Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp ở trẻ em. Nhận biết sớm triệu chứng (tiêu chảy, nôn, sốt) và bù nước kịp thời rất quan trọng. Vaccine Rotavirus là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất. Đưa trẻ đến bệnh viện ngay nếu có dấu hiệu mất nước nặng hoặc sốt cao.
Tiêu chảy cấp ở trẻ em do Rotavirus: Những điều cần biết
Rotavirus là gì và tại sao lại nguy hiểm?
Định nghĩa về Rotavirus: Rotavirus là một loại virus rất dễ lây lan, gây viêm dạ dày ruột, đặc biệt phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Virus này tấn công niêm mạc ruột non, gây ra các triệu chứng như tiêu chảy, nôn mửa, sốt và mất nước. (Nguồn: CDC - Centers for Disease Control and Prevention)
Mức độ phổ biến của tiêu chảy do Rotavirus ở trẻ em nhập viện: Theo thống kê, Rotavirus là nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp ở trẻ em dưới 5 tuổi trên toàn thế giới. Ước tính cứ hai trẻ nhập viện vì tiêu chảy thì có một trẻ bị tiêu chảy cấp do Rotavirus. Tại Việt Nam, tỷ lệ này cũng tương tự, cho thấy gánh nặng bệnh tật do Rotavirus gây ra là rất lớn.
Nguy cơ và biến chứng của bệnh: Tiêu chảy do Rotavirus có thể dẫn đến mất nước nghiêm trọng, đặc biệt ở trẻ nhỏ, gây ra các biến chứng nguy hiểm như suy thận, co giật, tổn thương não và thậm chí tử vong nếu không được điều trị kịp thời. (Nguồn: WHO - World Health Organization)
Nhận biết sớm các triệu chứng
Các triệu chứng thường gặp của tiêu chảy do Rotavirus: Các triệu chứng ban đầu có thể bao gồm sốt nhẹ, nôn mửa, sau đó là tiêu chảy phân lỏng, không có máu. Trẻ có thể quấy khóc, bỏ ăn, mệt mỏi và có dấu hiệu mất nước như khát nước, da khô, mắt trũng.
Thời gian ủ bệnh và diễn tiến của bệnh: Thời gian ủ bệnh của Rotavirus thường từ 1-3 ngày. Sau đó, các triệu chứng sẽ xuất hiện trong khoảng 3-8 ngày. Bệnh có thể tự khỏi sau khoảng một tuần, nhưng cần theo dõi sát để tránh các biến chứng.
Khi nào cần đưa trẻ đến bệnh viện: Cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức nếu có các dấu hiệu sau:
Tiêu chảy liên tục, không giảm.
Nôn mửa nhiều, không ăn uống được.
Có dấu hiệu mất nước nặng (khát nước dữ dội, da khô, mắt trũng, tiểu ít).
Sốt cao.
Li bì, co giật.
Phòng ngừa hiệu quả bằng vaccine
Tại sao vaccine Rotavirus là biện pháp phòng ngừa tốt nhất? Vaccine Rotavirus là biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhất để bảo vệ trẻ khỏi bệnh tiêu chảy do Rotavirus. Vaccine giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus, giảm nguy cơ mắc bệnh và giảm mức độ nghiêm trọng của bệnh nếu trẻ bị nhiễm virus.
Thời điểm chủng ngừa vaccine Rotavirus cho trẻ: Vaccine Rotavirus được khuyến cáo tiêm cho trẻ từ 6 tuần tuổi. Lịch tiêm thường bao gồm 2 hoặc 3 liều, tùy thuộc vào loại vaccine. Nên hoàn thành lịch tiêm trước 8 tháng tuổi.
Hiệu quả và độ an toàn của vaccine: Các nghiên cứu đã chứng minh vaccine Rotavirus có hiệu quả cao trong việc ngăn ngừa tiêu chảy do Rotavirus, giảm số ca nhập viện và tử vong do bệnh này. Vaccine được đánh giá là an toàn, với các tác dụng phụ thường gặp chỉ là nhẹ như sốt nhẹ hoặc quấy khóc.
Điều trị và chăm sóc trẻ bị tiêu chảy do Rotavirus
Nguyên tắc điều trị tiêu chảy do Rotavirus: Điều trị tiêu chảy do Rotavirus chủ yếu tập trung vào việc bù nước và điện giải để ngăn ngừa mất nước. Kháng sinh không có tác dụng đối với virus, vì vậy không được sử dụng trong điều trị.
Bù nước và điện giải cho trẻ:
Cho trẻ uống dung dịch oresol (ORS) theo hướng dẫn của bác sĩ.
Cho trẻ bú mẹ hoặc uống sữa công thức (nếu trẻ đang bú sữa công thức) thường xuyên hơn.
Tránh các loại nước ngọt, nước trái cây đóng hộp vì có thể làm tình trạng tiêu chảy nặng hơn.
Chế độ dinh dưỡng phù hợp:
Cho trẻ ăn các thức ăn dễ tiêu, mềm, lỏng như cháo, súp.
Tránh các thức ăn nhiều dầu mỡ, đồ ngọt, đồ ăn cay nóng.
Chia nhỏ các bữa ăn để trẻ dễ tiêu hóa.
Vệ sinh phòng bệnh để tránh lây lan:
Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt sau khi đi vệ sinh và trước khi chế biến thức ăn.
Vệ sinh sạch sẽ các bề mặt tiếp xúc thường xuyên như đồ chơi, bàn ghế.