Mối liên hệ giữa stress của mẹ bầu và nguy cơ tâm thần phân liệt ở con
Nghiên cứu mới nhất
Một nghiên cứu được công bố trên nhật báo BMC Psychiatry (chuyên về tâm thần học) đã đưa ra những bằng chứng đáng chú ý về mối liên hệ giữa stress của mẹ bầu và nguy cơ mắc bệnh tâm thần phân liệt ở con. Nghiên cứu này tập trung vào những phụ nữ mang thai trong thời kỳ chiến tranh Ả rập – Israel năm 1967, và kết quả cho thấy con của họ có tỷ lệ mắc tâm thần phân liệt cao hơn so với bình thường.
- Tổn thương tâm lý ở mẹ bầu: Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng những tổn thương tâm lý mà người mẹ phải trải qua trong thời kỳ mang thai, như mất người thân, đói kém hoặc các thảm họa khác, có thể đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển của bệnh tâm thần phân liệt ở con. Theo các chuyên gia, những trải nghiệm tiêu cực này có thể gây ra những thay đổi trong cơ thể và não bộ của thai nhi, làm tăng nguy cơ mắc bệnh sau này.
- Giai đoạn nhạy cảm: Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ba tháng đầu của thai kỳ là giai đoạn đặc biệt nhạy cảm. Trong giai đoạn này, não bộ và hệ thần kinh của thai nhi đang phát triển mạnh mẽ, do đó dễ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố bên ngoài, bao gồm cả stress của người mẹ.
Cơ chế tác động
Vậy stress của mẹ bầu tác động đến thai nhi như thế nào? Các nhà khoa học đưa ra một số giả thuyết:
- 'Tổn thương tâm lý tự thân': Bác sĩ Dolores Malaspina và các đồng nghiệp cho rằng 'tổn thương tâm lý tự thân' (tức là những tổn thương không liên quan đến nhiễm trùng, thiếu dinh dưỡng hoặc các vấn đề trước sinh khác) có thể gây ra những di chứng lâu dài cho sức khỏe của đứa trẻ. Những di chứng này có thể không biểu hiện ngay mà chỉ xuất hiện sau nhiều năm, và tâm thần phân liệt là một ví dụ.
- Ảnh hưởng đến tinh thần và thể chất: Các nghiên cứu trên động vật đã chứng minh rằng stress trước sinh có thể ảnh hưởng đến cả tinh thần và thể chất của đứa trẻ. Stress có thể làm thay đổi cấu trúc và chức năng của não bộ, cũng như ảnh hưởng đến hệ miễn dịch và các hệ cơ quan khác.
- Tăng độ nhạy cảm với các mối đe dọa: Một giả thuyết khác cho rằng stress trong thai kỳ có thể khiến bào thai trở nên nhạy cảm hơn với các mối đe dọa từ môi trường bên ngoài. Điều này có thể làm tăng cảm giác lo lắng, thận trọng và dễ bị kích động ở đứa trẻ sau này, từ đó làm tăng nguy cơ mắc tâm thần phân liệt.
Lưu ý từ chuyên gia
Bà Malaspina lưu ý rằng bệnh tâm thần phân liệt có thể không biểu hiện ngay mà xuất hiện muộn hơn trong đời. Điều này có nghĩa là những ảnh hưởng của stress trong thai kỳ có thể âm thầm tác động đến sự phát triển của não bộ và chỉ bộc lộ khi đứa trẻ trưởng thành.
Để hiểu rõ hơn về mối liên hệ giữa stress của mẹ bầu và nguy cơ tâm thần phân liệt ở con, cần có thêm nhiều nghiên cứu sâu rộng hơn. Tuy nhiên, những bằng chứng hiện tại cho thấy rằng việc giảm thiểu stress cho phụ nữ mang thai là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và con.
Thông tin tham khảo:
