Hồi Xuân Ở Phụ Nữ: Hiểu Rõ và Đối Phó
Khi bước vào độ tuổi trung niên, phụ nữ trải qua nhiều thay đổi về sinh lý và tâm lý. Giai đoạn tiền mãn kinh, với những biến đổi гормон, có thể mang đến hiện tượng 'hồi xuân'. Vậy, hồi xuân là gì và làm thế nào để đối phó với những thay đổi này? Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết và hữu ích.
1. Các Giai Đoạn Sinh Dục Của Phụ Nữ
Cuộc đời sinh dục của người phụ nữ có thể được chia thành 4 giai đoạn chính, dựa trên sự thay đổi của kinh nguyệt và chức năng sinh sản:
- Trước dậy thì: Giai đoạn trước khi bắt đầu có kinh nguyệt.
- Dậy thì: Bắt đầu có kinh nguyệt, đánh dấu sự phát triển của các chức năng sinh sản.
- Thời kỳ hoạt động sinh dục: Chức năng sinh sản phát triển hoàn chỉnh và ổn định.
- Thời kỳ mãn kinh: Không còn kinh nguyệt, không thể thụ thai, các chức năng sinh dục suy giảm.
2. Tiền Mãn Kinh và Hiện Tượng 'Hồi Xuân'
Trước khi mãn kinh hoàn toàn, phụ nữ trải qua giai đoạn tiền mãn kinh với nhiều thay đổi đáng kể. Trong giai đoạn này:
- Kinh nguyệt không đều: Chu kỳ kinh nguyệt có thể dài hoặc ngắn hơn, lượng máu kinh thay đổi nhiều, có thể xuất hiện rong kinh hoặc băng kinh.
- Rối loạn thần kinh thực vật: Các triệu chứng như bốc hỏa, hồi hộp, đánh trống ngực, vã mồ hôi, mất ngủ, cáu gắt, giảm tập trung có thể xuất hiện.
- Tăng tiết estrogen đột ngột: Đôi khi, do sự suy giảm hormone sinh dục nữ, cơ thể phản ứng bằng cách tăng tiết hormone hướng sinh dục, kích thích buồng trứng sản xuất estrogen tăng vọt. Đây là hiện tượng 'hồi xuân', khi người phụ nữ cảm thấy như trẻ lại, hoạt động sinh dục có thể tăng lên.
Hiện tượng hồi xuân thường xảy ra ở những phụ nữ có cơ địa cường estrogen, như người béo, da dẻ hồng hào, kinh nguyệt đều và nhiều, dậy thì sớm. Giai đoạn này thường không kéo dài, các nang trứng nhanh chóng thoái triển và ngưng tiết estrogen, dẫn đến mãn kinh thực sự.
3. Các Rối Loạn Thường Gặp Trong Thời Kỳ Hồi Xuân
Trong thời kỳ tiền mãn kinh và hồi xuân, phụ nữ có thể gặp phải nhiều rối loạn khác nhau, tùy thuộc vào cơ địa từng người. Các rối loạn thường gặp bao gồm:
- Rối loạn vận mạch:
- Cơn bốc hỏa: Cảm giác nóng bừng ở đầu, mặt, cổ, kéo dài vài phút, có thể xảy ra nhiều lần trong ngày.
- Vã mồ hôi: Thường xảy ra sau cơn bốc hỏa, đặc biệt vào ban đêm.
- Chóng mặt, nhức đầu: Do co mạch máu não, có thể gây mất thăng bằng.
- Hồi hộp, đánh trống ngực.
- Rối loạn tâm lý:
- Mất ngủ, ngủ không sâu giấc.
- Nóng tính, cáu gắt, dễ bị tổn thương, lo lắng về sức khỏe.
- Trầm cảm (ở một số người có tiền sử tâm lý không ổn định).
- Rối loạn đường sinh dục và tình dục:
- Âm hộ xơ teo nhỏ, niêm mạc âm đạo mỏng, khô, dễ bị tổn thương.
- Tử cung nhỏ dần, nội mạc tử cung mỏng đi.
- Sa sinh dục do các hệ thống treo cơ quan sinh dục bị nhão.
- Giao hợp khó khăn, đau rát, giảm ham muốn tình dục.
- Thay đổi ở da:
- Da mỏng, giảm mỡ dưới da, da nhăn nheo, chảy xệ.
- Rụng lông mu, lông nách, da khô.
- Thay đổi ở hệ tiết niệu:
- Niệu đạo teo nhỏ, són tiểu khi gắng sức.
- Đái buốt, đái rắt, nhiễm khuẩn tiết niệu.
- Loãng xương:
- Mật độ xương giảm do mất canxi.
- Nguy cơ gãy xương tăng cao.
- Vấn đề tim mạch:
- Tăng nguy cơ bệnh mạch vành, tăng huyết áp, huyết khối do suy giảm estrogen.(Theo AHA)
4. Giải Pháp Giảm Thiểu Rối Loạn Tiền Mãn Kinh
Để giảm thiểu các rối loạn tiền mãn kinh, giảm nguy cơ và nâng cao chất lượng cuộc sống, có nhiều biện pháp có thể áp dụng:
- Liệu pháp hormone thay thế (HRT): Sử dụng estrogen (kết hợp hoặc không với progesteron) để bù đắp sự thiếu hụt estrogen nội sinh. HRT có thể giúp giảm các triệu chứng tiền mãn kinh, nhưng cần được chỉ định và theo dõi chặt chẽ bởi bác sĩ chuyên khoa do có thể gây ra một số tác dụng phụ như tăng nguy cơ ung thư nội mạc tử cung, u vú, tăng huyết áp.
- Chế độ dinh dưỡng hợp lý: Tăng cường vitamin C, B, D, giảm chất béo, tránh các chất kích thích (như rượu, bia, cà phê).
- Tập thể dục đều đặn: Giúp cải thiện sức khỏe tim mạch, tăng cường sức mạnh cơ bắp và xương, giảm căng thẳng và cải thiện giấc ngủ. (Theo khuyến cáo của Bộ Y Tế)
- Chế độ nghỉ ngơi, làm việc điều độ: Đảm bảo ngủ đủ giấc, tránh căng thẳng, stress.
Lưu ý: Các thông tin trong bài viết chỉ mang tính tham khảo, không thay thế cho lời khuyên của chuyên gia y tế. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để có phương pháp điều trị và chăm sóc phù hợp nhất.
Theo ThS.Nguyễn Cảnh Chương Sức khỏe & Đời sống
