Vũ khí mới trong điều trị tiểu đường tuýp 2
Tổng quan về tiểu đường tuýp 2
- 90% bệnh nhân tiểu đường thuộc tuýp 2: Tiểu đường tuýp 2 là dạng phổ biến nhất của bệnh tiểu đường, chiếm phần lớn các trường hợp mắc bệnh. Nguyên nhân chủ yếu là do tình trạng kháng insulin, khi cơ thể không sử dụng insulin hiệu quả để chuyển hóa đường.
- Điều trị không đầy đủ có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng: Nếu không được kiểm soát tốt, tiểu đường tuýp 2 có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như bệnh tim mạch, tổn thương thần kinh (bệnh thần kinh tiểu đường), bệnh thận (bệnh thận tiểu đường), tổn thương mắt (bệnh võng mạc tiểu đường) và các vấn đề về bàn chân (loét bàn chân, nhiễm trùng).
- Các biệt dược mới có thể giúp kiểm soát bệnh hiệu quả: Các loại thuốc mới, đặc biệt là nhóm Incretin, đã mang lại những tiến bộ đáng kể trong việc kiểm soát đường huyết và giảm nguy cơ biến chứng cho bệnh nhân tiểu đường tuýp 2.
Điều trị tiểu đường tuýp 2: Quan điểm của chuyên gia
- GS. BS Waldemar Karnafel giải thích về phương pháp điều trị tiểu đường tuýp 2: GS. BS Waldemar Karnafel, một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực tiêu hóa và trao đổi chất, chia sẻ những thông tin quan trọng về việc điều trị tiểu đường tuýp 2, đặc biệt là vai trò của các biệt dược mới.
Insulin: Khi nào cần thiết?
- Không phải lúc nào cũng cần tiêm insulin ngay khi chẩn đoán: Không phải tất cả bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 đều cần tiêm insulin ngay sau khi được chẩn đoán. Việc điều trị ban đầu thường tập trung vào thay đổi lối sống và sử dụng thuốc uống.
- Ban đầu, có thể kiểm soát bằng chế độ ăn, vận động và thuốc uống: Chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục thường xuyên và sử dụng các loại thuốc uống như metformin thường là những bước đầu tiên trong điều trị tiểu đường tuýp 2. Mục tiêu là cải thiện độ nhạy insulin và kiểm soát đường huyết.
- Tuy nhiên, nhiều bệnh nhân cuối cùng cần tiêm insulin: Theo thời gian, nhiều bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 có thể cần tiêm insulin để kiểm soát đường huyết hiệu quả hơn, đặc biệt khi các phương pháp điều trị khác không còn đủ hiệu quả.
Biệt dược Inkretyn: Giải pháp bổ sung hiệu quả
- Inkretyn có thể giúp ổn định đường huyết và giảm biến chứng: Các biệt dược Incretin là một nhóm thuốc mới được sử dụng để điều trị tiểu đường tuýp 2. Chúng hoạt động bằng cách tăng cường hoạt động của các hormone tự nhiên trong cơ thể, giúp tăng sản xuất insulin, giảm sản xuất glucose từ gan và cải thiện kiểm soát đường huyết. Nghiên cứu cho thấy Incretin có thể giúp giảm nguy cơ biến chứng tim mạch và bảo vệ chức năng tế bào beta tuyến tụy [^1^].
Khi nào nên sử dụng Inkretyn?
- Có thể dùng ở mọi giai đoạn điều trị tiểu đường tuýp 2: Thuốc Incretin có thể được sử dụng ở nhiều giai đoạn khác nhau của bệnh tiểu đường tuýp 2, tùy thuộc vào tình trạng của bệnh nhân và chỉ định của bác sĩ.
- Không dùng độc lập mà kết hợp với thuốc uống: Incretin thường được sử dụng kết hợp với các loại thuốc uống khác như metformin để đạt hiệu quả kiểm soát đường huyết tốt nhất.
- Không dùng cho bệnh nhân đã tiêm insulin: Incretin thường không được khuyến cáo sử dụng cho bệnh nhân đã được điều trị bằng insulin, trừ khi có chỉ định đặc biệt từ bác sĩ.
Inkretyn là gì và cơ chế hoạt động?
- Là hormone tổng hợp mô phỏng hormone tự nhiên từ ruột non: Incretin là các hormone tổng hợp có cấu trúc và chức năng tương tự như các hormone tự nhiên được sản xuất trong ruột non, chẳng hạn như GLP-1 (glucagon-like peptide-1) và GIP (glucose-dependent insulinotropic polypeptide).
- Tăng sản xuất insulin từ tế bào beta, giảm sản xuất glucose từ gan: Incretin kích thích tế bào beta trong tuyến tụy sản xuất và giải phóng insulin khi đường huyết tăng cao. Đồng thời, chúng cũng ức chế sản xuất glucose từ gan, giúp giảm lượng đường trong máu.
- Tạo cảm giác no, giúp kiểm soát cân nặng: Incretin có thể làm chậm quá trình làm rỗng dạ dày và tăng cảm giác no, giúp bệnh nhân ăn ít hơn và kiểm soát cân nặng tốt hơn. Điều này đặc biệt quan trọng đối với bệnh nhân tiểu đường tuýp 2 thường bị thừa cân hoặc béo phì.
Lợi ích khác của Inkretyn
- Bảo vệ tế bào beta tuyến tụy: Incretin có thể giúp bảo vệ tế bào beta trong tuyến tụy khỏi bị tổn thương và chết, giúp duy trì chức năng sản xuất insulin lâu dài [^2^].
- Giảm huyết áp: Một số nghiên cứu cho thấy Incretin có thể có tác dụng giảm huyết áp, đặc biệt là huyết áp tâm thu, giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch ở bệnh nhân tiểu đường [^3^].
Các dạng Inkretyn
- Dạng tiêm dưới da (Eksenatyd):
- Eksenatyd: Tiêm 2 lần/ngày, một giờ trước bữa ăn.
- Eksenatyd LAR: Tác dụng kéo dài, chỉ cần tiêm 1 lần/tuần.
- Dạng viên uống (inhibitory DPP-4 - Sitagliptyne): Các chất ức chế DPP-4 (Dipeptidyl peptidase-4) như Sitagliptin hoạt động bằng cách ngăn chặn enzyme DPP-4 phân hủy các hormone Incretin tự nhiên trong cơ thể, giúp kéo dài tác dụng của chúng.
Tác dụng phụ
- Cảm giác buồn nôn: Một trong những tác dụng phụ thường gặp của Incretin là cảm giác buồn nôn, đặc biệt là khi mới bắt đầu sử dụng thuốc. Tuy nhiên, tác dụng phụ này thường giảm dần theo thời gian.
[^1^]: Nguồn: Holman RR, et al. Effect of once-weekly exenatide on cardiovascular outcomes in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2017;377(13):1228-1239. [^2^]: Nguồn: Drucker DJ. The biology of incretin hormones. Cell. 2016;164(4):681-695. [^3^]: Nguồn: Umpierrez GE, et al. Effect of treatment with the glucagon-like peptide-1 receptor agonist liraglutide on systolic blood pressure in patients with type 2 diabetes. Am J Cardiol. 2016;117(1):119-124.
