Cà Phê: Sự Thật và Ngộ Nhận
1. Cà Phê Gây Mất Ngủ? ☕
Ngộ nhận: Cà phê gây mất ngủ.
Nhiều người cho rằng cà phê là nguyên nhân gây mất ngủ, nhưng sự thật có phải vậy không?
Sự thật: Không phải do cafein mà do thói quen của người hút thuốc lá uống nhiều cà phê.
Thực tế, những người hút thuốc lá thường có xu hướng uống nhiều cà phê hơn. Nguyên nhân là do cơ thể người hút thuốc lá phân hủy cafein nhanh gấp đôi so với người không hút thuốc. Do đó, để đạt được hiệu quả tương tự, họ cần tiêu thụ lượng cà phê lớn hơn. Các vấn đề sức khỏe mà người hút thuốc gặp phải thường là do nicotine chứ không phải cafein.
Cafein không tích tụ trong cơ thể và đào thải qua đường tiểu. Nếu bạn là người khỏe mạnh (không bị cao huyết áp, rối loạn nhịp tim hoặc hội chứng hoảng loạn), bạn hoàn toàn có thể uống cà phê và các đồ uống giàu cafein trong thời gian dài mà không lo lắng.
Thông tin tham khảo:
Theo một nghiên cứu trên tạp chí Journal of Clinical Sleep Medicine, cafein có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ nếu tiêu thụ gần giờ đi ngủ, nhưng không phải là nguyên nhân chính gây mất ngủ mãn tính. (Nguồn: https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4725179/)
2. Hạt Cà Phê Giàu Cafein Nhất? ☕
Ngộ nhận: Hạt cà phê là nguồn cafein dồi dào nhất.
Nhiều người nghĩ rằng cà phê là nguồn cung cấp cafein số một, nhưng thực tế có đúng như vậy?
Sự thật: Lá cây Guarana chứa nhiều cafein nhất (5%), sau đó là lá chè xanh (2-5%), lá cây mate (3%), hạt cola (1.5-2.5%) và hạt cà phê (0.6-2.8%).
Thực tế, lá cây Guarana, một loại cây leo có nguồn gốc từ rừng Amazon, chứa hàm lượng cafein cao nhất, lên đến 5%. Các nguồn khác bao gồm lá chè xanh (2-5%), lá cây mate (3%), hạt cola (1.5-2.5%) và hạt cà phê (0.6-2.8%).
Cách pha chế cũng ảnh hưởng đến lượng cafein trong đồ uống. Ví dụ, một ly cà phê có thể chứa lượng cafein cao gấp đôi so với một ly nước chè, mặc dù hạt cà phê chứa ít cafein hơn so với lá chè.
Thông tin tham khảo:
Theo một bài viết trên National Geographic, Guarana được sử dụng rộng rãi trong các loại nước tăng lực và thực phẩm bổ sung nhờ hàm lượng cafein cao. (Nguồn: https://www.nationalgeographic.com/culture/article/guarana)
3. Cafein Tăng Cường Trí Tuệ? 🧠
Sự thật: Cafein cải thiện tư duy bằng cách chặn thụ cảm adenosine, giúp tỉnh táo và cải thiện trí nhớ.
Cafein có khả năng cải thiện tư duy và tăng cường sự tỉnh táo. Chất này hoạt động bằng cách ngăn chặn các thụ thể adenosine trong não. Adenosine là một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng làm chậm hoạt động của não và gây buồn ngủ. Khi cafein chặn adenosine, nó giúp tăng cường sự tỉnh táo, cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung.
Một nghiên cứu tại Mỹ đã chỉ ra rằng, khi binh sĩ được cho uống viên cafein với liều lượng tương đương 2 ly cà phê, năng lực tỉnh táo, trí nhớ và khả năng học tập của họ đã cải thiện tới 60%.
Thông tin tham khảo:
Theo một nghiên cứu trên PLOS One, cafein có thể cải thiện hiệu suất nhận thức và tâm trạng. (Nguồn: https://journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0201858)
4. Cafein Ảnh Hưởng Quá Trình Sinh Hóa? 🧪
Sự thật: Cafein (250mg) làm tăng adrenalin, nhịp hô hấp, chặn thụ cảm adenosine, và tăng dopamine, gây hưng phấn.
