Thời điểm nào tập thể dục là tốt nhất cho sức khỏe?
Phân biệt hoạt động thể lực và thể dục
Nhiều người thường nhầm lẫn giữa hoạt động thể lực và thể dục, nhưng thực tế đây là hai khái niệm khác nhau:
- Hoạt động thể lực: Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), hoạt động thể lực là bất kỳ cử động nào của cơ thể được tạo ra bởi cơ bắp, đòi hỏi tiêu hao năng lượng. Hoạt động thể lực bao gồm vận động trong khi làm việc, vui chơi, thể thao, di chuyển (đi bộ, đạp xe), làm việc nhà, và các hoạt động giải trí khác.
- Thể dục: Là một dạng hoạt động thể lực có kế hoạch, có cấu trúc, được lặp đi lặp lại và hướng đến mục tiêu cải thiện hoặc duy trì một hoặc nhiều thành phần của thể lực. Thể dục thường bao gồm các bài tập được thiết kế để tăng cường sức mạnh, sự dẻo dai, sức bền và các yếu tố khác của sức khỏe.
Như vậy, thể dục là một phần của hoạt động thể lực, nhưng không phải tất cả hoạt động thể lực đều là thể dục. Chúng ta không thể thay thế hoàn toàn hoạt động thể lực bằng thể dục hàng ngày, mà cần kết hợp cả hai để có một lối sống năng động và khỏe mạnh.
Địa điểm tập luyện
- Lý tưởng: Tập thể dục ở ngoài trời, nơi có không khí thoáng đãng là lựa chọn tốt nhất. Không khí trong lành giúp tăng cường oxy cho cơ thể, cải thiện chức năng hô hấp và mang lại cảm giác sảng khoái.
- Linh hoạt: Tuy nhiên, tùy thuộc vào tình hình sức khỏe cá nhân và điều kiện không gian sống, bạn có thể tập thể dục ở nhiều địa điểm khác nhau, chẳng hạn như:
- Trên giường (đối với người bệnh hoặc người mới bắt đầu).
- Trong phòng tập thể dục tại nhà.
- Trong sân nhà.
- Công viên hoặc ven hồ.
- Nguyên tắc quan trọng: Dù bạn chọn địa điểm nào, hãy luôn đảm bảo các yếu tố sau:
- Luôn thoáng khí: Không gian tập luyện cần được thông gió tốt để đảm bảo không khí trong lành.
- Mùa hè: Chọn nơi mát mẻ, tránh ánh nắng trực tiếp.
- Mùa đông: Chọn nơi ấm áp, kín gió để tránh bị cảm lạnh.
Thời điểm tập luyện
- Lý tưởng: Buổi sáng sớm thường được xem là thời điểm lý tưởng để tập thể dục. Lúc này, không khí còn trong lành, mát mẻ, giúp cơ thể tỉnh táo và tràn đầy năng lượng cho một ngày mới. Theo một nghiên cứu được công bố trên Thư viện Y học Quốc gia Hoa Kỳ, tập thể dục vào buổi sáng có thể giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ và giảm huyết áp.
- Tốt: Tuy nhiên, tập thể dục vào buổi chiều hoặc buổi tối cũng mang lại nhiều lợi ích. Một số nghiên cứu cho thấy tập thể dục vào buổi chiều có thể giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp và cải thiện hiệu suất tập luyện.
- Lưu ý quan trọng:
- Thời tiết lạnh: Khi thời tiết quá lạnh, bạn nên tránh tập thể dục quá sớm hoặc quá tối, vì dễ bị nhiễm lạnh và mắc các bệnh về đường hô hấp.
- Thời tiết nóng: Vào những ngày nắng nóng, không nên tập thể dục vào buổi trưa hoặc chiều, vì có thể gây mất nước, say nắng và các vấn đề sức khỏe khác.
- Chọn thời điểm phù hợp với sức khỏe và môi trường: Hãy lắng nghe cơ thể và lựa chọn thời điểm tập luyện phù hợp nhất với tình trạng sức khỏe và điều kiện môi trường xung quanh bạn.
Nguyên tắc khi tập luyện
- Vừa sức, tăng dần độ khó: Khi mới bắt đầu, hãy tập những bài tập đơn giản, nhẹ nhàng, sau đó tăng dần độ khó và cường độ theo thời gian. Điều này giúp cơ thể thích nghi dần và tránh bị chấn thương.
- Kết hợp động tác với tập thở: Tập thở đúng cách giúp tăng cường lượng oxy cung cấp cho cơ bắp, cải thiện hiệu quả tập luyện và giảm căng thẳng.
- Xoa bóp sau khi tập: Xoa bóp nhẹ nhàng sau khi tập giúp giảm đau nhức cơ bắp, tăng cường lưu thông máu và giúp cơ thể phục hồi nhanh hơn.
Chăm sóc sau tập luyện
- Mùa hè: Sau khi tập thể dục vào mùa hè, bạn nên tắm để làm sạch mồ hôi và bụi bẩn, giúp cơ thể sảng khoái.
- Mùa đông: Vào mùa đông, nên tắm bằng nước ấm ở nơi kín gió để tránh bị cảm lạnh.
- Lưu ý quan trọng: Nếu bạn cảm thấy sức khỏe không tốt, không nên tắm ngay sau khi tập, mà hãy nghỉ ngơi một lúc cho cơ thể hồi phục.
- Uống một cốc nước đun sôi để nguội: Uống nước sau khi tập giúp bù lại lượng nước đã mất qua mồ hôi, đồng thời giúp làm sạch đường tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
- Uống 1-2 chén trà loãng (nếu có thói quen): Nếu bạn có thói quen uống trà, có thể uống 1-2 chén trà loãng sau khi tập để giúp tinh thần tỉnh táo và sảng khoái. Tuy nhiên, không nên uống trà quá đặc, vì có thể gây mất ngủ và ảnh hưởng đến sức khỏe.
