Mối liên hệ giữa mỡ bụng, stress và nguy cơ tiểu đường type 2 ở phụ nữ
Nghiên cứu mới từ ĐH Duke
Các nhà khoa học tại Trung tâm Y học thuộc Đại học Duke, Durham, Bắc Carolina (Mỹ) vừa công bố một nghiên cứu quan trọng, cho thấy mối liên hệ giữa mỡ bụng, stress và nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường type 2 ở phụ nữ. Nghiên cứu này mở ra một hướng tiếp cận mới trong việc phòng ngừa và kiểm soát bệnh tiểu đường, đặc biệt là ở nhóm đối tượng có nguy cơ cao.
Các nghiên cứu trước đây thường tập trung vào vai trò của thừa cân và béo phì trong việc gây ra bệnh tiểu đường type 2. Tuy nhiên, nghiên cứu này nhấn mạnh rằng stress cũng là một yếu tố nguy cơ quan trọng, đặc biệt khi kết hợp với tình trạng thừa mỡ bụng.
Phương pháp nghiên cứu
Để đi đến kết luận này, nhóm nghiên cứu đã thực hiện một thử nghiệm trên 62 phụ nữ có lượng mỡ bụng đáng kể nhưng chưa có bất kỳ dấu hiệu nào của bệnh tiểu đường. Các nhà nghiên cứu đã yêu cầu những người tham gia nhớ lại những thời điểm họ trải qua căng thẳng và khủng hoảng. Đồng thời, họ tiến hành đo lượng đường trong máu và nồng độ epinephrine (một loại hormone và chất dẫn truyền thần kinh có vai trò quan trọng trong phản ứng stress) của những người này.
Kết quả
Kết quả cho thấy một mối tương quan rõ rệt giữa lượng mỡ bụng, mức độ stress và sự thay đổi lượng đường trong máu. Cụ thể, những phụ nữ có lượng mỡ bụng cao và nồng độ epinephrine tăng cao khi bị stress có xu hướng có lượng đường trong máu tăng nhanh hơn so với những người khác. Sự tăng đột ngột lượng đường trong máu này được xem là một yếu tố nguy cơ quan trọng dẫn đến bệnh tiểu đường type 2.
Ngược lại, những phụ nữ có ít mỡ bụng hoặc những người có nhiều mỡ bụng nhưng ít bị stress chỉ có sự gia tăng nhẹ lượng đường trong máu, không đủ để gây ra nguy cơ đáng kể.
Cơ chế
Vậy, cơ chế nào giải thích cho mối liên hệ giữa mỡ bụng, stress và lượng đường trong máu? Các nhà khoa học cho rằng epinephrine, một chất được giải phóng khi cơ thể bị stress, có thể kích thích quá trình phân giải mỡ. Quá trình này giải phóng một lượng lớn axit béo vào máu. Thay vì sử dụng glucose (đường) làm nguồn năng lượng chính, cơ thể lại ưu tiên sử dụng các axit béo này. Điều này dẫn đến tình trạng glucose không được tiêu thụ, tích tụ trong máu và làm tăng lượng đường huyết.
Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí Diabetes Care, stress mãn tính có thể dẫn đến kháng insulin, một yếu tố chính trong sự phát triển của bệnh tiểu đường type 2 (Nguồn: https://diabetesjournals.org/care).
Lời khuyên
Nghiên cứu này đưa ra những cảnh báo quan trọng cho những người đang phải đối mặt với tình trạng thừa cân hoặc béo phì. Nếu bạn thuộc nhóm này, hãy đặc biệt chú ý đến việc kiểm soát stress trong cuộc sống hàng ngày.
Mặt khác, nếu bạn thường xuyên phải đối mặt với stress, hãy chủ động kiểm tra lượng đường trong máu thường xuyên để phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường và có biện pháp can thiệp kịp thời. Điều này có thể giúp bạn giảm thiểu nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường type 2.
Ngoài ra, việc duy trì một lối sống lành mạnh, bao gồm chế độ ăn uống cân bằng, tập thể dục thường xuyên và ngủ đủ giấc, cũng đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát cân nặng, giảm stress và ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Theo khuyến cáo của Hiệp hội Đái tháo đường Hoa Kỳ (ADA), mỗi người nên tập thể dục ít nhất 150 phút mỗi tuần với cường độ vừa phải (https://www.diabetes.org/).
