Hôm nay là 1/4/2008, 6 ngày nữa mới đến “Ngày Sức khỏe Thế giới”. Ngày hôm nay với dân mê nhạc và dân mê nói cuội thì có nhiều ý nghĩa. Tôi lại quan tâm chuyện khác, đó là chủ đề NGÀY SỨC KHỎE THẾ GIỚI VÀ HẬU QUẢ THAY ĐỔI MÔI TRƯỜNG TẠI VIỆT NAM ĐẦU THẾ KỶ XXI.
Năm 1999, lũ lịch sử xảy ra tại Huế là nặng nhất. Chúng tôi hân hạnh tát lũ vì không nghĩ rằng nước lại vào ngập khu nhà vốn cao tại An Lăng, Huế. Chắc hình ảnh lũ 1999 ở Huế vẫn ám ảnh nhiều người.
Sau đó, lũ rải rác xảy ra khắp miền Trung.
Nắng hạn sau đó xảy ra nhiều nơi ở Bắc, Trung; Nam bộ có không thì tôi không rõ, tra cứu trên google.com.vn thì có câu trả lời.
Các đợt dịch như: tả, H5N1, ngộ độc thức ăn xảy ra rải rác khắp nơi. Nếu ai đọc ykhoanet.com dịp cuối 2007 thì rõ. Hiện nay, tả đã xảy ra một số nơi.
Tiến sỹ Margaret Chan, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới viết như sau: “We know what an unstable and changing climate means for health. Heatwaves, storms, floods and droughts kill tens of thousands each year. Climate-sensitive diseases such as diarrhoea, malaria and protein–energy malnutrition already cause more than 3 million deaths globally. Even these numbers do not reflect the devastating indirect health impacts anticipated from the effect that climate change will have on food crops and the availability of fresh water in large areas of the world. All populations are vulnerable, but the poor are the first and the hardest hit. Climate change threatens to reverse our progress in fighting diseases of poverty, and to widen the gaps in health outcomes between the richest and the poorest. This is unfair – and it is unacceptable.” (Message from WHO Director-General, Accessed Apr 1, 2008).
Xin để nguyên văn vì dịch mất ý dù TS Chan mặc dù chúng ta đều là giống da vàng châu Á.
Ngày này, nhiều nước tổ chức sôi nổi, còn tại Hà Nội thì tổ chức như sau:
“VIET NAM , Date: 7 April 2008
Title of event: Meeting for celebrating the World Health Day 2008
Description: Keynote speakers from the Ministry of Health, Ministry of Natural Resources and Environment, Ministry of Agriculture and Rural Development, and WHO will be invited to the meeting. High-ranking officials from related ministries and agencies, representatives from international organizations, NGOs, national organizations, research scientists, students from universities and institutes, and professional staff will be invited to attend and discuss the theme of preventing health impacts from climate chance.
Organizer: Vietnam Administration for Preventive Medicine and Environment, City: Hanoi”
(WHO Activities around the world, Accessed Apr 1, 2008).
Miễn bình!
Tôi may mắn đặt dấu chân khắp nơi nước Việt, nhớ da diết màu Hồ Gươm 1990 mà năm 2007 tôi đành đoạn phải sửa một chữ trong bài “Hà Nội”: “Hồ Gươm xanh sắc màu vô nhiễm...” (www.evan.com.vn). Sự thật nước Hồ Gươm thế nào thì quý vị đến mà đánh giá.
Các dòng sông Sài Gòn có màu và có mùi. Dân Sài Gòn biết rõ.
Rừng các tỉnh Đăk Nông, Đăk Lăk, Gia Lai, Kon Tum và Lâm Đồng thì trọc. Chừng nào trồng được 5 triệu héta rừng?
Ai chỉ chúng ta, người Việt cách hành xử?
Tôi trích nguyên lời Tiến sỹ Margaret Chan, Tổng Giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới:
“What can be done? We need to make clear that in a rapidly changing environment, it is not just the animals and plants, but humans, that need protection. We need governments to put human health and wellbeing at the heart of climate change policy, and renew efforts to protect health through achieving the Millennium Development Goals. We need ministries of health to strengthen public health policy and practice to meet the challenges of climate change and protect their populations. And, most importantly, we need individuals to make personal choices that will both enhance health and reduce climate change (Message from WHO Director-General,; Accessed Apr 1, 2008).
Mong quý vị biết tiếng khác mà không để ý tiếng Anh thứ lỗi vì tôi dịch không hết ý trong các đoạn đã trích.
Mong Ngày Sức khỏe Thế giới 7/4/2008 Việt Nam ăn ngon, không sợ ngộc độc thức phẩm, ra đường không sợ khói mịt mù và đi qua các dòng sông ở các thành phố đẹp thì không nghe mùi.
Thủ Đức 13g 1/4/2008; Đào Duy An