Thực trạng ngành dược Việt Nam: Vẫn còn nhiều thách thức
Vấn đề cốt lõi: Phụ thuộc nhập khẩu
Ngành công nghiệp dược phẩm Việt Nam hiện nay đang đối mặt với một thực tế là phần lớn các sản phẩm thuốc được bào chế ở dạng đơn giản, sử dụng công nghệ chưa cao. Điều này dẫn đến sự phụ thuộc lớn vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu.
- Bào chế thuốc còn đơn giản, công nghệ chưa cao: Theo thống kê từ Bộ Y tế, phần lớn các doanh nghiệp dược trong nước vẫn tập trung vào gia công và bào chế các dạng thuốc thông thường như viên nén, viên nang. Việc nghiên cứu và phát triển các dạng bào chế phức tạp, công nghệ cao như thuốc tác dụng kéo dài, hệ trị liệu đích còn rất hạn chế.
- Hơn 90% nguyên liệu dược và 50% giá trị thuốc (đặc biệt thuốc lý hóa) phải nhập khẩu: Số liệu từ Tổng cục Thống kê cho thấy, hơn 90% nguyên liệu sản xuất thuốc trong nước, đặc biệt là các hoạt chất hóa dược, vitamin, kháng sinh… phải nhập khẩu từ nước ngoài, chủ yếu từ Trung Quốc và Ấn Độ. Điều này khiến cho giá thành sản xuất thuốc trong nước phụ thuộc nhiều vào biến động giá cả và nguồn cung từ thị trường quốc tế. Đối với các thuốc có tác dụng lý hóa, tỷ lệ nhập khẩu thậm chí còn cao hơn, chiếm tới 50% giá trị thuốc thành phẩm.
Hậu quả và thách thức
Sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu tạo ra nhiều hệ lụy và thách thức cho ngành dược Việt Nam:
- Giá thuốc bị ảnh hưởng bởi biến động thị trường quốc tế: Khi giá nguyên liệu nhập khẩu tăng cao do biến động tỷ giá, chính sách thương mại hoặc các yếu tố khách quan khác, các doanh nghiệp dược trong nước buộc phải tăng giá thuốc để bù đắp chi phí. Điều này gây ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người bệnh và tạo áp lực lên hệ thống bảo hiểm y tế.
- Khó chủ động trong nguồn cung ứng thuốc: Trong bối cảnh dịch bệnh hoặc khi có các biến động chính trị, kinh tế toàn cầu, việc đảm bảo nguồn cung ứng thuốc trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Sự phụ thuộc vào nhập khẩu khiến cho Việt Nam dễ bị tổn thương trước các cú sốc từ bên ngoài.
- Khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp dược trong nước còn hạn chế: Do chi phí sản xuất cao và công nghệ chưa tiên tiến, các doanh nghiệp dược trong nước gặp nhiều khó khăn trong việc cạnh tranh với các sản phẩm thuốc nhập khẩu, đặc biệt là các thuốc biệt dược có thương hiệu mạnh.
Giải pháp và định hướng
Để giải quyết những thách thức trên, ngành dược Việt Nam cần có những giải pháp và định hướng phát triển cụ thể:
- Đầu tư vào nghiên cứu và phát triển công nghệ bào chế: Cần khuyến khích các doanh nghiệp dược tăng cường đầu tư vào hoạt động nghiên cứu và phát triển (R&D), ứng dụng các công nghệ bào chế tiên tiến để tạo ra các sản phẩm thuốc có giá trị gia tăng cao, đáp ứng nhu cầu điều trị ngày càng đa dạng của người bệnh. (tham khảo: vnah.org.vn)
- Tăng cường sản xuất nguyên liệu dược trong nước: Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ và khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nguyên liệu dược trong nước, giảm dần sự phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu. Điều này không chỉ giúp giảm chi phí sản xuất mà còn đảm bảo an ninh thuốc quốc gia.
- Hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh: Cần tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hỗ trợ các doanh nghiệp dược nâng cao năng lực quản lý, chất lượng sản phẩm và khả năng tiếp cận thị trường. Đồng thời, cần tăng cường kiểm tra, kiểm soát chất lượng thuốc để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.
