Những yếu tố làm tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ
Ung thư vú là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ trên toàn thế giới. Việc hiểu rõ các yếu tố nguy cơ có thể giúp chúng ta chủ động hơn trong việc phòng ngừa và phát hiện sớm bệnh. Dưới đây là tổng hợp các yếu tố đã được nghiên cứu và chứng minh có liên quan đến nguy cơ mắc ung thư vú.
Yếu tố di truyền
- Tiền sử gia đình: Nếu mẹ hoặc chị gái của bạn đã từng mắc ung thư vú, nguy cơ bạn mắc bệnh sẽ tăng gấp đôi so với người bình thường. Điều này là do một số gen di truyền có thể làm tăng khả năng phát triển ung thư vú.
- Nhiều người thân mắc bệnh: Nguy cơ còn cao hơn nữa nếu trong gia đình có từ hai người trở lên từng mắc ung thư vú. Trong trường hợp này, việc tầm soát ung thư vú định kỳ và thường xuyên là vô cùng quan trọng.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ (American Cancer Society), khoảng 5-10% các trường hợp ung thư vú có liên quan đến yếu tố di truyền. Các gen phổ biến nhất liên quan đến ung thư vú di truyền là BRCA1 và BRCA2.
Yếu tố liên quan đến kinh nguyệt và sinh sản
- Thời gian kinh nguyệt kéo dài: Thời gian từ khi bắt đầu có kinh nguyệt đến khi mãn kinh càng dài, nguy cơ mắc ung thư vú càng cao. Điều này có nghĩa là những người có kinh nguyệt sớm (trước 13 tuổi) và mãn kinh muộn (sau 45 tuổi) có nguy cơ cao hơn.
- Thời kỳ mang thai: Phụ nữ không may bị sảy thai hoặc mang thai lần đầu sau tuổi 30 có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn so với những người khác. Việc mang thai và sinh con trước tuổi 30 có thể có tác dụng bảo vệ, giúp giảm nguy cơ ung thư vú.
Yếu tố nội tiết tố
- Sử dụng estrogen: Việc sử dụng estrogen, cả trong thuốc tránh thai và liệu pháp thay thế hormone sau khi mãn kinh, đều có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú. Estrogen có thể kích thích sự phát triển của các tế bào ung thư vú.
- Progesterone kết hợp estrogen: Một nghiên cứu gần đây ở Thụy Điển cho thấy những phụ nữ sử dụng hormone giới tính duy trì thai progesterone kết hợp với estrogen có nguy cơ mắc ung thư cao hơn bốn lần so với những người không sử dụng.
Theo một nghiên cứu đăng trên tạp chí The Lancet, liệu pháp hormone thay thế (HRT) có chứa estrogen và progestin có liên quan đến tăng nguy cơ ung thư vú.
Yếu tố lối sống
- Thừa cân, béo phì: Thừa cân và béo phì có mối liên hệ mật thiết với ung thư vú, đặc biệt là sau khi mãn kinh. Các tế bào mỡ có thể sản xuất estrogen, làm tăng nồng độ hormone này trong cơ thể và từ đó làm tăng nguy cơ ung thư vú. Vì vậy, duy trì cân nặng hợp lý thông qua chế độ ăn uống cân bằng và tập thể dục thường xuyên là rất quan trọng.
- Uống rượu: Uống rượu là một yếu tố nguy cơ khác có thể làm tăng khả năng mắc ung thư vú lên tới 40%, cao hơn so với các loại đồ uống có cồn khác. Để giảm nguy cơ, nên hạn chế hoặc tránh uống rượu.
U xơ tuyến vú
- U nang trong mô tuyến vú: U xơ tuyến vú, với biểu hiện là các u nang xuất hiện trong mô tuyến vú, có thể là một yếu tố nguy cơ hàng đầu đối với ung thư vú. Các u nang này có thể được phát hiện qua phim chụp X-quang tuyến vú (mammography).
Lưu ý quan trọng:
Thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo và không thay thế cho lời khuyên của bác sĩ. Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về nguy cơ ung thư vú, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và kiểm tra sức khỏe phù hợp.
Nguồn tham khảo:
- American Cancer Society: https://www.cancer.org/
- The Lancet: https://www.thelancet.com/
- Bộ Y Tế: https://kcb.vn/
