực trạng mất cân bằng giới tính khi sinh ở Việt Nam
Mất cân bằng giới tính khi sinh (Gender Imbalance at Birth - GIB) đang là một vấn đề nhức nhối ở Việt Nam. Tình trạng này xảy ra khi tỷ lệ bé trai được sinh ra cao hơn đáng kể so với bé gái, vượt quá tỷ lệ sinh học tự nhiên. Theo Tổng cục Thống kê, tỷ số giới tính khi sinh ở Việt Nam năm 2023 là 112 bé trai trên 100 bé gái, cao hơn nhiều so với mức sinh học tự nhiên là 105-106 bé trai trên 100 bé gái.
Nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do tâm lý ưa thích con trai, cùng với sự phát triển của khoa học kỹ thuật cho phép lựa chọn giới tính thai nhi. Điều này dẫn đến việc nhiều gia đình tìm cách can thiệp để sinh được con trai, gây ra những hậu quả nghiêm trọng về mặt xã hội và nhân khẩu học.
Thanh tra Bộ Y tế vào cuộc
Trước thực trạng đáng báo động này, Thanh tra Bộ Y tế đã phối hợp với các cơ quan liên quan triển khai đợt thanh tra các ấn phẩm và trang web có nội dung tuyên truyền về lựa chọn giới tính thai nhi. Theo thông tin từ TNOL, đợt thanh tra bắt đầu từ ngày 27/5/2009.
Ông Trần Quang Trung, Chánh thanh tra Bộ Y tế, cho biết đoàn thanh tra đã kiểm tra tại 5 địa phương phía Bắc và yêu cầu gỡ bỏ một số website có nội dung vi phạm. Thanh tra sẽ tiếp tục được thực hiện tại một số tỉnh phía Nam.
Vi phạm Pháp lệnh Dân số
Việc thông tin, hướng dẫn sinh con theo ý muốn và cung cấp dịch vụ lựa chọn giới tính thai nhi là trái với quy định của Pháp lệnh Dân số. Pháp lệnh này nhằm đảm bảo cân bằng giới tính khi sinh, góp phần vào sự phát triển bền vững của đất nước.
Các hành vi vi phạm Pháp lệnh Dân số có thể bị xử phạt hành chính, thậm chí truy cứu trách nhiệm hình sự tùy theo mức độ vi phạm. Bộ Y tế và các cơ quan chức năng liên tục tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.
Hậu quả của mất cân bằng giới tính khi sinh
Mất cân bằng giới tính khi sinh gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng cho xã hội, bao gồm:
- Thiếu hụt phụ nữ: Dẫn đến tình trạng thiếu phụ nữ trong độ tuổi kết hôn, gây khó khăn cho việc tìm kiếm bạn đời của nam giới.
- Gia tăng tệ nạn xã hội: Tăng nguy cơ buôn bán phụ nữ, mại dâm và các hình thức bạo lực giới.
- Ảnh hưởng đến cấu trúc gia đình: Thay đổi cấu trúc gia đình truyền thống, ảnh hưởng đến vai trò và vị thế của phụ nữ trong xã hội.
- Mất ổn định xã hội: Tạo ra sự bất ổn trong xã hội, gây khó khăn cho việc phát triển kinh tế và xã hội.
Giải pháp
Để giải quyết tình trạng mất cân bằng giới tính khi sinh, cần có sự phối hợp đồng bộ của nhiều giải pháp, bao gồm:
- Nâng cao nhận thức: Tăng cường tuyên truyền, giáo dục về bình đẳng giới, xóa bỏ tư tưởng trọng nam khinh nữ.
- Thực thi pháp luật: Xử lý nghiêm các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến lựa chọn giới tính thai nhi.
- Nâng cao vị thế của phụ nữ: Tạo điều kiện để phụ nữ được học tập, làm việc và tham gia vào các hoạt động xã hội.
- Cung cấp dịch vụ tư vấn: Tư vấn, hỗ trợ các cặp vợ chồng về kế hoạch hóa gia đình và chăm sóc sức khỏe sinh sản.
Việc ngăn chặn lựa chọn giới tính thai nhi là một nhiệm vụ cấp bách và lâu dài, đòi hỏi sự chung tay của cả cộng đồng để xây dựng một xã hội công bằng, bình đẳng và phát triển bền vững.
