Vẹo Dương Vật (Peyronie): Nguyên Nhân, Triệu Chứng và Điều Trị
Giới thiệu
- Vẹo dương vật (VDV), hay còn gọi là bệnh Peyronie, là tình trạng dương vật bị cong bất thường khi cương cứng. Tình trạng này có thể gây ra những khó chịu, đau đớn đáng kể, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống tình dục của nam giới và gây căng thẳng cho cả hai người.
- Bệnh VDV đặc trưng bởi sự hình thành các mảng xơ cứng hoặc mô sẹo dưới da dương vật. Các mảng xơ này làm mất tính đàn hồi của dương vật, dẫn đến tình trạng cong vẹo khi cương cứng. Các mô sợi này được hình thành từ những lớp dày mô cương và là một bệnh lành tính (không phải ung thư).
- Bệnh Peyronie được đặt theo tên bác sĩ phẫu thuật người Pháp Francois de la Peyronie, người đầu tiên mô tả bệnh vào năm 1743.
Dấu hiệu và Triệu chứng
Các triệu chứng của bệnh VDV có thể xuất hiện từ từ hoặc đột ngột. Dưới đây là một số dấu hiệu và triệu chứng thường gặp:
- Cương dương vật kèm đau: Đau có thể từ nhẹ đến dữ dội, đặc biệt khi dương vật cương cứng.
- Dương vật bị vẹo hoặc biến dạng khi cương: Mức độ vẹo có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và kích thước của mảng xơ cứng.
- Viêm da dương vật vùng quanh mô sẹo: Vùng da xung quanh mảng xơ có thể bị viêm, sưng và đau.
- Xuất hiện các dải dày hoặc mô cứng trên dương vật: Bạn có thể sờ thấy các mảng xơ cứng dưới da dương vật.
- Đường kính dương vật hẹp khi cương: Mảng xơ có thể làm giảm đường kính của dương vật khi cương cứng.
- Giảm khả năng cương dương (rối loạn cương dương): Trong một số trường hợp, VDV có thể gây ra tình trạng rối loạn cương dương.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của bệnh VDV vẫn chưa được làm rõ hoàn toàn, nhưng có một số giả thuyết được đưa ra:
- Chấn thương dương vật: Các chấn thương nhỏ lặp đi lặp lại hoặc một chấn thương mạnh khi dương vật đang cương cứng có thể gây ra tổn thương mạch máu và mô, dẫn đến hình thành mảng xơ. Những tổn thương DV do dập, bẻ, vẹo bất thường trong khi cương hoặc trong quá trình giao hợp có thể gây một số vết rách trong mô, các mạch máu nhỏ có thể bị rách, đứt bên trong gây những chỗ xuất huyết nội mô. Sự lành sẹo bất thường có thể làm hình thành những mảng dày, cứng bên dưới da DV. Đối với những tổn thương không thể lành sau 1 năm, mô sợ sẽ bắt đầu hình thành hoặc gây lắng đọng canxi ở các mảng này.
- Rối loạn tự miễn: Một số nghiên cứu cho thấy rằng bệnh VDV có thể liên quan đến các rối loạn tự miễn, trong đó hệ miễn dịch tấn công nhầm vào các mô của cơ thể, bao gồm cả mô dương vật. Tuy nhiên VDV không liên quan với các bệnh tự miễn khác như viêm khớp dạng thấp hay bệnh Lupus.
- Bất thường collagen: Collagen là một protein quan trọng trong cấu trúc của các mô liên kết. Các bất thường trong cấu trúc hoặc sản xuất collagen có thể góp phần vào sự phát triển của bệnh VDV.
- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là các thuốc chẹn beta (beta-blocker) được sử dụng để điều trị cao huyết áp, có thể gây ra bệnh VDV như một tác dụng phụ. Hấu hết là thuốc hạ áp thuộc nhóm ức chế thụ thể beta (beta-blocker). Các thuốc ức chế beta khác dùng điều trị glaucoma (tăng nhãn áp), xơ cứng rải rác và tai biến. Tuy nhiên tác dụng phụ này rất hiếm.
Yếu tố nguy cơ
Một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh VDV:
- Tuổi: Bệnh VDV thường gặp ở nam giới trong độ tuổi từ 40 đến 60, tuy nhiên cũng có thể xảy ra ở người trẻ hoặc lớn tuổi hơn. Tuổi tác làm giảm độ mềm dẻo và đàn hồi của DV, tăng nguy cơ bị chấn thương và hình thành mảng mô xơ.
