Nguy cơ nhiễm khuẩn bệnh viện: Thực trạng và giải pháp
Thực trạng đáng báo động
Nhiễm khuẩn bệnh viện (NKBV) là một vấn đề y tế nghiêm trọng, ảnh hưởng đến cả bệnh nhân và nhân viên y tế. Đáng lo ngại là nhiều người khỏe mạnh cũng có thể nhiễm bệnh sau khi đến bệnh viện thăm nuôi người thân hoặc làm việc. Theo một khảo sát thực tế tại các bệnh viện ở TP.HCM, việc thực hiện rửa tay để phòng chống NKBV vẫn chưa được thực hiện đầy đủ, mặc dù đã có quy định của Bộ Y tế.
- Thiếu cơ sở vật chất: Tại các bệnh viện như Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, bồn rửa tay còn thiếu ở các khu vực công cộng như khu vực đăng ký khám bệnh, nơi tập trung đông người. Điều này gây khó khăn cho việc vệ sinh tay thường xuyên.
- Ý thức kém: Nhiều người dân chưa có thói quen rửa tay khi đến bệnh viện. Họ không biết hoặc không để ý đến tầm quan trọng của việc này trong việc ngăn ngừa lây nhiễm.
- Tỷ lệ nhiễm khuẩn cao: Theo thống kê của Sở Y tế TP.HCM, trong gần 10.000 bệnh nhân của 24 bệnh viện, có hơn 850 ca nhiễm khuẩn mắc phải tại bệnh viện, trong đó viêm phổi là phổ biến nhất.
Nguyên nhân và yếu tố nguy cơ
Môi trường bệnh viện là nơi lý tưởng cho vi khuẩn, virus phát triển và lây lan. Các yếu tố sau đây làm tăng nguy cơ NKBV:
- Mầm bệnh: Bệnh viện là nơi tập trung nhiều mầm bệnh, bao gồm vi khuẩn kháng thuốc, virus và nấm.
- Vệ sinh kém: Vệ sinh bệnh viện không đúng quy trình, sử dụng chung dụng cụ lau dọn giữa các khu vực có thể gây lây nhiễm chéo.
- Thủ thuật xâm lấn: Các thủ thuật y tế như phẫu thuật, đặt ống thông tiểu, thở máy làm tăng nguy cơ nhiễm khuẩn.
- Sức đề kháng yếu: Trẻ sơ sinh, người cao tuổi, bệnh nhân suy giảm miễn dịch là những đối tượng dễ bị nhiễm khuẩn.
- Phòng mổ không đảm bảo: Việc sử dụng chung phòng mổ cho nhiều ca bệnh khác nhau, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng sau mổ.
Theo bác sĩ Lê Thị Anh Thư (BV Chợ Rẫy), nhiễm khuẩn tại BV Chợ Rẫy dẫn đến viêm phổi sau mổ do thở máy chiếm 45% số ca đến điều trị. Ngoài ra, nhiễm khuẩn vết mổ chiếm hơn 21%, tiếp theo là nhiễm trùng tiểu, nhiễm trùng da và nhiễm trùng huyết.
Hậu quả và giải pháp
NKBV gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng:
- Kéo dài thời gian nằm viện: Bệnh nhân nhiễm khuẩn thường phải nằm viện lâu hơn để điều trị.
- Tăng chi phí điều trị: Chi phí điều trị NKBV cao hơn do phải sử dụng thuốc kháng sinh mạnh và các biện pháp hỗ trợ khác.
- Tăng nguy cơ tử vong: NKBV có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm và làm tăng nguy cơ tử vong.
Để giảm thiểu NKBV, cần thực hiện các giải pháp sau:
- Tuân thủ quy trình vệ sinh tay: Nhân viên y tế, bệnh nhân, người nhà và khách thăm phải rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước hoặc dung dịch sát khuẩn.
- Vệ sinh bệnh viện đúng quy trình: Đảm bảo vệ sinh sạch sẽ các khu vực trong bệnh viện, đặc biệt là các khu vực có nguy cơ lây nhiễm cao.
- Kiểm soát nhiễm khuẩn: Tăng cường công tác kiểm soát nhiễm khuẩn, giám sát và phát hiện sớm các trường hợp nhiễm khuẩn.
- Sử dụng kháng sinh hợp lý: Tránh lạm dụng kháng sinh để ngăn ngừa sự phát triển của vi khuẩn kháng thuốc.
- Thực hiện Thông tư 18 của Bộ Y tế: Bắt buộc rửa tay tại bệnh viện. Theo đó, bắt buộc nhân viên y tế, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân và khách đến thăm bệnh viện phải rửa tay. Liệu giải pháp này có phát huy hiệu quả?
Theo ông Phạm Đức Mục - Phó Cục trưởng Cục Khám chữa bệnh (Bộ Y tế), hậu quả của nhiễm khuẩn BV là làm kéo dài thời gian nằm viện trung bình của bệnh nhân từ 9-24,3 ngày và làm tăng chi phí điều trị trung bình từ 2-32,3 triệu đồng.
Tài liệu tham khảo:
- Hướng dẫn kiểm soát nhiễm khuẩn bệnh viện của Bộ Y tế.
- Các nghiên cứu khoa học về nhiễm khuẩn bệnh viện trên PubMed.
- Thông tin từ Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) về phòng chống nhiễm khuẩn.
