Xoa bóp, bấm huyệt: Lợi ích và những điều cần tránh
Xoa bóp, bấm huyệt là gì?
- Phương pháp vật lý trị liệu cổ truyền: Xoa bóp, bấm huyệt là một phương pháp điều trị có từ lâu đời, thuộc lĩnh vực vật lý trị liệu. Phương pháp này sử dụng các kỹ thuật tác động bằng tay lên cơ, xương, khớp và các huyệt đạo trên cơ thể.
- Mục đích:
- Phục hồi sức khỏe, giảm mệt mỏi: Xoa bóp giúp thư giãn cơ bắp, giảm căng thẳng sau một ngày làm việc hoặc vận động mạnh.
- Hỗ trợ điều trị bệnh lý: Trong y học cổ truyền, xoa bóp bấm huyệt được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, từ đau nhức cơ xương khớp đến các vấn đề về tiêu hóa và thần kinh.
Lợi ích của xoa bóp, bấm huyệt
- Giảm mệt mỏi cơ bắp: Các động tác xoa bóp giúp tăng cường lưu thông máu, cung cấp oxy và dưỡng chất cho cơ bắp, từ đó giảm mệt mỏi và đau nhức.
- Giảm đau nhức, bải hoải tay chân: Xoa bóp có thể giúp giảm đau do căng cơ, viêm khớp hoặc các vấn đề về dây thần kinh.
- Giảm đau đầu, đau lưng: Xoa bóp vùng đầu, vai, cổ và lưng có thể giúp giảm căng thẳng, cải thiện tuần hoàn máu và giảm đau.
- Giảm căng thẳng trí óc: Xoa bóp kích thích sản xuất endorphin, một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng giảm đau và tạo cảm giác thư giãn, giúp giảm căng thẳng và lo âu. Theo một nghiên cứu trên Tạp chí Alternative Therapies in Health and Medicine, xoa bóp có thể làm giảm đáng kể mức độ cortisol (hormone gây căng thẳng) trong cơ thể.
- Thư giãn, tăng sự minh mẫn: Khi cơ thể được thư giãn, tâm trí cũng trở nên thoải mái hơn, giúp tăng cường sự tập trung và minh mẫn.
Nguy cơ tiềm ẩn khi xoa bóp, bấm huyệt không đúng cách
- Bầm tím, ê ẩm người: Nếu kỹ thuật xoa bóp quá mạnh hoặc không đúng cách, có thể gây tổn thương các mạch máu nhỏ dưới da, dẫn đến bầm tím và cảm giác ê ẩm.
- Tai biến, tổn hại sức khỏe: Trong một số trường hợp hiếm gặp, xoa bóp bấm huyệt không đúng cách có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như trật khớp, tổn thương dây thần kinh, thậm chí đột quỵ.
- Nguyên nhân:
- Kỹ thuật viên thiếu chuyên môn: Người thực hiện không được đào tạo bài bản, không nắm vững kiến thức về giải phẫu, sinh lý và các kỹ thuật xoa bóp an toàn.
- Thao tác sai: Thực hiện các động tác quá mạnh, sai vị trí hoặc không phù hợp với tình trạng bệnh của người được xoa bóp.
- Không phù hợp với thể trạng: Xoa bóp không phải lúc nào cũng phù hợp với tất cả mọi người. Một số tình trạng bệnh lý có thể là chống chỉ định của xoa bóp.
Những điều cần tránh khi xoa bóp và xông hơi
- Tuyệt đối không xoa bóp, xông hơi khi:
- Đã uống rượu bia: Rượu bia làm giãn mạch máu, tăng nguy cơ chảy máu và các biến chứng khác trong quá trình xoa bóp. Ngoài ra, xông hơi sau khi uống rượu bia có thể gây hạ huyết áp đột ngột, dẫn đến choáng váng, ngất xỉu.
- Đang bị sốt, viêm nhiễm: Khi cơ thể đang bị sốt hoặc viêm nhiễm, xoa bóp và xông hơi có thể làm tăng lưu thông máu, khiến tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.
- Thận trọng khi:
- Loãng xương: Tránh các động tác mạnh như di cột sống, giẫm lưng vì có thể gây gãy xương hoặc chấn thương cột sống. Theo Tổ chức Loãng xương Quốc tế (IOF), loãng xương làm tăng nguy cơ gãy xương, đặc biệt là ở người lớn tuổi.
- Suy tim, tăng huyết áp: Xoa bóp có thể ảnh hưởng đến nhịp tim và huyết áp. Người bị suy tim hoặc tăng huyết áp nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi xoa bóp.
- Cảnh giác với:
- Giác hơi, cạo gió ở cơ sở không đảm bảo vệ sinh: Nguy cơ nhiễm trùng da, lây các bệnh truyền nhiễm như viêm gan B, C, HIV do dụng cụ không được khử trùng đúng cách.
- Lưu ý khi xông hơi:
- Thời gian xông hơi: Khoảng 10-15 phút là đủ. Xông hơi quá lâu có thể gây mất nước, chóng mặt, ngất xỉu.
- Tránh xông hơi quá lâu để giảm cân nhanh: Đây là một quan niệm sai lầm. Xông hơi chỉ giúp giảm cân tạm thời do mất nước, không có tác dụng đốt cháy mỡ thừa. Việc xông hơi quá lâu và thường xuyên có thể gây hại cho sức khỏe.
Lưu ý: Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, không thay thế cho lời khuyên của chuyên gia y tế. Nếu có bất kỳ vấn đề sức khỏe nào, bạn nên đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn cụ thể.
