Những Vấn Đề Sức Khỏe Bạn Nên Chia Sẻ Với Bác Sĩ
Đôi khi, có những vấn đề sức khỏe mà bạn cảm thấy ngại ngùng hoặc cho rằng không quan trọng để chia sẻ với bác sĩ. Tuy nhiên, việc trao đổi cởi mở với bác sĩ là vô cùng quan trọng để có thể đưa ra những chẩn đoán chính xác và phương pháp điều trị hiệu quả. Dưới đây là một số vấn đề bạn nên thẳng thắn chia sẻ với bác sĩ của mình:
1. Kế hoạch mang thai
Tầm quan trọng của việc lên kế hoạch: Việc mang thai không có kế hoạch trước có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của cả bạn và em bé. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), việc lên kế hoạch mang thai giúp bạn có sự chuẩn bị tốt nhất về sức khỏe, tài chính và tinh thần, từ đó giảm thiểu các rủi ro có thể xảy ra trong thai kỳ.
Bổ sung axit folic: Axit folic đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển hệ thần kinh của thai nhi. Việc bổ sung đủ 400mg axit folic mỗi ngày, bắt đầu từ 3 tháng trước khi mang thai, giúp giảm đáng kể nguy cơ dị tật ống thần kinh (như tật nứt đốt sống) ở trẻ. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), tất cả phụ nữ trong độ tuổi sinh sản nên bổ sung axit folic, ngay cả khi họ không có kế hoạch mang thai.
Các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn: Chia sẻ kế hoạch mang thai với bác sĩ giúp bạn phát hiện và điều trị kịp thời các vấn đề sức khỏe có thể ảnh hưởng đến thai kỳ. Ví dụ, các bệnh lý tuyến giáp, nếu không được kiểm soát tốt, có thể gây ra sẩy thai, sinh non hoặc các biến chứng khác. Ngoài ra, bác sĩ cũng có thể tư vấn về cân nặng lý tưởng trước khi mang thai. Thừa cân hoặc thiếu cân đều có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như tiểu đường thai kỳ, tiền sản giật hoặc sinh non.
2. Thói quen hút thuốc lá
Khai báo thành thật: Bác sĩ cần biết chính xác tần suất hút thuốc của bạn (thường xuyên, thỉnh thoảng) hoặc nếu bạn là người hút thuốc thụ động. Thông tin này giúp bác sĩ đánh giá nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến thuốc lá, như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), bệnh tim mạch và ung thư phổi. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA), hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra các bệnh tim mạch có thể phòng ngừa được.
Tác hại của thuốc lá: Ngay cả khi bạn chỉ hút một vài điếu mỗi tuần, thuốc lá vẫn gây hại cho sức khỏe. Các hóa chất độc hại trong thuốc lá có thể gây tổn thương tế bào, làm tăng nguy cơ ung thư và các bệnh lý khác. Khói thuốc lá cũng ảnh hưởng đến hệ hô hấp, gây ra các triệu chứng như ho, khó thở và làm tăng nguy cơ nhiễm trùng đường hô hấp.
Hút thuốc thụ động: Hút thuốc thụ động (hít phải khói thuốc từ người khác) cũng gây hại tương tự như hút thuốc trực tiếp. Theo WHO, không có mức độ an toàn nào cho việc tiếp xúc với khói thuốc thụ động. Trẻ em và phụ nữ mang thai đặc biệt dễ bị tổn thương bởi khói thuốc thụ động.
3. Cảm giác đau khi quan hệ tình dục
Không nên chịu đựng: Đau khi quan hệ tình dục (chứng khó giao hợp) không phải là điều bình thường và có thể là dấu hiệu của các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Nhiều phụ nữ cảm thấy ngại ngùng khi chia sẻ vấn đề này với bác sĩ, nhưng việc thăm khám và tìm ra nguyên nhân là rất quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống.
Nguyên nhân gây đau:
- Đau sâu trong cơ quan sinh dục: Có thể do các bệnh lý như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung (endometriosis) hoặc nhiễm trùng vùng chậu. Lạc nội mạc tử cung là tình trạng các tế bào nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung, gây đau, chảy máu bất thường và có thể dẫn đến vô sinh.
- Đau gần bên ngoài: Có thể do nhiễm trùng âm đạo, thiếu chất bôi trơn, thay đổi hormone (đặc biệt là trong thời kỳ mãn kinh) hoặc do chưa đủ thời gian dạo đầu. Thiếu chất bôi trơn có thể gây ra cảm giác rát, khó chịu và đau khi quan hệ.
Tầm quan trọng của việc thăm khám: Các vấn đề gây đau khi quan hệ có thể được kiểm soát và điều trị hiệu quả. Bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm để xác định nguyên nhân và đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, như sử dụng thuốc, liệu pháp hormone hoặc phẫu thuật. Nếu không được điều trị kịp thời, một số bệnh lý có thể dẫn đến vô sinh.
4. Thói quen nhuộm da nâu bằng giường nhuộm
Nguy cơ từ giường nhuộm da: Giường nhuộm da sử dụng tia cực tím (UV) tương tự như ánh nắng mặt trời để làm sẫm màu da. Tuy nhiên, việc tiếp xúc với tia UV từ giường nhuộm da làm tăng nguy cơ ung thư da, đặc biệt là ung thư tế bào hắc tố (melanoma), loại ung thư da nguy hiểm nhất. Theo Tổ chức Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), giường nhuộm da được xếp vào nhóm các tác nhân gây ung thư cho con người.
Kiểm tra da định kỳ: Nếu bạn thích nhuộm da nâu bằng giường nhuộm, hãy đi khám da liễu và kiểm tra da hàng năm. Bác sĩ da liễu có thể phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường trên da và đưa ra các biện pháp phòng ngừa và điều trị kịp thời.
5. Tình trạng cứng khớp gối vào buổi sáng
Phân biệt giữa vận động quá sức và bệnh lý: Cứng khớp gối vào buổi sáng có thể là do vận động quá sức hoặc do các bệnh lý về khớp. Nếu tình trạng cứng khớp kéo dài hơn một vài tuần và không liên quan đến vận động mạnh, bạn nên đi khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị.
Viêm khớp dạng thấp: Viêm khớp dạng thấp là một bệnh tự miễn, gây viêm mãn tính ở các khớp, đặc biệt là khớp gối, khớp cổ tay và khớp bàn tay. Bệnh thường gặp ở người trên 30 tuổi và có thể gây đau, sưng, cứng khớp và hạn chế vận động. Nếu không được điều trị, viêm khớp dạng thấp có thể dẫn đến tổn thương khớp vĩnh viễn và tàn tật.
6. Tình trạng hắt hơi kéo dài
Tìm hiểu nguyên nhân: Hắt hơi kéo dài có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, như dị ứng, hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc phản ứng của đường hô hấp với các chất kích thích. Trong một số trường hợp, hắt hơi kéo dài có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn, như bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) hoặc ung thư phổi.
Chẩn đoán và điều trị: Để xác định nguyên nhân gây hắt hơi kéo dài, bác sĩ có thể chỉ định các xét nghiệm như xét nghiệm máu, xét nghiệm dị ứng, chụp X-quang ngực hoặc nội soi mũi xoang. Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp, như sử dụng thuốc kháng histamine, thuốc xịt mũi corticosteroid hoặc liệu pháp miễn dịch. Hầu hết các trường hợp hắt hơi mãn tính đều có thể được kiểm soát tốt nếu được phát hiện và điều trị sớm.