- Yếu tố di truyền: Có bằng chứng cho thấy yếu tố di truyền có thể đóng vai trò trong sự phát triển của bệnh VDV.
- Mô xơ cứng ở các vùng khác trên cơ thể: Khoảng 30% người đàn ông bệnh VDV cũng có những mô chai cứng ở các vùng khác trên thân thể, như tay, chân.
Khi nào cần đi khám bác sĩ?
Bạn nên đi khám bác sĩ nếu bạn gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây:
- Đau hoặc khó chịu ở dương vật khi cương cứng.
- Dương vật bị vẹo hoặc biến dạng khi cương cứng.
- Khó khăn khi quan hệ tình dục do đau hoặc biến dạng dương vật.
- Tư vấn sớm giúp kiểm soát triệu chứng hiệu quả. Các thuốc điều trị thường giúp bạn vẫn duy trì được quan hệ sinh lý bình thường này. Tư vấn, hướng dẫn và tìm hiểu sớm về bệnh sẽ rất có ích cho bạn trong việc kiểm soát hữu hiệu các triệu chứng.
Điều trị
Việc điều trị bệnh VDV phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng và ảnh hưởng của nó đến chất lượng cuộc sống của bạn. Do VDV rất khác nhau giữa các bệnh nhân, và một số bệnh nhân tự cải thiện sau một thời gian mà không cần điều trị gì, nên các bác sĩ đầu tiên thường khuyên bệnh nhân nên chờ đợi và quan sát, thời gian theo dõi khoảng 9-12 tháng chủ yếu để quan sát sự hình thành mô xơ cứng, sự tiến triển của co vẹo cũng như chức năng cương của DV trước khi cố gắng điều trị. Một số biện pháp điều trị (bao gồm phẫu thuật và không phẫu thuật) có thể làm tăng nguy cơ bị loạn dương cương.
Các biện pháp không phẫu thuật
Nếu sau một thời gian chờ đợi không điều trị mà không có cải thiện, bác sĩ sẽ có thể dùng một trong các thuốc sau:
- Vitamin E: Các chuyên gia đã có nhiều báo cáo rằng, việc uống vitamin E có thể làm cải thiện các triệu chứng của VDV. Tuy nhiên còn chưa có nhiều nghiên cứu chuẩn mực chứng minh điều này. Cũng tương tự cho para-aminobenzoate, một chất thuộc dòng họ các vitamin nhóm B.
- Tiêm thuốc vào mô sẹo: Các thuốc dùng để tiêm trực tiếp vào mô sẹo có thể là collagenase, verapamil, hoặc các thuốc ức chế kênh canxi. Các thuốc này làm phá vỡ mô sẹo và phục hồi bởi mô bình thường. Tỷ lệ thành công rất thay đổi, tùy mỗi bệnh nhân. Các thuốc này, nhất là steroid (cortisone) có thể có những tác dụng phụ nguy hại cho mô bình thường xung quanh.
Phẫu thuật
Phẫu thuật thường được chỉ định khi các biện pháp điều trị không phẫu thuật không hiệu quả hoặc khi bệnh gây ra các triệu chứng nghiêm trọng. Áp dụng khi các biện pháp trên không hiệu quả. Chỉ định phẫu thuật khi VDV gây đau nhiều trong khi giao hợp, giảm khả năng cương trong nhiều tháng. Thường phẫu thuật có tác dụng tốt để phục hồi mô cương bình thường, tuy nhiên mỗi phương pháp có một tỷ lệ tai biến cũng như hạn chế khác nhau.
Các phương pháp phẫu thuật thường được sử dụng bao gồm:
- Đoạn mảng cứng: Cắt bỏ một phần mảng xơ để làm thẳng dương vật.
- Phẫu thuật Nesbit: Tạo các đường khâu ở phía đối diện của mảng xơ để làm thẳng dương vật.
- Ghép tĩnh mạch nông: Sử dụng một đoạn tĩnh mạch từ một bộ phận khác của cơ thể để thay thế mảng xơ.
- Ghép dương vật: Trong trường hợp nghiêm trọng, có thể cần phải ghép dương vật.
