Chữa lành vết phỏng trong thời gian ngắn nhất
Phỏng, theo y khoa, người ta chia làm 3 cấp độ khác nhau:
Cấp độ 1 (first degree). Phỏng nhẹ, cụ thể như đi phơ nắng ngoài bãi biển, da bị đỏ lên và hơi rát.
Cấp độ 2 (second degree): Phỏng vừa, như trường hợp sơ ý chạm phải một vật nóng đỏ, da bi Phồng lên, có nước.
Cấp độ 3 (third degree): Phỏng nặng, thường xảy ra trong trường hợp tiếp xúc với hơi nóng quá lâu như cháy nhà, phỏng vì các acid hay hóa chất, hoặc phỏng điện... Bị phỏng ở mức độ này vết phỏng có màu trắng hoặc màu ngà, thường không còn cảm giác đau đớn nữa vì các tế bào thần kinh cảm giác nơi đó đã bị hủy hoại hết.
Khi bị phỏng ở cấp độ 1 hoặc 2, hầu hết các trường hợp đêu có thể tự chữa lấy. ở cấp độ 3 hoặc các trường hợp phỏng phức tạp mà bạn không biết thuộc cấp độ nào; hoặc vết phỏng ở các chỗ trọng yếu như mắt, trên mặt; hoặc vết phỏng bị nhiễm trùng; hoặc chưa lành trong vòng 10 ngày... các trường hợp này đều cần đến sự chăm sóc của bác sĩ chuyên khoa.
Đối với vết phỏng cấp độ 1 hoặc 2, việc (đầu tiên là chận đứng nguyên nhân gây ra phỏng, càng sớm càng tốt. Sau đó bạn cần làm những thứ sau:
Làm nguội vết thương
Rửa vết thương với thật nhiều nước lạnh. Để vết thương dưới vòi nước lạnh đang chảy từ 15 đến 25 phút... hoặc cho đến khi cảm thấy hết đau thì thôi. Chỉ dùng nước lạnh là đủ. Việc dùng nước đá có ích trong một số trường hợp nhưng không phải lúc nào cũng có kết quả tốt - nước lạnh là an toàn nhất.
Trường hợp phỏng chất lỏng như phỏng dầu, phỏng nước sôi, phỏng acid, trước hết phải cởi bỏ y phục bị ướt ra, kế đó mới ngâm nước lạnh chỗ bị phỏng. Nếu y phục bị dính vào vết thương, đừng cố gỡ ra, hãy rửa nước lạnh bên ngoài lớp vải, và tìm bác sĩ.
Việc rửa nước lạnh này có công dụng làm vết phỏng không lan rộng. Đồng thời làm vết phỏng nhỏ hơn và ít đau đớn hơn.
Giữ sạch vết phỏng
Trái với một số người thường nghĩ rằng những chất như bơ, kem đánh răng, giấm, nước mắm... có thể làm dịu vết phỏng. Phương pháp tốt nhất là giữ vết phỏng sạch sẽ, đừng động chạm gì trong vòng 24 giờ sau đó. Nếu vết phỏng ở nhung chỗ dễ đụng chạm, có thể dùng một băng vải đắp lên chỉ với mục đích tránh sự đụng chạm làm đau đớn mà thôi.
Rửa xà bông
Sau 24 giờ, bạn có thể rửa vết phỏng với xà bông và nước lạnh hoặc một dung dịch thuốc Betadine có bán tại các tiệm thuốc tây. Rửa mỗi ngày một lần, lau hoặc quạt cho khô sau khi rửa.
Dùng lá Nha-đam
Lá Nha-đam (Aloe-vera) là một loại cây thường mọc ở sa mạc, lá có gai như cây dứa gai, dài chừng 1,2 gang tay, trong chùa chất nhờn. Chừng 3 ngày sau khi bị phỏng, bạn có thể ngắt một lá, lấy chất nhờn bên trong thoa lên vết phỏng. Vết thương sẽ cảm thấy mát hơn, dễ chịu hơn, và không bị khô nứt. Các tiệm thuốc tây đều có bán loại kem Aloe này. Việc dùng lá tươi hay kem đều có công hiệu như nhau.
*Ghi chú: Lá hoặc kem Nha-đam (Aloe-vera) không nên dùng nếu bạn có bệnh tim, đang dùng thuốc aspirin hoặc các loại thuốc làm loãng máu.
Thoa kem trụ sinh
Vết phỏng nhẹ tuy ít khi bị nhiễm trùng, nhưng khi bị thì có khuynh hướng làm độc và lan rộng. Vì thế, bạn nên dùng các loại kem trụ sinh chống nhiễm trùng có bán tại các tiệm thuốc tây (cùng loại với kem trị vết thương, đứt tay). Các hiệu sau đây có kết quả tốt: Polysporin, Neosporin, Johnson & Johnson First-aid cream.
Vết phồng
Thường vết phồng sẽ xuất hiện một hai hôm sau. Đối với vết phồng nhỏ, tốt nhất là để nguyên như vậy. Trong trường hợp vết phồng lớn và ở những chỗ hay bị chạm phải, xin xem cách chữa trị ở chương nói về vết phồng nước.
Công dụng của các sinh tố
Sinh tố C: cần thiết cho sự thành lập chất collngen, một chất do cơ thể sản xuất ra để làm da chỗ phỏng chóng lành hơn. Bác sĩ May E., M.D., chuyên khoa về sinh tố trị liệu tại Arkansas đề nghị liều lượng 5000 mg sinh tố C mỗi ngày (uống mỗi lần 1 viên 1000mg cách vài tiếng một lần). Sinh tố này không tạo nguy hiểm khi dùng ở liều lượng nói trên).
Sinh tố E: Giúp cho vết phỏng sau khi liền da chóng lành hơn. Mỗi ngày uống một viên sinh tố E loại 400 IU (đồng thời, chờ cho vết phỏng không còn phồng nữa mà bắt đầu khô lại với lớp da non mầu hồng đỏ, mỗi ngày lấy dầu thoa lên chỗ da đó cho đến khi lành hẳn.