Khuyến khích vui chơi và nghe nhạc
Vui chơi rất quan trọng trong việc tăng cường năng lượng não bộ của trẻ. Khi trẻ vui chơi, thông tin đầu sẽ được tiếp nhận qua các giác quan, truyền đến não bộ, não bộ phân tích và tìm ra giải pháp. Khi đó, sóng não sẽ phát triển hết mức và từ đó có thể tăng cường kỹ năng nhận biết.
Qua chơi đùa, trẻ tích lũy đựơc các kỹ năng như ghi nhớ, nhận biết, chú ý và hành động có chủ đích. Trẻ chơi đùa chính là trẻ đang sử dụng thời gian một cách có ích đối với việc học hỏi và hình thành những trải nghiệm, hỗ trợ cho việc phát triển não bộ.
Âm nhạc cũng là công cụ giúp trẻ phát triển cả IQ lẫn chỉ số cảm xúc (EQ). Các nghiên cứu cho thấy, nhịp điệu âm nhạc ảnh hưởng đến bán cầu não của trẻ đặc biệt tốt từ 0 đến 3 tuổi.
Khi cho trẻ nghe nhạc, cùng một lúc trẻ nghe các tiết tấu âm thanh cao thấp với nhiều cường độ khác nhau, trí não của trẻ sẽ vận động nhiều hơn, làm việc nhiều hơn vì tạo nên các đường mòn nhiều hơn, giúp trẻ phát triển trí tuệ và có khả năng ghi nhớ tốt hơn.
Ngoài nghe nhạc, tiếp xúc và thực hành âm nhạc còn mang lại hiệu quả bất ngờ. Khi tập nhạc, trẻ phải tập hợp nhiều kỹ năng khác nhau từ nghe cảm thụ, đến phân tích, chuyển tải nốt nhạc.
Vì thế, chơi nhạc khiến trẻ thông minh hơn. Sau 6 tháng chơi, khả năng tính toán không gian của trẻ có thể tăng 30%. Ngay từ 3 – 5 tuổi, mẹ có thể bắt đầu cho con chơi một loại nhạc cụ nào đó.
Tập nói cho trẻ từ dưới 6 tháng tuổi
Tại hội thảo “Thông minh và các kích thích thông minh” do Hội Nhi khoa tổ chức tại TPHCM và Hà Nội vừa qua, tiến sĩ bác sĩ Pongsak Noipayak - Trưởng khoa Phát triển&Hành vi Nhi khoa, ĐH Y Bangkok Metropolitan (Thái Lan), khẳng định, dưới 6 tháng tuổi, chỉ qua những lời hát ru, thậm chí nhưng câu “ô, a” mà mẹ lặp đi lặp lại với trẻ, bé đã có những tiếp nhận đầu tiên về ngôn ngữ. Biểu hiện là việc bé đáp lại lời gọi của mẹ bằng chính những từ còn chưa rõ nghĩa ấy. Vì vậy, ngay từ giai đoạn này, ba mẹ đã có thể tập nói cho bé.
Từ 6 – 12 tháng, người mẹ có thể chuyển sang gọi tên bé, chỉ và nói tên những đồ vật quen thuộc, hát các bài hát đơn giản, đọc truyện tranh.
Sang giai đoạn 12 – 18 tháng, mẹ chỉ cho em bé tên các bộ phận cơ thể và mở rộng thêm từ về các đồ vật trong gia đình. Lớn hơn nữa, trẻ bắt đầu có thể hiểu được các từ phức tạp hơn như yêu cầu làm gì đó từ cha mẹ.
Cứ như vậy, bằng việc thiết kế môi trường ngôn ngữ tăng dần về độ khó, cha mẹ sẽ giúp vốn từ vựng của trẻ tăng lên rất nhanh.
Ngoài ra, khả năng ngôn ngữ của trẻ phát triển nhanh chóng đến tuổi thứ 7. Ở giai đoạn này, nếu trẻ được học song song tiếng mẹ đẻ và ngôn ngữ thứ hai thì, sau này, trẻ có thể nói được khá trôi chảy ngoại ngữ đó. Việc học ngoại ngữ có thể bắt đầu ngay từ năm đầu tiên.
Thời gian này, trẻ sử dụng cũng một phân khu một bán cầu não cho việc tiếp nhận ngôn ngữ, bộ não của trẻ còn rất linh hoạt và thích ứng tốt.
Bác sĩ Đào Thị Yến Phi
Trường ĐH Y khoa Phạm Ngọc Thạch TPHCM