Các Phương Pháp Tránh Thai An Toàn và Hiệu Quả
Để lựa chọn phương pháp tránh thai lý tưởng, phụ nữ cần cân nhắc nhiều yếu tố. Quan trọng nhất là phương pháp đó phải an toàn, hiệu quả, không gây khó chịu và có thể sử dụng thường xuyên.
1. Kiềm Chế Quan Hệ Tình Dục
Kiềm chế quan hệ tình dục là phương pháp tránh thai dựa trên việc tránh tiếp xúc trực tiếp giữa cơ quan sinh dục nam và nữ, ngăn chặn quá trình giao hợp dẫn đến mang thai. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là bạn phải từ bỏ hoàn toàn những biểu hiện tình cảm và hành vi tạo khoái cảm như ôm, hôn, vuốt ve.
- Ưu điểm:
- Không tốn kém.
- Không tác dụng phụ.
- Nhược điểm:
- Đòi hỏi sự tự giác và kiên trì cao từ cả hai phía.
- Khó thực hiện trong thời gian dài.
Những cặp đôi lựa chọn phương pháp này cần thẳng thắn chia sẻ với nhau để thống nhất về giới hạn các hành vi. Đồng thời, nên tìm hiểu thêm về các phương pháp tránh thai khác để sử dụng khi cần thiết.
Kiềm chế quan hệ tình dục có thể là một thử thách, nhưng đồng thời cũng là cơ hội để các cặp đôi tôn trọng và hiểu biết nhau hơn, đặc biệt là đối với những người trẻ tuổi.
2. Các Phương Pháp Tránh Thai Sử Dụng Hormone
Hiện nay, ngoài viên thuốc tránh thai (TTT) uống đã rất phổ biến, còn có nhiều lựa chọn khác như viên thuốc làm mất kinh tạm thời, thuốc tiêm hormone, que cấy dưới da, vòng đặt âm đạo (tiết hormone) và miếng dán.
2.1. Viên Thuốc Tránh Thai (TTT)
Viên TTT thường được đóng gói dưới dạng vỉ 21 hoặc 28 viên, chứa các hormone tổng hợp (estrogen và progestin) có tác dụng điều hòa sự phóng noãn và chu kỳ kinh nguyệt.
Cơ chế hoạt động:
- Ngăn rụng trứng (90-95%): Đây là cơ chế chính, ngăn không cho trứng chín và rụng.
- Làm đặc chất nhầy cổ tử cung: Ngăn cản tinh trùng xâm nhập vào tử cung.
- Làm mỏng nội mạc tử cung: Ngăn chặn sự làm tổ của trứng đã thụ tinh.
- Làm chậm tốc độ di chuyển của trứng: Giảm khả năng trứng gặp tinh trùng.
Các loại viên TTT:
- Vỉ 21/28 viên (viên kết hợp): Chứa cả estrogen và progestin. Hiện có hơn 30 cách kết hợp hai hormone này với hàm lượng khác nhau. Hàm lượng estrogen thường gặp là 35 microgram, còn progestin thì tùy thuộc vào từng loại thuốc.
- Viên 3 pha: Lượng progestin thay đổi theo chu kỳ kinh nguyệt, mô phỏng gần giống với lượng hormone tự nhiên trong cơ thể.
- Minipill (viên chỉ chứa progestin): Hiệu quả tránh thai kém hơn so với viên kết hợp và cần phải uống đều đặn, chính xác. Tuy nhiên, loại này lại có ít tác dụng phụ và ít nguy cơ đối với sức khỏe hơn.
Cách sử dụng:
- Vỉ 21 viên: Uống mỗi ngày một viên cho đến hết vỉ. Sau đó, nghỉ 7 ngày rồi uống tiếp vỉ mới. Kinh nguyệt thường xuất hiện sau 2-5 ngày ngừng thuốc. Nếu không thấy kinh, cần uống tiếp vỉ mới sau 7 ngày.
- Vỉ 28 viên: Uống liên tục mỗi ngày một viên, không cần nghỉ. 7 viên cuối thường không chứa hormone (viên giả dược).
Hiệu quả:
- Viên phối hợp (estrogen + progestin): Nếu dùng đúng cách, hiệu quả có thể lên đến 92%.
- Viên chỉ chứa progestin (minipill): Kém hiệu quả hơn và có thể gây ra chảy máu bất thường. Tuy nhiên, ít tác dụng phụ và ít nguy cơ cho sức khỏe hơn.
Lưu ý quan trọng:
- Viên TTT có hiệu quả cao khi được sử dụng đúng cách (uống hàng ngày, đúng giờ). Nếu quên một viên, cần uống ngay khi nhớ ra và viên tiếp theo uống theo giờ cũ. Nếu quên hai viên trở lên, hiệu quả tránh thai sẽ giảm đáng kể và cần sử dụng biện pháp hỗ trợ khác cho đến hết chu kỳ kinh.
2.2. Viên Thuốc Tránh Thai Trì Hoãn Kinh Nguyệt
Nhiều phụ nữ cảm thấy thoải mái với chu kỳ kinh nguyệt đều đặn, dễ dàng dự đoán và lên kế hoạch. Tuy nhiên, một số khác lại gặp phải những triệu chứng khó chịu như ra máu nhiều, đau bụng kinh, chướng bụng, nhức đầu, và mong muốn giảm tần suất hoặc thậm chí ngừng hẳn kinh nguyệt.
Năm 2003, FDA (Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ) đã công nhận viên thuốc có khả năng giảm tần suất chu kỳ kinh, ví dụ như viên Seasonale chỉ còn 4 chu kỳ kinh mỗi năm. Trước đó, nhiều bác sĩ cũng đã kê đơn thuốc tránh thai uống liên tục để giúp phụ nữ bỏ qua một chu kỳ kinh.
Lợi ích của việc trì hoãn kinh nguyệt:
- Giảm các triệu chứng khó chịu liên quan đến kinh nguyệt: Đau bụng kinh, ra máu nhiều, mệt mỏi, khó chịu.
- Hỗ trợ điều trị các bệnh lý nặng thêm do kinh nguyệt: Lạc nội mạc tử cung, thiếu máu, hen suyễn, đau nửa đầu, động kinh.
- Tránh phiền phức trong các dịp đặc biệt: Đám cưới, tuần trăng mật, thi cử, thi đấu thể thao.
Tác dụng phụ:
- Nguy cơ chảy máu bất ngờ hoặc rải rác, đặc biệt là trong những tháng đầu tiên sử dụng.
Cơ chế:
- Viên TTT vỉ 28 viên sẽ gây ra kinh nguyệt hàng tháng, nhưng đây không phải là kinh nguyệt tự nhiên mà chỉ là sự mô phỏng. Việc ra máu này không thực sự cần thiết cho sức khỏe.
Lưu ý quan trọng:
- Việc sử dụng viên thuốc tránh thai để trì hoãn kinh nguyệt cần được tư vấn và chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
