Nhận biết các dấu hiệu sớm của rối loạn giấc ngủ
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe thể chất và tinh thần của mỗi người. Rối loạn giấc ngủ không chỉ gây ra những khó chịu tạm thời mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống và hiệu suất làm việc. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của rối loạn giấc ngủ là rất quan trọng để có biện pháp can thiệp kịp thời.
Các triệu chứng thường gặp:
Rối loạn giấc ngủ có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, ảnh hưởng đến cả thể chất lẫn tinh thần:
- Đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai: Đây là những triệu chứng thường gặp, có thể xuất hiện do thiếu ngủ hoặc ngủ không sâu giấc, ảnh hưởng đến tuần hoàn máu não và hệ thần kinh.
- Tê dại chân tay: Tình trạng này có thể xảy ra do thiếu máu cục bộ hoặc do các vấn đề về thần kinh, thường gặp ở những người ngủ không đủ giấc hoặc có tư thế ngủ không đúng.
- Mệt mỏi, giảm tập trung, giảm hiệu suất làm việc: Thiếu ngủ khiến cơ thể không được phục hồi đầy đủ, dẫn đến mệt mỏi, uể oải, khó tập trung và giảm khả năng tư duy, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất làm việc và học tập.
Mất ngủ và các biểu hiện đi kèm:
Mất ngủ là một trong những biểu hiện phổ biến nhất của rối loạn giấc ngủ, gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe:
- Khó đi vào giấc ngủ, dễ tỉnh giấc, ngủ không sâu: Người bị mất ngủ thường trằn trọc khó ngủ, hoặc ngủ được nhưng dễ tỉnh giấc giữa đêm và khó ngủ lại được. Giấc ngủ không sâu khiến cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ.
- Mê sảng, thức trắng đêm, thuốc an thần không hiệu quả: Trong trường hợp nặng, người bệnh có thể mê sảng, thức trắng đêm và thậm chí thuốc an thần cũng không có tác dụng. (Theo Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị rối loạn giấc ngủ - Bộ Y tế)
- Mệt mỏi, lo lắng do thiếu ngủ: Mất ngủ kéo dài dẫn đến tình trạng mệt mỏi, uể oải, lo lắng và căng thẳng, ảnh hưởng đến tâm lý và chất lượng cuộc sống.
Nguyên nhân gây mất ngủ
Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến mất ngủ, từ các yếu tố bên ngoài đến các vấn đề nội tiết bên trong cơ thể.
Áp lực cuộc sống:
- Căng thẳng tinh thần do công việc và cuộc sống hiện đại: Nhịp sống hối hả, áp lực công việc và các vấn đề cá nhân có thể gây ra căng thẳng tinh thần, dẫn đến khó ngủ hoặc mất ngủ. (Tham khảo nghiên cứu về ảnh hưởng của căng thẳng đến giấc ngủ trên PubMed).
Yếu tố nội tiết ở phụ nữ:
- Thời kỳ tiền mãn kinh: triệu chứng khó chịu và thiếu hụt oestrogen: Ở phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh, các triệu chứng như bốc hỏa, đổ mồ hôi đêm và sự thiếu hụt oestrogen có thể gây ra tình trạng mất ngủ. (Theo tài liệu về rối loạn giấc ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh trên Medscape).
- Thiếu oestrogen làm giảm ức chế đại não, tăng hưng phấn, gây mất cân bằng và mất ngủ: Oestrogen có vai trò quan trọng trong việc điều hòa giấc ngủ. Khi thiếu hụt oestrogen, hoạt động ức chế của đại não giảm, làm tăng hưng phấn và gây ra mất cân bằng, dẫn đến mất ngủ.
- Bổ sung oestrogen có thể cải thiện giấc ngủ: Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc bổ sung oestrogen có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh. (Tham khảo nghiên cứu về hiệu quả của liệu pháp hormone đối với giấc ngủ trên JAMA Network).
