Tinh là gì? Trong từ điển Việt Nam chữ "tinh" có đến 12 nghĩa, trong đó chữ Tinh trong bài này có nghĩa một chất lỏng lầy nhầy trong cơ quan sinh dục loài đực tiết ra khi giao cấu. Người xưa nói: Người ta có 3 cái quý là Tinh, Khí, Thần. Nếu giữ được Thần, vững được Khí, vẹn được Tinh thì mọi bệnh tật không sinh ra được.
Tuệ Tĩnh Thiền Sư là một nhà sư đồng thời là một thầy thuốc rất giỏi đầu tiên của nước ta, sinh vào thời Dụ Tông HoàngĐế (1332-1369), người ở Nghĩa Lư, huyện Dạ Cẩm, Hồng Châu (nay là thôn Nghĩa Phú, Xã Cẩm Vũ, Cẩm Bình, tỉnh Hải Hưng).Ông được một nhà sư Chùa Hải Triều nuôi cho ăn học, năm 22tuổi đậu thi Hương, năm 45 tuổi đậu Hoàng Giáp. Ông tinh thông về nghề Y, đến năm 55 tuổi ông đi sứ sang Trung Quốc, bị nhà Minh giữ lại làm việc ở Viện Thái Y rồi mất tại đó.
Tuệ Tĩnh đã soạn rất nhiều sách về Y Học như Dược tính chỉ nam, Thập tam phương... Trong sách Nam Dược Thần Hiệu (quyển 6 chương 13) đã định nghĩa về Di Tinh như sau: "Di tinh là tinh khí trong ngọc hành tự chảy ra, phát bệnh chia ra làm hai loại hư thực khác nhau, phàm người trai tráng khỏe mạnh ở nễ (rảnh rỗi một mình) vì mơ tưởng dục tình, hoặc nằm mộng thấy gái mà xuất tinh, đấy là tinh khí tràn đầy mà tiết ra, không cần phải dùng thuốc, được thỏa mãn tình dục là hết bệnh..."
Trong một tác phẩm khác của Hải Thượng Lãn Ông (17201791) có viết: “Lòng dục động thì hỏa bốc lên, hỏa bốc lên thì tinh thần mỏi mệt, tinh thần mỏi mệt thì Tinh Hoạt mà hóa thành Di, Mộng tinh...
Y học phương tây thì định nghĩa mộng tinh là xuất tinh trong lúc ngủ, tình trạng này thường xẩy ra ở con trai tuổi dậy thì. Trong các tác phẩm Y Học đáng tin cậy không thấy nêu ra trường hợp Hoạt Tinh, chữ spermatorrhée cũng chĩ là Di tinh, Mộng tinh mà thôi. Hoạt tinh có lẽ là căn bệnh xuất tinh dầm dề cả ngày lẫn đêm...
Cho đến bây giờ thì hình như chưa có một báo cáo khoa học nào đáng tin cậy về trường hợp xuất tinh liên tục như vậy, có thể nhầm với tình trạng chảy nước tiểu liên tục chăng? Xuất tinh: là một động tác đặt dưới sự kiểm soát của hệ thần kinh giao cảm nó có thể xẩy ra trong bất cứ tình huống nào, lúc tỉnh cũng như lúc mê, lúc thức cũng như ngủ, lúc thủ dâm, lúc giao hợp, di chuyển, sinh hoạt và ngay cả trước lúc chết.
Xuất tinh gồm hai giai đoạn:
1/ Giải thoát tinh dịch: là kết quả của sự co thắt các ống dẫn tinh, tuyến tiền liệt, túi tinh do các kích thích càng ngày càng gia tăng tinh trùng được tích trữ trong mào tinh theo ống dẫn tinh đi lên, tinh dịch tiết ra từ ống dẫn tinh, bóng tinh, túi tinh và tuyến tiền liệt càng lúc càng nhiều, áp suất trong niệu đạo ở khoảng tuyến tiền liệt căng phồng lên như củ hành với một số lượng tinh dịch tiết ra gấp nhiều lần, áp suất vượt qua giới hạn cho phép làm cho đầu phía dưới bị bịt kín phải bung ra.
2/ Giai đoạn xuất tinh: Với sự bung ra của cơ vòng phía dưới, các cơ của nền đáy chậu như cơ hành hang, cơ ngồi hang, các cơ nền trong tuyến tiền liệt, các cơ nằm trong thành túi tinh, ống tinh đồng loạt co bóp lại tạo ra một sức đẩy cực kỳ mạnh làm cho toàn bộ tinh dịch được bắn ra ngoài từng đợt, mỗi đợt cách nhau khoảng trên dưới một giây, có khoảng từ 3 đến 10 đợt như vậy trong một lần xuất tinh. Vận tốc xuất tinh cũng khá lớn, có thể bắn xa cả một thước tùy theo sức bóp của các cơ liên hệ.
