Giãn Tuyến Sữa: Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Cách Điều Trị
Giới thiệu
Chắc hẳn bạn sẽ cảm thấy vô cùng lo lắng và khó chịu khi thấy dịch vàng đục chảy ra từ núm vú, thấm ướt cả áo, dù bạn không phải đang cho con bú. Đó có thể là dấu hiệu của giãn tuyến sữa. Vậy giãn tuyến sữa là gì và cần xử trí như thế nào?
- Giãn tuyến sữa là gì?
Giãn tuyến sữa (Ectasia ống dẫn sữa) là tình trạng một hoặc nhiều ống dẫn sữa dưới núm vú bị giãn rộng, dày lên và có thể chứa đầy dịch. Tình trạng này thường lành tính, nhưng có thể gây ra các triệu chứng khó chịu.
Đối tượng thường gặp:
Phụ nữ ở độ tuổi 40-50 là đối tượng thường gặp nhất.
Tuy nhiên, giãn tuyến sữa có thể xảy ra ở phụ nữ trong độ tuổi kinh nguyệt và cả sau mãn kinh.
Theo thống kê, có khoảng 1/4 phụ nữ trong độ tuổi kinh nguyệt gặp phải tình trạng này.
Giải phẫu và cơ chế bệnh sinh
Để hiểu rõ hơn về giãn tuyến sữa, chúng ta cần nắm được cấu trúc của tuyến vú và cơ chế gây bệnh.
Cấu tạo ngực:
Ngực phụ nữ được cấu tạo chủ yếu từ mô liên kết, mô mỡ và hệ thống tuyến sữa.
Hệ tuyến sữa bao gồm các ống dẫn nhỏ li ti, có chức năng vận chuyển sữa từ các tiểu thùy tuyến vú về núm vú.
Cơ chế giãn tuyến sữa:
Khi một ống dẫn sữa gần núm vú bị giãn rộng và chứa đầy dịch, tình trạng giãn tuyến sữa xảy ra.
Dịch trong ống sữa có thể trở nên đặc và sánh, dẫn đến tắc nghẽn ống dẫn sữa.
Giãn tuyến sữa không phải là dấu hiệu ung thư:
Giãn tuyến sữa thường là một thay đổi lành tính ở ngực.
Tuy nhiên, để loại trừ các nguyên nhân khác (bao gồm cả ung thư), bạn nên đi khám bác sĩ nếu có bất kỳ triệu chứng bất thường nào ở vú.
Dấu hiệu và triệu chứng
Trong nhiều trường hợp, giãn tuyến sữa không gây ra bất kỳ triệu chứng nào. Tuy nhiên, một số phụ nữ có thể gặp phải các dấu hiệu sau:
Chảy dịch núm vú:
Dịch có thể có màu trắng đục, hơi xanh hoặc đen.
Dịch có thể tự chảy ra hoặc chỉ xuất hiện khi ấn vào núm vú.
Cứng, tấy đỏ, nổi cục quanh núm vú:
Bạn có thể cảm thấy có một khối cứng hoặc vùng dày lên ở vùng núm vú và xung quanh.
Da ở vùng này có thể bị tấy đỏ và đau.
Núm vú bị thụt vào:
Trong một số trường hợp, giãn tuyến sữa có thể gây tụt núm vú.
Viêm vú (nếu có nhiễm trùng):
Nếu ống dẫn sữa bị nhiễm trùng, bạn có thể bị viêm vú, với các triệu chứng như đau, sưng, nóng, đỏ và sốt.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của giãn tuyến sữa vẫn chưa được biết rõ. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể góp phần vào sự phát triển của tình trạng này:
Thay đổi hormone:
Sự thay đổi nội tiết tố trong cơ thể, đặc biệt là khi có tuổi, có thể ảnh hưởng đến các ống dẫn sữa.
Hút thuốc lá:
Nghiên cứu cho thấy rằng nicotin trong thuốc lá có thể gây độc hại cho các ống dẫn sữa, dẫn đến tắc nghẽn và viêm.
Tụt núm vú:
Tụt núm vú có thể gây tắc nghẽn ống dẫn sữa, dẫn đến viêm và nhiễm trùng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng tụt núm vú mới xuất hiện cũng có thể là dấu hiệu của một bệnh lý khác, chẳng hạn như ung thư.
