9 Dấu Hiệu Cảnh Báo Trầm Cảm Bạn Cần Biết
Bạn hoặc người thân có thể đang trải qua trầm cảm? Đừng bỏ qua những dấu hiệu sau đây. Việc nhận biết sớm và tìm kiếm sự giúp đỡ kịp thời là vô cùng quan trọng để cải thiện chất lượng cuộc sống.
Theo Bộ Y tế, trầm cảm là một rối loạn tâm thần phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người trên toàn thế giới. Việc nhận biết các dấu hiệu sớm của trầm cảm có thể giúp người bệnh được chẩn đoán và điều trị kịp thời, từ đó cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
1. Tâm Trạng Phiền Não
- Biểu hiện: Người bị trầm cảm thường xuyên cảm thấy buồn bã, trống rỗng, tuyệt vọng và có thể khóc rất nhiều. Cảm giác này kéo dài dai dẳng, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày. Theo thống kê từ Viện Sức khỏe Tâm thần Quốc gia (NIMH), tâm trạng buồn bã kéo dài là một trong những triệu chứng chính để chẩn đoán trầm cảm.
- Ở trẻ em và thanh thiếu niên: Thay vì buồn bã, trẻ em và thanh thiếu niên bị trầm cảm có thể trở nên cáu gắt, bẳn tính, dễ nổi nóng. Điều này có thể gây khó khăn trong việc nhận biết, vì những thay đổi tâm trạng này có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề tuổi dậy thì thông thường.
2. Giảm Hứng Thú
- Biểu hiện: Một trong những dấu hiệu đặc trưng của trầm cảm là mất hứng thú hoặc không còn cảm thấy vui vẻ khi tham gia vào các hoạt động mà trước đây yêu thích. Điều này có thể bao gồm cả sở thích, công việc, hoặc các mối quan hệ xã hội. Theo một nghiên cứu đăng trên JAMA Network, mất hứng thú là một trong những triệu chứng phổ biến nhất của trầm cảm, ảnh hưởng đến khả năng làm việc và học tập của người bệnh.
3. Thay Đổi Cân Nặng
- Biểu hiện: Sự thay đổi đáng kể về cân nặng (tăng hoặc giảm 5% trở lên trong vòng một tháng) mà không có chủ ý, không liên quan đến chế độ ăn uống hoặc tập luyện, có thể là dấu hiệu cảnh báo trầm cảm. Một số người có thể ăn nhiều hơn để đối phó với cảm xúc tiêu cực, trong khi những người khác lại mất cảm giác ngon miệng. Sự thay đổi này có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe khác nếu không được kiểm soát.
4. Rối Loạn Giấc Ngủ
- Biểu hiện: Trầm cảm thường đi kèm với các vấn đề về giấc ngủ. Một số người bị mất ngủ (khó ngủ, ngủ không sâu giấc, thức giấc sớm), trong khi những người khác lại ngủ quá nhiều (ngủ li bì, cảm thấy mệt mỏi ngay cả sau khi ngủ đủ giấc). Theo một nghiên cứu trên PubMed, rối loạn giấc ngủ có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của trầm cảm và ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.
5. Phản Ứng Chậm Chạp
- Biểu hiện: Những người bị trầm cảm có thể trở nên bồn chồn, không yên, đi lại liên tục, hoặc ngược lại, trở nên chậm chạp trong các hành vi, cử chỉ, lời nói. Điều này có thể nhận thấy rõ trong các hoạt động hàng ngày. Sự thay đổi này có thể ảnh hưởng đến khả năng làm việc và giao tiếp của người bệnh.
6. Suy Nhược
- Biểu hiện: Cảm giác mệt mỏi quá mức, thiếu năng lượng, uể oải ngay cả sau khi nghỉ ngơi đầy đủ là một triệu chứng phổ biến của trầm cảm. Người bệnh có thể cảm thấy khó khăn khi thực hiện các công việc đơn giản hàng ngày. Theo Medscape, suy nhược là một trong những triệu chứng gây khó chịu nhất của trầm cảm, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.
7. Cảm Giác Vô Dụng hoặc Tội Lỗi
- Biểu hiện: Người bị trầm cảm thường có cảm giác mình vô dụng, không có giá trị, hoặc cảm thấy tội lỗi một cách vô lý về những điều ngoài tầm kiểm soát. Họ có thể tự trách bản thân về những sai lầm nhỏ nhặt hoặc những sự việc không may xảy ra. Cảm giác này có thể dẫn đến tự ti và cô lập xã hội.
8. Trí Óc Trì Trệ
- Biểu hiện: Trầm cảm có thể ảnh hưởng đến khả năng tư duy, tập trung, ghi nhớ và đưa ra quyết định. Người bệnh có thể cảm thấy đầu óc trì trệ, khó khăn khi giải quyết vấn đề hoặc học hỏi những điều mới. Điều này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và học tập.
9. Ý Nghĩ Về Cái Chết
- Biểu hiện: Những người bị trầm cảm nặng có thể thường xuyên có ý nghĩ về cái chết, tự làm hại bản thân, hoặc tự tử. Đây là một dấu hiệu nguy hiểm cần được can thiệp y tế ngay lập tức. Nếu bạn hoặc ai đó bạn biết đang có những ý nghĩ như vậy, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ các chuyên gia tâm lý hoặc đường dây nóng hỗ trợ.
Lưu ý quan trọng: Nếu bạn nhận thấy mình hoặc người thân có các dấu hiệu trên, hãy tìm kiếm sự tư vấn và điều trị từ các chuyên gia sức khỏe tâm thần. Trầm cảm là một bệnh lý có thể điều trị được, và việc can thiệp sớm sẽ giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống.
