Tật ngáy có ở khoảng 50% nam và 25% nữ giới. Đó là tiếng của các thành phần mô ở vùng hầu họng bị rung lên theo luồng khí hít thở.
Để tránh ảnh hưởng đến người chung quanh, có thể rất đơn giản bạn ngủ cách biệt họ, giảm cân nặng cơ thể,... Hiện nay mặc dù phẫu thuật có thể chấm dứt tật ngáy nhưng cũng không thể áp dụng cho tất cả mọi trường hợp, nhất là những người ngáy có kèm ngưng thở lúc ngủ.
Nguyên nhân
Khi bạn bắt đầu đi vào giấc ngủ, từ giấc ngủ nông đến giấc ngủ sâu, các cơ ở vòm miệng (khẩu cái mềm), lưỡi và vùng hầu thanh quản giãn ra, đến một mức nào đó có thể rung lên hay làm tắc nghẽn một phần khí đạo. Càng tắc nghẽn, bạn càng phải hít thở mạnh hơn, làm cho mô rung càng nhiều hơn và tiếng ngáy mỗi lúc một lớn.
Gây hẹp đường thở có thể do khẩu cái mềm dày, sưng amidan hay viêm VA, lưỡi gà dài và lớn, béo phì. Ở người già trương lực cơ vùng hầu họng cũng giàm làm khẩu cái mềm sa xuống hơn.
Tật ngáy cũng có liên quan với hiện tượng ngưng thở lúc ngủ. Do trương lực cơ vùng hầu họng bị giảm quá nhiều làm tắc nghẽn khí đạo gây ra những cơn ngưng thở kéo dài 10-30 giây, làm bạn ngưng ngáy một lúc, sau đó ngáy lại càng lớn hơn do phải cố gắng hít thở mạnh để bù lượng oxy bị thiếu do ngưng thở.
Điều trị
Thay đổi lối sống: giảm cân, thay đổi chỗ ngủ tránh ảnh hưởng người khác, điều trị sung huyết và nghẹt mũi, tránh dùng rượu và các thuốc an thần giảm đau,...
Phẫu thuật kinh điển, nhằm cắt bớt hay tạo hình, nâng vùng khẩu cái mềm và lưỡi gà lên. Biện pháp này giảm ngáy rất hiệu quả, bệnh nhân phải nằm viện 3-4 ngày, về nhà nghỉ ngơi hồi phục khoảng 2 tuần.
Phẫu thuật Laser, là một kỹ thuật tạo hình bằng tia Laser, cũng nhằm lấy đi những phần mô phì đại quá mức ở khẩu cái mềm, lưỡi gà và vùng hầu họng nhằm làm giảm sự rung của chúng. Tiến trình có thể kéo dài 2-5 đợt, mỗi đợt 30 phút, trong khoảng 4-6 tuần. Thường dùng cho các trường hợp ngáy nặng hoặc trung bình, không có chỉ định cho ngáy có kèm ngưng thở lúc ngủ.
Thở áp lực dương liên tục, sử dụng một mặt nạ (mask) có gắn với nguồn không khí áp lực dương khi ngủ. Biện pháp này giúp hạn chế tắc nghẽn đường thở, giảm ngáy, hữu ích trong trường bị ngưng thở lúc ngủ, nhưng gây bất lợi cho người sử dụng.
Một vài lời khuyên
Để tránh hoặc giảm ngáy, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau đây trước khi quyết định phẫu thuật:
- Giảm cân, nếu béo phì.
- Nằm nghiêng lúc ngủ. Tránh bị đổi qua tư thế nằm ngửa, bạn nên khâu một trái banh tennis trên lưng áo ngủ của mình.
- Điều trị sung huyết mũi hay nghẹt mũi.
- Hạn chế rượu và thuốc an thần.