Bài viết tổng quan về bước đột phá trong điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ (UTPKTBN) có đột biến EGFR bằng thuốc Erlotinib. So sánh với các phương pháp điều trị truyền thống, Erlotinib mang lại hiệu quả cao hơn và ít tác dụng phụ hơn, giúp cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân. Nghiên cứu tại Việt Nam cũng chứng minh hiệu quả của phương pháp này.
Ung thư phổi không tế bào nhỏ (UTPKTBN): Bước đột phá trong điều trị
Tổng quan
Ung thư phổi là một trong những bệnh ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu trên toàn thế giới. Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có hàng triệu người mắc mới và tử vong vì ung thư phổi [Nguồn: WHO]. Trong đó, ung thư phổi không tế bào nhỏ (UTPKTBN) chiếm phần lớn các trường hợp.
Hội thảo khoa học do Hoffmann La Roche và Bệnh viện Bạch Mai tổ chức đã nhấn mạnh bước tiến mới trong điều trị UTPKTBN có đột biến EGFR (Epidermal Growth Factor Receptor - thụ thể yếu tố tăng trưởng biểu bì), mở ra hy vọng mới cho bệnh nhân.
Thực trạng ung thư phổi tại Việt Nam
Theo số liệu từ Bộ Y tế, ung thư phổi đứng thứ 2 về tỷ lệ mắc và tử vong trong các bệnh ung thư ở cả nam và nữ tại Việt Nam. Điều này cho thấy gánh nặng bệnh tật mà ung thư phổi gây ra cho cộng đồng là rất lớn [Nguồn: Bộ Y tế].
UTPKTBN chiếm khoảng 80% tổng số ca ung thư phổi, đây là một con số đáng lưu ý vì phương pháp điều trị và tiên lượng của UTPKTBN có sự khác biệt so với ung thư phổi tế bào nhỏ.
Đột biến EGFR và ảnh hưởng đến điều trị
Theo GS - BS. Fillippo De Marinis, Giám đốc Trung tâm Ung thư - Hô hấp thuộc Bệnh viện San Camillo & Forlanini (Italia), đột biến EGFR làm UTPKTBN trở nên nghiêm trọng hơn, ác tính hơn, thời gian sống ngắn hơn và kém đáp ứng với hóa trị liệu thông thường. Điều này có nghĩa là bệnh nhân có đột biến EGFR có thể đối mặt với nhiều thách thức hơn trong quá trình điều trị.
Tuy nhiên, các nghiên cứu về sinh học phân tử cũng chỉ ra rằng đột biến EGFR lại làm tăng đáp ứng với các thuốc ức chế tyrosine kinase (TKI) của EGFR. Các thuốc TKI có khả năng nhắm trúng đích vào các tế bào ung thư mang đột biến EGFR, giúp kiểm soát sự phát triển của khối u một cách hiệu quả hơn.
Điều trị UTPKTBN bằng Erlotinib
Xét nghiệm đột biến EGFR: Bệnh nhân UTPKTBN nên được xét nghiệm đột biến EGFR để xác định có đủ điều kiện điều trị bằng erlotinib hay không. Xét nghiệm này giúp các bác sĩ đưa ra quyết định điều trị phù hợp và cá nhân hóa cho từng bệnh nhân.
Erlotinib: Thuốc erlotinib được sử dụng trong điều trị bước 1 cho UTPKTBN giai đoạn tiến xa hoặc di căn ở bệnh nhân có đột biến EGFR. Erlotinib là một loại thuốc TKI, hoạt động bằng cách ức chế hoạt động của EGFR, từ đó ngăn chặn sự phát triển và lan rộng của các tế bào ung thư.
So sánh với các phương pháp điều trị truyền thống
Trước đây, hóa trị và xạ trị là các phương pháp điều trị chính cho UTPKTBN. Tuy nhiên, các phương pháp này có nhiều hạn chế như thời gian sống ngắn, tác dụng phụ nghiêm trọng ảnh hưởng đến chất lượng sống của bệnh nhân. Bệnh nhân thường phải đối mặt với các tác dụng phụ như buồn nôn, rụng tóc, mệt mỏi, suy giảm hệ miễn dịch, v.v.
Nghiên cứu tại Việt Nam
Nghiên cứu Điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ tiến xa bằng erlotinib của nhóm các bác sĩ thuộc Bệnh viện Ung bướu TP.HCM (2008-2010) cho thấy hiệu quả cao của erlotinib trên bệnh nhân UTPKTBN có đột biến EGFR. Các triệu chứng của bệnh nhân giảm rõ rệt sau 1-2 tuần sử dụng thuốc, đặc biệt là các triệu chứng ho, đau và khó thở.
Kết luận
TS - BS. Nguyễn Tuyết Mai - Trưởng khoa Nội I, Bệnh viện K, Hà Nội cho rằng, erlotinib mở ra cơ hội kéo dài sự sống và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân UTPKTBN có đột biến EGFR. Phương pháp này được xem là chuẩn mực mới trong điều trị UTPKTBN, giúp bệnh nhân sống vui, khỏe vì tránh được rất nhiều tác dụng phụ gây ra bởi các thuốc hóa trị thông thường.