Thiếu vitamin A:
Thiếu hụt vitamin A có thể gây ra những thay đổi bất thường trong ngực, bao gồm cả giãn ống dẫn sữa.
Yếu tố nguy cơ
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ phát triển giãn tuyến sữa:
Hút thuốc lá:
Phụ nữ hút thuốc lá có nguy cơ mắc giãn tuyến sữa cao hơn so với những người không hút thuốc.
Số lần mang thai:
Số lần mang thai càng nhiều, nguy cơ mắc bệnh càng cao.
Tiền sử viêm vú:
Nếu bạn đã từng bị viêm vú, bạn có nguy cơ bị giãn tuyến sữa cao hơn.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Giãn tuyến sữa thường không phải là một tình trạng nghiêm trọng. Tuy nhiên, bạn nên đi khám bác sĩ nếu:
- Bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi nào ở vú, chẳng hạn như có khối u, tụt núm vú, thay đổi da ở vú, hoặc chảy dịch núm vú.
- Bạn có các triệu chứng của giãn tuyến sữa, chẳng hạn như đau, sưng, đỏ hoặc chảy dịch núm vú.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán giãn tuyến sữa, bác sĩ sẽ:
Hỏi bệnh sử và khám lâm sàng:
Bác sĩ sẽ hỏi về các triệu chứng của bạn, tiền sử bệnh và các yếu tố nguy cơ.
Bác sĩ sẽ khám vú để kiểm tra xem có khối u, tụt núm vú hoặc các dấu hiệu bất thường khác không.
Siêu âm vú:
Siêu âm vú sử dụng sóng âm để tạo ra hình ảnh của các mô vú.
Siêu âm có thể giúp bác sĩ đánh giá các ống dẫn sữa dưới núm vú.
X-quang tuyến vú (chụp nhũ ảnh):
Chụp nhũ ảnh sử dụng tia X để tạo ra hình ảnh của các mô vú.
Chụp nhũ ảnh có thể giúp bác sĩ tìm nguyên nhân gây chảy dịch núm vú.
Xét nghiệm dịch núm vú:
Bác sĩ có thể lấy một mẫu dịch từ núm vú để xét nghiệm.
Xét nghiệm này có thể giúp xác định nguyên nhân gây chảy dịch.
Biến chứng
Giãn tuyến sữa thường không gây ra biến chứng nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số biến chứng có thể xảy ra:
Khó chịu do chảy dịch:
Chảy dịch núm vú có thể gây khó chịu, ẩm ướt và làm bẩn áo.
Đau, sưng, cứng vùng ngực:
Giãn tuyến sữa có thể gây đau, sưng và cứng ở vùng ngực xung quanh núm vú.
Nhiễm trùng, viêm vú:
Nếu ống dẫn sữa bị nhiễm trùng, bạn có thể bị viêm vú.
Lo lắng về nguy cơ ung thư:
Nhiều phụ nữ lo lắng rằng giãn tuyến sữa có thể là dấu hiệu của ung thư vú.
Tuy nhiên, giãn tuyến sữa không làm tăng nguy cơ ung thư vú.
Điều trị
Trong nhiều trường hợp, giãn tuyến sữa sẽ tự khỏi mà không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu các triệu chứng gây khó chịu, bạn có thể cần điều trị:
Kháng sinh:
Nếu có nhiễm trùng, bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh.
Phẫu thuật:
Trong một số trường hợp hiếm hoi, có thể cần phẫu thuật để loại bỏ các ống dẫn sữa bị giãn.
Tự chăm sóc
Bạn có thể thực hiện một số biện pháp tự chăm sóc để giảm bớt các triệu chứng của giãn tuyến sữa:
Chườm ấm:
Chườm ấm lên vùng núm vú có thể giúp giảm đau và sưng.
Sử dụng miếng lót thấm sữa:
Sử dụng miếng lót thấm sữa có thể giúp thấm hút dịch chảy ra từ núm vú.
Mặc áo ngực hỗ trợ:
Mặc áo ngực hỗ trợ tốt có thể giúp giảm đau và khó chịu.
Nằm nghiêng về bên không bị bệnh:
Khi ngủ, hãy nằm nghiêng về bên không bị giãn tuyến sữa để giảm áp lực lên vú bị bệnh.
