Bài viết giải thích về tình trạng đa ối khi mang thai, phân loại đa ối cấp và mạn tính, đồng thời nêu rõ các nguy cơ tiềm ẩn cho cả mẹ và bé. Bài viết nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì lượng nước ối vừa đủ để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh của thai nhi và giảm thiểu các biến chứng.
Đa ối: Không phải lúc nào 'nhà rộng' cũng tốt cho bé
Nước ối và sự phát triển của thai nhi
Nước ối có vai trò quan trọng như môi trường sống của thai nhi. Nước ối bao bọc thai nhi, giúp bảo vệ khỏi va đập, duy trì nhiệt độ ổn định và tạo không gian cho thai nhi cử động, phát triển.
Lượng nước ối bình thường: 0.5 - 1.5 lít. Lượng nước ối này thay đổi theo tuổi thai, đạt đỉnh vào khoảng tuần thứ 34-36 của thai kỳ. (Nguồn: ACOG - American College of Obstetricians and Gynecologists)
Đa ối là tình trạng lượng nước ối vượt quá mức bình thường. Theo định nghĩa, đa ối là khi chỉ số ối (AFI) lớn hơn 25cm hoặc thể tích ối lớn hơn 2000ml. (Nguồn: Medscape)
Đa ối: Hai dạng chính
Đa ối cấp
Thường xảy ra trong ba tháng giữa thai kỳ. Đa ối cấp tính tiến triển nhanh chóng trong vài ngày đến vài tuần.
Liên quan đến các dị tật thai nhi nghiêm trọng (ví dụ: teo thực quản bẩm sinh, thai vô sọ). Các dị tật này ảnh hưởng đến khả năng nuốt của thai nhi, dẫn đến tích tụ nước ối. (Nguồn: NEJM)
Có thể cần đình chỉ thai nghén. Trong trường hợp đa ối cấp tính gây nguy hiểm cho sức khỏe của mẹ hoặc khi thai nhi có dị tật không thể chữa được, đình chỉ thai nghén có thể là lựa chọn duy nhất.
Đa ối mạn
Lượng nước ối tăng từ từ, người mẹ có thể thích nghi. Đa ối mạn tính tiến triển chậm, có thể không gây ra triệu chứng rõ ràng trong giai đoạn đầu.
Thường được phát hiện qua khám thai và siêu âm. Siêu âm là phương pháp chính để chẩn đoán đa ối và theo dõi lượng nước ối trong thai kỳ.
Khiến mẹ bầu khó chịu cần chọc hút ối để giảm áp lực. Chọc hút ối là thủ thuật lấy bớt nước ối ra ngoài để giảm áp lực cho mẹ, giúp cải thiện triệu chứng khó thở, đau bụng và giảm nguy cơ sinh non. (Nguồn: KCB.VN)
Nguy cơ của đa ối
Đối với mẹ
Băng huyết sau sinh do tử cung căng giãn quá mức. Tử cung bị kéo căng quá mức trong thời gian dài có thể làm giảm khả năng co bóp sau sinh, dẫn đến băng huyết. (Nguồn: VNAH.org.vn)
Khó thở, đi lại khó khăn, phù chân do nước ối chèn ép. Áp lực từ lượng nước ối lớn có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày của mẹ bầu.
Đối với thai nhi
Đẻ non, vỡ ối non/sớm do tử cung bị kích thích. Tử cung nhạy cảm hơn với các cơn co khi bị căng giãn quá mức, dẫn đến sinh non.
Sa dây rau gây thiếu máu nuôi thai, có thể dẫn đến thai chết lưu. Dây rau có thể bị chèn ép giữa thai nhi và thành tử cung khi ối vỡ, làm gián đoạn quá trình cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho thai nhi.
Ngôi thai bất thường (ngôi ngang, ngôi ngược). Lượng nước ối lớn tạo không gian cho thai nhi di chuyển nhiều hơn, làm tăng nguy cơ ngôi thai không thuận.
Thai nhi có thể nhỏ hơn so với tuổi thai. Trong một số trường hợp, đa ối có thể liên quan đến các vấn đề về tăng trưởng của thai nhi.
Kết luận
Lượng nước ối vừa đủ là tốt nhất cho sự phát triển của thai nhi. Duy trì lượng nước ối ở mức bình thường giúp đảm bảo thai nhi có môi trường phát triển tốt nhất và giảm thiểu nguy cơ biến chứng.
Cần theo dõi và kiểm soát tình trạng đa ối để giảm thiểu nguy cơ cho cả mẹ và bé. Việc theo dõi chặt chẽ và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ là rất quan trọng để đảm bảo một thai kỳ khỏe mạnh.
