Lạc - Thực phẩm dinh dưỡng và những lợi ích sức khỏe
Lạc, hay còn gọi là đậu phộng, là một loại thực phẩm quen thuộc trong đời sống hàng ngày. Tuy nhiên, ít ai biết rằng lạc lại chứa đựng rất nhiều giá trị dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.
Giá trị dinh dưỡng của lạc
- Nguồn dinh dưỡng dồi dào: Lạc được đánh giá là một loại thực phẩm giàu dinh dưỡng, có thể so sánh với các thực phẩm có nguồn gốc động vật như trứng gà, sữa bò, thịt.
- Protein và axit béo không no: Lạc chứa hàm lượng protein cao và đặc biệt là các axit béo không no, rất có lợi cho tim mạch và sức khỏe tổng thể. Theo nghiên cứu, axit béo không no giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL) trong máu.
- Ứng dụng trong chế biến thực phẩm: Với những thành phần dinh dưỡng vượt trội, lạc là nguyên liệu lý tưởng để sản xuất các loại thực phẩm bổ dưỡng, đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của nhiều đối tượng.
Tác dụng của lạc đối với sức khỏe
- Cầm máu: Lớp vỏ mỏng màu đỏ bao quanh hạt lạc, thường gọi là vỏ lụa, có tác dụng cầm máu rất hiệu quả, thậm chí cao gấp 50 lần so với nhân lạc. Đặc biệt, vỏ lụa lạc rất hữu ích trong việc xử lý tình trạng chảy máu cam.
- Tăng cường trí nhớ và chống lão hóa:
- Bảo vệ tế bào não: Các thành phần dinh dưỡng trong lạc có khả năng làm chậm quá trình suy thoái chức năng não bộ, giúp tăng cường trí nhớ và khả năng tập trung.
- Duy trì làn da tươi trẻ: Lạc cũng góp phần giúp da dẻ tươi nhuận, làm chậm quá trình lão hóa nhờ các chất chống oxy hóa.
- Phòng ngừa bệnh tim mạch:
- Giảm cholesterol: Axit béo không no trong lạc có tác dụng làm giảm lượng cholesterol xấu trong máu, từ đó giúp phòng ngừa các bệnh lý như xơ cứng động mạch, cao huyết áp và bệnh mạch vành. Tham khảo thêm thông tin từ Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ (AHA).
- Chất Resveratrol: Các nhà khoa học đã phát hiện ra chất Resveratrol trong hạt lạc, một hợp chất polyphenol tự nhiên có hoạt tính sinh học mạnh mẽ. Resveratrol có khả năng phòng ngừa ung thư, giảm sự tích tụ tiểu cầu, từ đó giúp phòng ngừa và điều trị bệnh xơ vữa động mạch và các bệnh tim mạch khác. Nghiên cứu trên PubMed đã chứng minh tác dụng của Resveratrol trong việc bảo vệ tim mạch.
- Theo y học cổ truyền: Trong y học cổ truyền, lạc được xem là một vị thuốc có nhiều công dụng:
- Bổ dưỡng: Bổ hư, tăng cường sức khỏe.
- Tiêu hóa: Duyệt tì hòa vị, giúp hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn.
- Hô hấp: Nhuận phế hóa đờm, làm dịu các vấn đề về đường hô hấp.
- Khác: Tư dưỡng điều khí, lợi thủy tiêu thũng, cầm máu, tăng tiết sữa cho phụ nữ sau sinh.
Cách sử dụng và lưu ý
- Đối tượng sử dụng: Lạc là một loại thực phẩm dễ ăn và phù hợp với mọi lứa tuổi. Đặc biệt, lạc rất tốt cho những người mới ốm dậy, người sau phẫu thuật và phụ nữ sau khi sinh.
- Liều lượng: Nên sử dụng lạc với lượng vừa phải, khoảng 80-100 gram mỗi ngày để đạt được hiệu quả tốt nhất.
- Cách chế biến:
- Lạc nhân cả vỏ nấu với táo đỏ: Món ăn này có tác dụng bổ hư, dưỡng huyết và cầm máu, rất thích hợp cho người bệnh mất máu hoặc cơ thể suy nhược.
- Lạc hầm: Đây là cách chế biến tốt nhất để giữ lại tối đa các chất dinh dưỡng có trong lạc. Món lạc hầm vừa dễ tiêu lại có tính trung tính, không gây nóng trong người.
- Hạn chế lạc rang, chiên: Lạc rang hoặc chiên với mỡ có tính nóng, do đó không nên ăn nhiều để tránh gây ra các vấn đề về tiêu hóa.
- Lưu ý quan trọng:
- Người bệnh về mật: Do lạc chứa nhiều dầu, những người mắc bệnh về mật nên hạn chế hoặc tránh ăn lạc để không gây áp lực lên hệ tiêu hóa.
- Người có nguy cơ đông máu: Lạc có thể làm tăng độ đông máu, do đó những người có máu đặc hoặc bị tắc nghẽn mạch máu không nên ăn lạc.
- Tuyệt đối không ăn lạc mốc: Lạc bị mốc chứa Aflatoxins, một chất cực độc có khả năng gây ung thư gan. Vì vậy, cần loại bỏ ngay những hạt lạc bị mốc để bảo vệ sức khỏe.
Bài viết có tham khảo thông tin từ Family Doctor bản Hoa Văn và các nguồn uy tín khác.