Điều trị loét da lâu năm bằng công nghệ cấy ghép tế bào tại Viện Bỏng Quốc gia
Giới thiệu
Trong thời gian qua, Viện Bỏng Quốc gia đã đạt được những thành công đáng kể trong việc điều trị cho nhiều bệnh nhân phải chịu đựng những vết loét da dai dẳng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của họ. Nhờ áp dụng các kỹ thuật tiên tiến, đặc biệt là công nghệ cấy ghép tế bào, nhiều bệnh nhân đã được giải thoát khỏi những cơn đau và sự khó chịu kéo dài hàng chục năm.
Các phương pháp điều trị tiên tiến
Viện Bỏng Quốc gia đã triển khai nhiều kỹ thuật tiên tiến trong điều trị loét da, bao gồm:
- Nuôi cấy tế bào: Kỹ thuật này cho phép tạo ra các mảnh da mới từ tế bào của chính bệnh nhân, giúp tăng khả năng tương thích và giảm nguy cơ đào thải.
- Chuyển vạt da: Phương pháp này sử dụng các vạt da khỏe mạnh từ vùng khác trên cơ thể để che phủ và phục hồi vùng da bị loét.
- Hút áp lực âm (Vacuum-assisted closure - VAC): VAC giúp loại bỏ dịch thừa, kích thích sự phát triển của mô hạt và tăng cường lưu thông máu đến vết thương, từ đó thúc đẩy quá trình lành vết thương. Theo nghiên cứu trên tạp chí Wound Repair and Regeneration, liệu pháp VAC có hiệu quả trong việc điều trị các vết thương mãn tính, bao gồm cả loét da https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/j.1524-475X.2007.00283.x.
Trường hợp bệnh nhân điển hình
- Bệnh nhân B.Đ.T:
- Anh T. không may bị chấn thương cột sống năm 18 tuổi, dẫn đến liệt. Sau 20 năm sống chung với tình trạng nằm liệt giường, anh T. bắt đầu bị loét ở vùng mông.
- Mặc dù gia đình đã cố gắng chăm sóc và vệ sinh vết thương kỹ lưỡng, tình trạng loét của anh T. ngày càng trở nên nghiêm trọng, với các mô xơ chai nhiễm khuẩn và mùi hôi thối.
- Sau nhiều lần điều trị безуспешно tại các bệnh viện khác, anh T. đã được giới thiệu đến Viện Bỏng Quốc gia.
- Tại đây, các bác sĩ đã áp dụng phương pháp cấy ghép tế bào để điều trị cho anh T. Sau 3 tháng, vết loét của anh đã hoàn toàn biến mất, mang lại cho anh cuộc sống mới.
Công nghệ cấy ghép tế bào
- Nguyên lý:
- Công nghệ cấy ghép tế bào là một phương pháp tiên tiến, trong đó các bác sĩ chỉ cần lấy một phần da rất nhỏ từ bệnh nhân.
- Sau đó, các tế bào da được nuôi cấy trong môi trường đặc biệt để tạo ra một mảnh da có diện tích lớn hơn, phù hợp với kích thước của vết loét.
- Hai lớp tế bào quan trọng nhất trong quá trình liền vết thương là tế bào sừng (tế bào biểu mô) và tế bào sợi (tế bào trung bì).
- Các tế bào mầm (tế bào sợi và tế bào sừng) được đưa vào môi trường nuôi cấy và cấy lên các màng nền (silicon, collagen, màng polymer…). Màng nền này đóng vai trò là giá đỡ cho các tế bào da bám vào và phát triển.
- Quá trình này kích thích sự tăng sinh mạch máu tại vùng tổn thương và sản xuất các hoạt chất giúp làm liền vết thương.
- Ưu điểm:
- Thời gian điều trị tương đối ngắn. Trong một số trường hợp, các bác sĩ có thể ghép tấm tế bào lên vết thương chỉ sau một tuần nuôi cấy.
- Sau khi ghép, các tế bào da (tế bào sừng và tế bào sợi) sẽ tiếp tục phát triển cho đến khi vết thương lành hoàn toàn.
Các nguyên nhân gây loét da
Theo GS.TS Lê Năm, Giám đốc Viện Bỏng Quốc gia, có nhiều nguyên nhân dẫn đến loét da, bao gồm:
- Tai nạn giao thông dẫn đến liệt.
- Nằm lâu ngày (thường gặp ở người già).
- Dị ứng.
- Bệnh tiểu đường: Bệnh tiểu đường có thể gây tổn thương thần kinh và mạch máu, làm tăng nguy cơ loét da, đặc biệt là ở bàn chân (loét bàn chân do tiểu đường). Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ (ADA), việc kiểm soát đường huyết tốt và chăm sóc bàn chân đúng cách là rất quan trọng để ngăn ngừa loét bàn chân ở bệnh nhân tiểu đường https://www.diabetes.org/.
- Suy tĩnh mạch, viêm tĩnh mạch, suy van tĩnh mạch: Các bệnh lý này làm giảm lưu thông máu ở chân, gây ứ trệ và tăng nguy cơ loét da (loét tĩnh mạch).
- Vết bỏng lâu lành.
- Bệnh về hệ thống miễn dịch da.
- Xạ trị ung thư.
Trường hợp bệnh nhân bị loét do xạ trị ung thư
- Bệnh nhân N.T.N:
- Chị N. bị ung thư vú và đã trải qua phẫu thuật cắt bỏ một bên vú và xạ trị từ năm 1998.
- Khoảng 6 tháng sau xạ trị, chị N. phát hiện một vết thương nhỏ ở hõm nách, nơi được chiếu xạ.
- Vết thương ngày càng lan rộng và sâu hơn, gây đau đớn dữ dội, khiến chị mất ngủ và phải dùng thuốc giảm đau.
- Chị N. đã đi khám và điều trị tại nhiều bệnh viện lớn trong nước và cả ở Thái Lan, Singapore, nhưng không có kết quả.
- Sau gần 10 năm sống chung với vết loét, chị N. đã đến Viện Bỏng Quốc gia.
- Các bác sĩ tại đây cho biết nếu để lâu hơn, vết thương có thể ăn sâu vào cơ thể, làm lộ dây thần kinh cánh tay, gây liệt tay và thậm chí gây bục động mạch nách, dẫn đến truỵ tim và tử vong.
- Tại Viện Bỏng Quốc gia, chị N. đã được điều trị bằng phương pháp chuyển vạt da. Sau một tháng, chị đã hết đau, cánh tay dần phục hồi sau nhiều năm chịu đựng.
Khuyến cáo
GS.TS Lê Năm khuyến cáo bệnh nhân ung thư đã xạ trị khi thấy xuất hiện vết loét cần đến ngay các cơ sở chuyên khoa để khám và điều trị. Không nên tự ý chữa trị tại nhà, vì điều này có thể khiến vết thương trở nên nghiêm trọng hơn.
Biến chứng của loét da kéo dài
Theo bác sĩ Hân, nếu vết loét không được điều trị kịp thời, nó có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm, bao gồm:
- Viêm nhiễm kéo dài.
- Mất dịch, mất chất dinh dưỡng, dẫn đến suy kiệt.
- Ở những người có sức đề kháng kém, loét da có thể dẫn đến viêm phổi, viêm đường tiết niệu.
