Đừng Chủ Quan Khi Bị Choáng, Ngất
Tại sao không nên chủ quan khi bị choáng, ngất?
Nhiều người đôi khi cảm thấy chóng mặt, muốn xỉu hoặc thậm chí đã ngất xỉu. Sau khi tỉnh táo lại, họ thường cho rằng đó là chuyện bình thường và tự phỏng đoán nguyên nhân do căng thẳng, tụt huyết áp, hoặc thiếu máu thông thường. Họ thường tự điều trị bằng cách ăn uống bồi bổ. Tuy nhiên, thực tế không hẳn như vậy. Theo ThS. Bạch Quốc Khánh, Phó Viện trưởng Viện Huyết học & Truyền máu TW, dù choáng một lúc rồi tự hết thì vẫn nên đi khám, bởi choáng, ngất có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau.
Vậy tại sao việc đi khám lại quan trọng?
- Ngất có thể là dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn: Choáng váng và ngất xỉu không nên bị bỏ qua, vì chúng có thể là dấu hiệu của một loạt các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, từ những vấn đề nhỏ đến những vấn đề nghiêm trọng hơn như bệnh tim hoặc rối loạn thần kinh.
- Chẩn đoán chính xác là chìa khóa để điều trị hiệu quả: Xác định nguyên nhân gây ra các triệu chứng là rất quan trọng để điều trị hiệu quả. Việc tự chẩn đoán và điều trị có thể dẫn đến bỏ sót các vấn đề nghiêm trọng.
- Phòng ngừa các biến chứng: Một số nguyên nhân gây ngất có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.
Các nguyên nhân có thể gây choáng, ngất
Choáng, ngất có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
- Thiếu máu: Nếu ngất do thiếu máu, thường là tình trạng thiếu máu nặng, cần truyền máu. Tuy nhiên, thiếu máu nhẹ ít khi gây ngất. Một người bình thường có lượng huyết sắc tố hemoglobin trong cơ thể trung bình là 120g/lít máu. Phải thiếu đến mức độ lượng hemoglobin chỉ còn dưới 80g/lít máu thì mới ngất xỉu. Nếu thiếu máu nhẹ (khoảng 110g/lít máu) thì không ngất được.
- Các vấn đề về tim mạch: Choáng, ngất có thể do mạch máu hoặc tim hoạt động không tốt. Các vấn đề về tim như rối loạn nhịp tim, bệnh van tim, hoặc suy tim có thể gây ra ngất.
- Hạ huyết áp: Huyết áp thấp, đặc biệt là khi thay đổi tư thế đột ngột (hạ huyết áp tư thế đứng), có thể gây choáng váng và ngất xỉu. [Nguồn: Medscape]
- Hạ đường huyết: Lượng đường trong máu thấp cũng có thể gây ra các triệu chứng tương tự.
- Mất nước: Mất nước có thể làm giảm lưu lượng máu đến não, dẫn đến choáng váng và ngất xỉu.
- Rối loạn thần kinh: Một số rối loạn thần kinh như động kinh hoặc ngất do thần kinh phế vị (vasovagal syncope) có thể gây ra ngất.
- Các bệnh lý khác: Các bệnh về máu bẩm sinh như tan máu, suy tủy xương, ung thư máu có thể gây ra các triệu chứng choáng, chóng mặt. Những người này thường xuyên trong tình trạng hơi thiếu máu.
- Các yếu tố khác: Tụt huyết áp, đường máu có vấn đề, cơ thể suy yếu.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ nếu:
- Cảm thấy mệt mỏi hơn so với trước, hay chóng mặt không rõ nguyên nhân.
- Có các triệu chứng của thiếu máu như da xanh, niêm mạc nhợt, mệt mỏi khi vận động nhẹ, khó thở, tim đập nhanh.
- Thường xuyên bị choáng váng hoặc ngất xỉu.
- Có tiền sử bệnh tim mạch hoặc các bệnh lý khác có thể gây ngất.
- Những người có bệnh về máu bẩm sinh cần đặc biệt chú ý đến các triệu chứng choáng, chóng mặt.
Lời khuyên từ chuyên gia:
"Khi cảm thấy mệt mỏi hơn so với trước, hay chóng mặt không rõ nguyên nhân thì nên đi khám. Bởi đây là triệu chứng của cơ thể suy yếu. Có người huyết áp ở thời điểm chóng mặt bị tụt, hoặc đường máu có vấn đề…" - ThS. Bạch Quốc Khánh
Làm gì để phòng tránh thiếu máu?
Để phòng tránh thiếu máu, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:
- Chế độ ăn uống đầy đủ, đa dạng: Bổ sung sắt, vitamin từ nhiều loại thức ăn khác nhau. Các nguồn thực phẩm giàu sắt bao gồm thịt đỏ, gan, trứng, rau xanh đậm, các loại đậu và ngũ cốc.
- Không nên ăn kiêng: Trừ khi có thể trạng hoặc bệnh lý đặc biệt.
- Khám bác sĩ nếu nghi ngờ thiếu máu: Để xác định nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp.
- Kiểm tra dạ dày, ruột: Nếu ăn uống đầy đủ mà vẫn thiếu máu, cần kiểm tra xem có vấn đề về hấp thu dinh dưỡng không.
Lưu ý:
- Người có chế độ ăn đặc biệt, không đủ chất, người cao tuổi (do khả năng nhai, nuốt, ăn uống kém) thường thiếu máu do thiếu dinh dưỡng.
- Phụ nữ dễ bị thiếu máu do thiếu sắt, đặc biệt là trong chu kỳ kinh nguyệt.
Lời khuyên cuối cùng:
Đừng chủ quan khi bị choáng, ngất. Hãy đi khám bác sĩ để tìm ra nguyên nhân và có phương pháp điều trị phù hợp. Phòng bệnh hơn chữa bệnh, hãy duy trì một lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống đầy đủ và tập thể dục thường xuyên để bảo vệ sức khỏe của bạn.