Trong tác phẩm của Hải Thượng Lãn Ông cũng như Tuệ Tĩnh chỉ đề cập đến vấn đề xuất tinh (mộng tinh, di tinh), sắc dục, tiết dục, phòng dục, phạm phòng đa dâm, liệt dương, bất lực, bế tinh, dưỡng tinh, hao tổn chân khí.
Tóm lại, mộng tinh di tinh là xuất tinh trong lúc đang ngủ, nếu một tháng vài ba lần thì hoàn toàn không ảnh hưởng gì đến sức khỏe. Chỉ đặt vấn đề điều trị cho những người ngày nào cũng bị mộng tinh liên tiếp trong một tuần đến 10 ngày Tuệ Tĩnh đưa ra nguyên lý và phương pháp điều trị tình trạng Mộng tinh, Di tinh như sau: "...còn người nguyên khí hư kém, tâm không tàng thần, thân không tàng tinh mà Di Tinh, nằm mơ thấy giao hợp mà xuất tinh thì chủ yếu phải bổ dưỡng tâm, thận...
Trước hết phải điều hoà Tỳ Vị làm cho Tâm, Thận được củng cố, Tỳ Vị được bồi bổ thì tự khắc khỏi. ” Với Hải Thượng Lãn Ông, ông viết trong: Vệ Sinh Yếu Quyết, quyển thượng, phép Phong Bế khỏi di mộng tinh như sau: “ Lòng dục động thì hỏa bốc lên, hỏa bốc lên thì tinh thần mỏi mệt, tinh thần mỏi mệt thì Tinh Hoạt mà hóa thành Di, Mộng tinh. Vậy khi đi ngủ thỉ phải dẹp suy nghĩ đễ an thần. Tinh hoạt thần bì dục hỏa manh Mộng trung di thất trí thương sinh Sài ma hữu quyết quân tu ký Tuyệt dục trừ tham trị hảo kinh. Nghĩa là: Thần mỏi, tinh di, bốc lữa tình Trong mơ tinh xuất hại cho mình Phép xoa sườn, rốn ta nên nhớ Trừ bỏ tham dâm đặng tốt lành Mộng tinh, di tinh hay xuất tinh sớm đều có nguyên nhân chính là do tâm lý hay suy nhược thần kinh, bị ức chế (stress), căng thẳng trong cuộc sống. Riêng Mộng tinh, di tinh thường xẩy ra ở tuổi mới lớn như nhận xét của Tuệ Tĩnh cũng như Y Học hiện đại, chỉ cần thỏa mãn tình dục là hết bệnh.
Ở tuổi mới lớn thì một vấn đề tình dục khác đi song song với tình trạng Mộng tinh là việc thủ dâm, có thể xem hậu quả của việc thủ dâm là do mộng tinh mà ra. Mộng tinh là một phản ứng tất yếu của sinh lý cơ thể ở phái nam khi các cơ quan sinh dục phát triển chín mùi, có thể xem mộng tinh là một dấu hiệu báo cho biết là cơ thể đã trưởng thành về mặt sinh dục như ở nữ giới là sự xuất hiện kinh nguyệt lần đầu tiên.
Mộng tinh, di tinh là một hiện tượng sinh lý bình thường của tuổi mới lớn, nó không phải là bệnh, nhưng dưới cái nhìn của Hải Thượng Lãn Ông là khác: Nó là Bệnh. Tại sao? Bởi vì Mộng tinh, di tinh xẩy ra ở người nguyên khí hư kém, tâm không tàng thần, thân không tàng tinh, những ngưởi mà đầu óc luôn luôn tơ tưởng đến chuyện ân ái mây mưa, khiêu dâm đồi trụy thì không rơi vào mộng tinh, di tinh thì cũng sa vào tật thủ dâm.
Đề tránh tình trạng này nên tìm một cách giải trí lành mạnh, chơi thể thao, tham gia vào các hội đoàn, làm công tác xã hội, từ thiện... tránh xem những sách báo, tạp chí, phim ảnh sex, y phục phải thoáng mát tránh cọ xát vào dương vật, tránh dùng những chất kích thích như bia thuốc lá, tránh tụ tập nói chuyện bậy bạ.