Sử dụng thuốc y học cựu truyền phải hết sức thận trọng
Phần to các trường hợp bệnh nhân bị tai biến lúc dùng thuốc Đông y là do sử dụng thuốc y học cổ truyền không đúng. Khi đến bệnh viện, tình trạng của bệnh nhân thường đã rất nặng: rối loàn đông máu, thương tổn gan, viêm gan do nhiễm độc, suy thận vô niệu... Đã có những trường hợp tử vong, phổ quát trường hợp để lại các di chứng hết sức nặng nề.
Việc chẩn đoán và điều trị cho các trường hợp này rất khó khăn, thường khó xét nghiệm ra độc tố. Mỗi trường hợp ngộ độc thuốc y học cựu truyền là do mỗi bài thuốc khác nhau, mỗi bài thuốc lại gồm nhiều vị khác nhau. Với suy nghĩ, có bệnh thì vái tứ xứ nên hồ hết người đã tìm đến lang băm theo lời giới thiệu, đồn thổi mà không cần tìm hiểu xem mức độ tin cậy của nơi mình trao gửi tính mạng.
Thuốc y học cổ truyền vốn có rất nhiều ưu điểm, có thể chữa được 1 số bệnh mạn tính mà Tây y gặp khó khăn. Kết hợp Đông Tây y là một trong những phương châm chiến lược chăm sóc và bảo vệ sức khỏe của ngành y tế Việt Nam.
Nhưng lúc sử dụng thuốc y khoa cựu truyền phải hết sức thận trọng nếu như không sẽ tự đánh mất thời cơ chữa bệnh. Nếu muốn uống thuốc y học cổ truyền, lời khuyên của các bác sĩ Đông y là hãy đến các bệnh viện y học cổ truyền, các khoa y học cổ truyền trong hệ thống y tế công hoặc các cơ sở y học cựu truyền tin cậy, có giấy phép hành nghề của các cơ quan có thẩm quyền. Và thang thuốc y học cổ truyền cũng phải có đơn thuốc kèm theo.
Vì sao ngộ độc thuốc y học cổ truyền?
Cũng như tân dược (thuốc tây), thuốc y học cựu truyền (thuốc ta) cũng có những tác dụng không mong muốn khi sử dụng, thậm chí có thể gây chết người. Thuốc y học cổ truyền có thể dẫn tới ngộ độc vì 1 số lý do sau đây:
Bệnh nhân bị dị ứng 1 hoặc rộng rãi chất có trong thành phần của thuốc do yếu tố cơ địa. Điều này xảy ra tương tự như đối sở hữu tân dược. Tuy nhiên vì thuốc y học cựu truyền thường là một hỗn tạp gồm rất nhiều chất khác nhau nên rất khó xác định dị nguyên cụ thể.
Bệnh nhân dùng quá liều (do tự ý hoặc do bác sĩ chỉ định) dòng thuốc y khoa cổ truyền mà trong thành phần có một hoặc nhiều vị có độc như bán hạ, phụ tử, mã tiền, hoàng nàn...
Do trình độ hoặc do khám xét không kỹ, thầy thuốc đã kê đơn cho bệnh nhân dùng chiếc thuốc y khoa cựu truyền mà đáng ra là phải chống chỉ định đối mang người bệnh.
Do chất lượng thuốc không bảo đảm vì trồng trọt chăm bón quá đa dạng hóa chất có hại, bảo quản không thấp (dùng quá phổ quát lưu huỳnh...), bào chế sai quy cách hoặc vì bị nhiễm vi sinh vật có hại, đặc biệt là các dòng nấm mốc dễ gây dị ứng.
Do lầm lẫn dược chất lúc thu hái, tìm bán và sử dụng. Điều này có thể do người bệnh tự dùng, do nhân viên y tế cân thuốc cẩu thả hoặc do gian thương cố tình đánh tráo để trục lợi (ví như dùng thương lục để làm giả nhân sâm).
Do bệnh nhân không tuân thủ đúng chỉ dẫn của thầy thuốc về cách sắc, cách uống, liều lượng và quy trình điều trị.
Do người bệnh được dùng phối hợp quá phổ thông cái thuốc, trong đó có cả tân dược và thuốc y khoa cổ truyền, nên dẫn đến sự tương tác và sản sinh những chất có hại cho cơ thể. Đây là một vấn đề rất phức tạp mà người bác sĩ dễ bỏ qua và người bệnh cũng dễ tự ý dùng thêm sở hữu mong muốn bệnh tình nhanh thuyên giảm.
Để ngăn ngừa các tai biến do dùng thuốc y học cổ truyền, người bệnh cần phải tuân thủ triệt để hướng dẫn của thầy thuốc, không tùy luôn thể sử dụng thuốc y khoa cổ truyền lúc không có chỉ định, không tự ý nâng liều và kéo dài ngày dùng.
Một số vị thuốc và bài thuốc đơn giản theo kinh nghiệm dân gian có thể tự dùng, nhưng thấp nhất vẫn nên có sự tư vấn đầy đủ của bác sĩ chuyên khoa. Khi sử dụng, giả dụ thấy bất kỳ dấu hiệu thất thường nào thì phải giới hạn thuốc ngay và báo lại cho bác sĩ biết để xử trí kịp thời.
Việc sử dụng thuốc tây hay thuốc nam để chữa bệnh đều phải vô cùng cẩn trọng và tuân thủ chặt chẽ chỉ định của thầy thuốc chuyên môn. Việc điều trị bằng Đông y hay Tây y hoặc điều trị Đông - Tây y phối hợp cần phải có sự theo dõi chặt chẽ của các thầy thuốc.
