Phân loại ca bệnh Cúm A/H1N1
Cúm A/H1N1 là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính do virus cúm A/H1N1 gây ra. Việc phân loại ca bệnh là rất quan trọng để có các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát dịch bệnh hiệu quả. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về cách phân loại các ca bệnh cúm A/H1N1 theo các tiêu chuẩn của Bộ Y tế.
1. Ca bệnh nghi ngờ
Một ca bệnh được coi là nghi ngờ nhiễm cúm A/H1N1 khi có các biểu hiện và yếu tố sau:
- Sốt: Thường là sốt cao, trên 38 độ C. Sốt là một phản ứng tự nhiên của cơ thể để chống lại nhiễm trùng.
- Triệu chứng hô hấp: Ít nhất một trong các triệu chứng sau:
- Viêm long đường hô hấp trên: Chảy nước mũi, nghẹt mũi, hắt hơi.
- Đau họng: Cảm giác đau rát hoặc khó chịu ở họng.
- Ho: Có thể là ho khan hoặc ho có đờm.
- Yếu tố dịch tễ liên quan: Một trong các yếu tố sau đây:
- Tiếp xúc gần: Khởi bệnh trong vòng 7 ngày sau khi tiếp xúc gần với một trường hợp bệnh xác định nhiễm cúm A/H1N1. Tiếp xúc gần được định nghĩa là sống cùng hoặc tiếp xúc trực tiếp (trong phạm vi khoảng 2 mét) với người bệnh trong thời kỳ lây truyền của bệnh (thường là 1 ngày trước khi có triệu chứng và kéo dài đến 5-7 ngày sau khi khởi phát bệnh).
- Đến hoặc sống tại vùng có ca bệnh: Đã đến hoặc sống tại khu vực có một hoặc nhiều trường hợp bệnh cúm A/H1N1 được xác định.
- Hội chứng cúm và xét nghiệm dương tính cúm A không phân type: Có hội chứng cúm (sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, ho, đau họng) và xét nghiệm dương tính với cúm A nhưng không xác định được phân type bằng các xét nghiệm thông thường (ví dụ, không phải cúm A/H3N2 hoặc cúm B).
2. Ca bệnh xác định
Một ca bệnh được xác định là nhiễm cúm A/H1N1 khi có kết quả xét nghiệm dương tính với virus này bằng một trong các phương pháp sau:
- Xét nghiệm Real-time RT-PCR (Reverse Transcription Polymerase Chain Reaction): Đây là phương pháp xét nghiệm nhanh và chính xác nhất để phát hiện virus cúm A/H1N1 trong mẫu bệnh phẩm (thường là dịch ngoáy họng hoặc dịch tỵ hầu).
- Nuôi cấy virus: Phương pháp này cho phép phân lập và xác định virus cúm A/H1N1 trong phòng thí nghiệm. Tuy nhiên, phương pháp này tốn thời gian hơn so với xét nghiệm RT-PCR.
3. Chùm ca bệnh
Một chùm ca bệnh được xác định khi có các yếu tố sau:
- Số lượng ca bệnh: Ít nhất hai trường hợp nghi ngờ hoặc xác định nhiễm cúm A/H1N1.
- Thời gian: Các trường hợp này xuất hiện trong vòng 14 ngày.
- Địa điểm hoặc liên quan dịch tễ: Các trường hợp này ở cùng một địa điểm (ví dụ: thôn, xóm, tổ dân phố, đơn vị làm việc, trường học) hoặc có liên quan dịch tễ học với nhau (ví dụ: cùng tham gia một sự kiện, cùng đi du lịch).
4. Thu thập, vận chuyển và bảo quản bệnh phẩm
Việc thu thập, vận chuyển và bảo quản bệnh phẩm phải tuân thủ theo đúng quy định của Bộ Y tế để đảm bảo tính chính xác của kết quả xét nghiệm. Thông thường, bệnh phẩm được thu thập là dịch ngoáy họng hoặc dịch tỵ hầu. Bệnh phẩm phải được bảo quản trong điều kiện lạnh (2-8 độ C) và vận chuyển đến phòng xét nghiệm trong thời gian sớm nhất.
5. Đối tượng giám sát
Các đối tượng cần được giám sát chặt chẽ bao gồm:
- Các ca bệnh nghi ngờ nhiễm cúm A/H1N1 và người tiếp xúc: Để phát hiện sớm các ca bệnh và ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh.
- Các trường hợp hô hấp cấp tính nặng nghi do virus: Đặc biệt là những trường hợp cần nhập viện điều trị.
- Các ca hội chứng cúm tại các điểm giám sát của chương trình giám sát trọng điểm cúm quốc gia: Để theo dõi sự biến đổi của virus cúm và đánh giá hiệu quả của các biện pháp phòng chống dịch bệnh.
Việc phân loại và giám sát ca bệnh cúm A/H1N1 là rất quan trọng để kiểm soát dịch bệnh một cách hiệu quả. Các cơ quan y tế cần tuân thủ các hướng dẫn của Bộ Y tế và tăng cường công tác truyền thông để nâng cao nhận thức của cộng đồng về bệnh cúm A/H1N1.