Thực trạng đáng báo động về sức khỏe răng miệng của trẻ em Việt Nam
Kết quả một cuộc điều tra sức khỏe răng miệng ở trẻ em từ 4 đến 8 tuổi tại 5 tỉnh thành (Lạng Sơn, Thái Bình, Hà Nội, Bình Thuận, Tiền Giang) do Viện Đào tạo Răng Hàm Mặt - Trường Đại học Y Hà Nội công bố năm 2010 cho thấy những con số đáng lo ngại:
- 81.6% trẻ bị sâu răng sữa: Tỷ lệ này cho thấy sâu răng sữa là một vấn đề cực kỳ phổ biến ở trẻ em Việt Nam.
- 16.3% trẻ bị sâu răng vĩnh viễn: Đáng lo ngại khi răng vĩnh viễn, đặc biệt là răng số 6 (răng cối lớn thứ nhất, đóng vai trò quan trọng trong ăn nhai) cũng bị sâu ở độ tuổi này. Men răng của răng vĩnh viễn mới mọc chưa hoàn thiện nên dễ bị tấn công bởi axit từ vi khuẩn.
- 25.3% trẻ bị mất răng sữa: Mất răng sữa sớm có thể ảnh hưởng đến việc mọc răng vĩnh viễn sau này, gây sai lệch khớp cắn.
- 90.4% trẻ có mảng bám răng: Mảng bám là môi trường lý tưởng cho vi khuẩn gây sâu răng phát triển.
Điều này cho thấy sự quan tâm đến sức khỏe răng miệng của trẻ em chưa được đầy đủ từ gia đình, nhà trường và xã hội.
Hậu quả của việc không chăm sóc răng miệng đúng cách
Việc không chăm sóc răng miệng đúng cách có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và sự phát triển của trẻ:
Ảnh hưởng đến chức năng
- Ăn nhai: Sâu răng gây đau nhức, khiến trẻ khó khăn khi ăn nhai, dẫn đến kém hấp thu dinh dưỡng.
- Phát âm: Mất răng sớm hoặc răng bị tổn thương có thể ảnh hưởng đến khả năng phát âm của trẻ.
- Thẩm mỹ: Răng bị sâu, xỉn màu hoặc mất răng ảnh hưởng đến thẩm mỹ, khiến trẻ tự ti.
Ảnh hưởng đến sức khỏe
- Giảm khả năng tập trung, học tập: Đau răng gây khó chịu, làm trẻ mất tập trung trong học tập.
- Nguy cơ nhiễm trùng lan rộng: Răng sâu là ổ nhiễm trùng, nếu không điều trị có thể lan sang các vùng khác, gây viêm tủy răng, áp xe răng, thậm chí nhiễm trùng huyết.
- Ảnh hưởng đến sự phát triển toàn diện: Các vấn đề răng miệng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển thể chất và tinh thần của trẻ.
Theo các chuyên gia từ Viện Răng Hàm Mặt Quốc gia, răng sâu còn là ổ nhiễm trùng có thể gián tiếp gây ra các bệnh viêm hô hấp, khớp và tim mạch.
Giải pháp cải thiện sức khỏe răng miệng cho trẻ
Để cải thiện tình trạng sức khỏe răng miệng của trẻ em, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình, nhà trường và xã hội.
Vai trò của cha mẹ
- Tạo thói quen đánh răng 2 lần/ngày: Hướng dẫn trẻ đánh răng đúng cách vào buổi sáng sau khi thức dậy và buổi tối trước khi đi ngủ.
- Giải thích, minh họa về tầm quan trọng của việc chăm sóc răng miệng: Sử dụng các câu chuyện, hình ảnh sinh động để giúp trẻ hiểu rõ về tác hại của sâu răng và lợi ích của việc chăm sóc răng miệng.
- Cùng con đánh răng: Tạo không khí vui vẻ, biến việc đánh răng thành một hoạt động thú vị để trẻ yêu thích hơn.
- Chọn sản phẩm chăm sóc răng miệng phù hợp với trẻ: Sử dụng bàn chải đánh răng mềm, kem đánh răng có chứa fluoride phù hợp với lứa tuổi của trẻ.
- Đưa trẻ đi khám răng định kỳ: Ít nhất 6 tháng một lần để phát hiện và điều trị sớm các vấn đề răng miệng.
Vai trò của nhà trường
- Cung cấp kiến thức về chăm sóc răng miệng: Tổ chức các buổi nói chuyện, trò chơi, hoạt động giáo dục về sức khỏe răng miệng cho trẻ.
- Kiểm tra răng miệng định kỳ: Phối hợp với các chuyên gia nha khoa để kiểm tra răng miệng cho học sinh.
Vai trò của xã hội
- Nâng cao nhận thức về sức khỏe răng miệng: Tăng cường truyền thông, giáo dục về tầm quan trọng của việc chăm sóc răng miệng trên các phương tiện thông tin đại chúng.
- Tổ chức các chương trình nha khoa cộng đồng: Khám và điều trị răng miễn phí cho trẻ em ở vùng sâu vùng xa, vùng khó khăn.