Lạc nội mạc tử cung là tình trạng tế bào niêm mạc tử cung phát triển ngoài tử cung, gây đau bụng kinh dữ dội, đặc biệt ở phụ nữ 31-45 tuổi. Điều trị bằng thuốc (tạm ngưng kinh, giảm đau) hoặc phẫu thuật (bóc tách, cắt tử cung bán phần hoặc toàn phần tùy tình trạng bệnh và mong muốn sinh con).

Lạc Nội Mạc Tử Cung: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Phương Pháp Điều Trị

Tổng Quan

Lạc nội mạc tử cung là một bệnh lý phụ khoa, trong đó các tế bào tương tự như niêm mạc tử cung (lớp lót bên trong tử cung) phát triển ở bên ngoài tử cung. Vị trí thường gặp của lạc nội mạc tử cung là ở buồng trứng, vách trực tràng âm đạo, ống dẫn trứng, và các mô khác trong vùng chậu. Dưới tác động của hormone sinh dục nữ trong chu kỳ kinh nguyệt, các mô lạc nội mạc tử cung này cũng trải qua các thay đổi tương tự như niêm mạc tử cung bên trong tử cung, gây ra tình trạng viêm, đau và có thể dẫn đến các biến chứng khác. (Nguồn: Mayo Clinic)

Bệnh gây ra các cơn đau bụng kinh dữ dội do sự co thắt tử cung tăng cường dưới tác động của buồng trứng trong chu kỳ kinh nguyệt. Điều này ảnh hưởng đáng kể đến chất lượng cuộc sống của người phụ nữ.

Đối Tượng và Triệu Chứng

• Lạc nội mạc tử cung thường ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, đặc biệt là từ 31 đến 45 tuổi. Tuy nhiên, bệnh có thể xảy ra ở bất kỳ độ tuổi nào sau khi bắt đầu hành kinh.
• Triệu chứng điển hình của lạc nội mạc tử cung là đau bụng kinh, thường bắt đầu trước kỳ kinh nguyệt và có thể kéo dài trong suốt kỳ kinh, thậm chí đến nửa sau của chu kỳ kinh nguyệt. Cơn đau có xu hướng tăng dần theo thời gian nếu không được điều trị.
• Ngoài đau bụng kinh, bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng khác như:
  • Buồn nôn và nôn.
  • Tiêu chảy hoặc táo bón.
  • Đau khi quan hệ tình dục.
  • Khó thụ thai.
• Nguyên nhân gây đau bụng trong lạc nội mạc tử cung là do sự hiện diện của các mảnh nội mạc tử cung lạc chỗ và sự gia tăng sản xuất prostaglandin, một chất gây viêm và đau.
• Trong trường hợp bọc lạc nội mạc tử cung chứa máu kinh vỡ ra, bệnh nhân có thể trải qua cơn đau bụng cấp tính, cần được can thiệp y tế kịp thời.

Phương Pháp Điều Trị

Việc điều trị lạc nội mạc tử cung nhằm mục đích giảm đau, kiểm soát sự phát triển của các mô lạc nội mạc tử cung, và cải thiện khả năng sinh sản. Các phương pháp điều trị bao gồm:

• Uống thuốc:
  • Thuốc tạm ngưng kinh nguyệt và tạo thai giả: Các loại thuốc như thuốc tránh thai kết hợp hoặc thuốc chứa progestin có thể làm giảm sự phát triển của các mô lạc nội mạc tử cung và giảm đau. Một số thuốc khác như Danazol hoặc GnRH agonist có thể được sử dụng để tạm ngưng kinh nguyệt, tạo ra một trạng thái giả mang thai hoặc mãn kinh, giúp làm giảm triệu chứng.
  • Thuốc đối kháng prostaglandin: Các thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) như ibuprofen hoặc naproxen có thể giúp giảm đau bằng cách ức chế sản xuất prostaglandin.
• Phẫu thuật:
  • Phẫu thuật bảo tồn: Phương pháp này được áp dụng cho phụ nữ trẻ tuổi có mong muốn sinh con và nhằm mục đích loại bỏ các mô lạc nội mạc tử cung trong khi vẫn bảo tồn tử cung và buồng trứng. Phẫu thuật thường được thực hiện bằng phương pháp nội soi, giúp giảm thiểu sẹo và thời gian phục hồi.
    • Ưu điểm: Ít xâm lấn, thời gian phục hồi nhanh, bảo tồn khả năng sinh sản.
    • Nhược điểm: Tỷ lệ tái phát bệnh cao hơn so với các phương pháp phẫu thuật khác.
  • Phẫu thuật cắt tử cung bán phần: Trong trường hợp bệnh nhân không có nhu cầu sinh con nữa, phẫu thuật cắt bỏ tử cung và các vùng bị ảnh hưởng bởi lạc nội mạc tử cung có thể được thực hiện. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể giữ lại một phần buồng trứng để duy trì chức năng nội tiết.
    • Ưu điểm: Giảm đáng kể nguy cơ tái phát bệnh.
    • Nhược điểm: Mất khả năng sinh sản, có thể cần điều trị hormone thay thế sau phẫu thuật.
  • Phẫu thuật triệt để: Phẫu thuật cắt bỏ toàn bộ tử cung, buồng trứng, ống dẫn trứng và các vùng bị ảnh hưởng bởi lạc nội mạc tử cung. Phương pháp này thường được áp dụng cho phụ nữ ở thời kỳ tiền mãn kinh hoặc mãn kinh, hoặc khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả.
    • Ưu điểm: Loại bỏ triệt để các mô lạc nội mạc tử cung, giảm nguy cơ tái phát bệnh.
    • Nhược điểm: Mất hoàn toàn khả năng sinh sản và chức năng nội tiết của buồng trứng, cần điều trị hormone thay thế sau phẫu thuật.

Lưu ý: Việc lựa chọn phương pháp điều trị lạc nội mạc tử cung phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm tuổi tác, mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, mong muốn sinh con, và tiền sử bệnh lý của bệnh nhân. Bệnh nhân nên thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ để lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp nhất.