Động kinh ở trẻ em: Nhận biết, điều trị và chăm sóc
Động kinh là gì?
- Động kinh là một chứng bệnh thần kinh gây ra các cơn co giật tái phát. Cơn co giật xảy ra do sự phóng điện bất thường của các tế bào não. Điều quan trọng cần lưu ý là động kinh không phải do sốt cao thông thường hay các vấn đề sinh học tạm thời như hạ đường huyết hoặc thiếu canxi máu.
Nguyên nhân gây động kinh
- Tổn thương não: Sử dụng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như chụp CT scan hoặc MRI để kiểm tra xem có tổn thương não không. Các tổn thương này có thể là do chấn thương, nhiễm trùng, hoặc các bất thường cấu trúc não.
- Yếu tố di truyền: Nếu không tìm thấy tổn thương não, nguyên nhân có thể là do di truyền. Động kinh có thể có tính chất gia đình.
Các biểu hiện của động kinh ở trẻ em
Các biểu hiện của động kinh ở trẻ em rất đa dạng, tùy thuộc vào loại động kinh và vùng não bị ảnh hưởng. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp:
- Co giật toàn thân:
- Trẻ đột ngột ngã vật xuống.
- Cong người lên.
- Co giật tay chân và các cơ mặt.
- Mắt trợn ngược, vô hồn, đờ đẫn.
- Mặt nhăn nhúm.
- Khó thở.
- Có thể tè dầm do mất kiểm soát cơ.
- Sau cơn co giật, trẻ thở bình thường trở lại và các cơ bắp thư giãn.
- Trẻ có thể ngủ thiếp đi sau cơn co giật.
- Khi tỉnh dậy, trẻ thường không nhớ gì về cơn co giật vừa xảy ra.
- Co giật không đầy đủ:
- Chỉ có hiện tượng cong cứng người hoặc mềm rũ.
- Co giật ở thân thể.
- Mắt lờ đờ.
- Co giật cục bộ:
- Trẻ vẫn tỉnh táo nhưng không nói được.
- Co giật ở một vài nơi trên cơ thể, thường xảy ra khi trẻ vừa thức dậy hoặc đang ngủ.
- Các biểu hiện khác:
- Ở trẻ nhỏ (5-6 tháng tuổi), có thể có các biểu hiện co giật nhẹ.
- Ở trẻ lớn hơn (từ 3 tuổi trở lên), có thể có những cơn "vắng ý thức" – trẻ như bị hôn mê trong vài giây, không biết gì về xung quanh.
Điều trị và theo dõi động kinh
- Điều trị lâu dài nhưng có thể khỏi: Động kinh là một bệnh cần điều trị lâu dài và đòi hỏi sự kiên nhẫn. Tuy nhiên, với sự tiến bộ của y học, nhiều trường hợp động kinh có thể được kiểm soát tốt, thậm chí khỏi hẳn.
- Theo dõi hàng ngày trong quá trình điều trị: Trong quá trình điều trị, trẻ cần được theo dõi sát sao để đánh giá hiệu quả của thuốc và phát hiện sớm các tác dụng phụ.
- Có thể ngưng thuốc sau 3 năm không tái phát: Nếu trẻ không có cơn co giật nào trong vòng 3 năm liên tiếp, bác sĩ có thể xem xét giảm dần liều thuốc và ngưng điều trị. Tuy nhiên, việc này cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ.
Chăm sóc trẻ bị động kinh
- Sinh hoạt nề nếp, tránh mất ngủ: Đảm bảo trẻ có một lịch trình sinh hoạt đều đặn, ngủ đủ giấc và tránh các yếu tố gây căng thẳng.
- Đi học bình thường, không nên quá chú ý gây căng thẳng: Trẻ bị động kinh nên được tạo điều kiện để đi học và tham gia các hoạt động xã hội như những đứa trẻ khác. Cha mẹ không nên quá lo lắng và bảo bọc con quá mức, vì điều này có thể khiến trẻ cảm thấy căng thẳng và tự ti.
- Tham gia hoạt động thể thao (có người canh chừng): Trẻ bị động kinh vẫn có thể tham gia các hoạt động thể thao, nhưng cần có người lớn giám sát để đảm bảo an toàn.
- Phát triển bình thường về tinh thần và thể chất: Mục tiêu quan trọng nhất trong việc chăm sóc trẻ bị động kinh là giúp trẻ phát triển toàn diện về cả thể chất và tinh thần, để trẻ có thể hòa nhập và sống một cuộc sống bình thường.
Lưu ý: Các thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo. Để có chẩn đoán và điều trị chính xác, bạn nên đưa trẻ đến khám tại các cơ sở y tế chuyên khoa.