Cafein có tác động đáng kể đến các quá trình sinh hóa trong cơ thể. Khoảng 250mg cafein (tương đương 2 ly cà phê đặc) có thể làm tăng gấp ba lần lượng adrenalin trong máu, đồng thời đẩy nhanh nhịp hô hấp. Cafein cũng chặn các thụ thể adenosine, ngăn chặn cảm giác buồn ngủ.
Ngoài ra, cafein còn làm tăng sản xuất dopamine, một chất dẫn truyền thần kinh kích thích các trung tâm khoái cảm trong não bộ, giúp người uống cảm thấy hưng phấn và thư thái hơn.
Thông tin tham khảo:
Theo một bài viết trên Harvard T.H. Chan School of Public Health, cafein có thể có cả lợi ích và tác hại đối với sức khỏe, tùy thuộc vào liều lượng và cơ địa của mỗi người. (Nguồn: https://www.hsph.harvard.edu/news/hsph-in-the-news/the-buzz-about-caffeine-and-health/)
5. Cafein Gây Tăng Huyết Áp và Loãng Xương? 🦴
Ngộ nhận: Cafein làm tăng huyết áp và gây loãng xương.
Nhiều người lo ngại rằng cafein có thể gây tăng huyết áp và làm suy yếu xương.
Sự thật: Nghiên cứu cho thấy cafein không gây tăng huyết áp ở người khỏe mạnh. Loãng xương do thiếu canxi, và lượng canxi mất đi do cà phê lợi tiểu là không đáng kể.
Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Journal of the American Medical Association đã chứng minh rằng cafein không làm tăng nguy cơ tăng huyết áp ở người khỏe mạnh. GS Terry Graham, chuyên gia về cafein tại Ontario University of Guelph (Mỹ), cho biết cafein chỉ làm tăng nhịp tim ở mức không đáng kể và hiệu ứng này chỉ kéo dài trong vài phút.
Tình trạng suy yếu xương cốt thường là do thiếu hụt canxi. Mặc dù cà phê có tác dụng lợi tiểu và có thể làm tăng lượng canxi đào thải qua nước tiểu, nhưng sự mất mát này là rất nhỏ và có thể dễ dàng bù đắp bằng cách thêm một chút sữa vào cà phê.
Thông tin tham khảo:
Theo một bài viết trên Mayo Clinic, cafein có thể gây tăng huyết áp tạm thời ở một số người, nhưng tác động này thường không đáng kể. (Nguồn: https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/nutrition-and-healthy-eating/expert-answers/caffeine/faq-20058458)
6. Cafein Gây Nghiện? ☕
Sự thật: Cơ thể quen với cafein có thể gây nhức đầu và khó chịu khi ngưng sử dụng.
Cafein có thể gây ra tình trạng nghiện ở một mức độ nhất định. Khi cơ thể đã quen với cafein, việc đột ngột ngừng sử dụng có thể gây ra các triệu chứng như nhức đầu, mệt mỏi, khó tập trung và cảm giác bứt rứt khó chịu.
Thông tin tham khảo:
Theo một bài viết trên American Psychological Association, cafein được coi là một chất gây nghiện nhẹ và có thể gây ra các triệu chứng cai nghiện khi ngừng sử dụng. (Nguồn: https://www.apa.org/monitor/2011/01/caffeine)
7. Uống Quá Liều Cafein? ☠️
Sự thật: Có thể quá liều cafein, thường gặp ở người lạm dụng viên cafein. Uống dưới 5 ly/ngày thường an toàn.
Việc sử dụng quá liều cafein là có thể xảy ra, đặc biệt là đối với những người lạm dụng viên cafein hoặc các sản phẩm chứa cafein với hàm lượng cao. Các triệu chứng của quá liều cafein có thể bao gồm lo lắng, bồn chồn, mất ngủ, tim đập nhanh, run rẩy và các vấn đề về tiêu hóa.
Tuy nhiên, đối với hầu hết mọi người, việc tiêu thụ dưới 5 ly cà phê mỗi ngày thường được coi là an toàn và không gây ra nguy cơ quá liều.
Thông tin tham khảo:
Theo U.S. Food and Drug Administration (FDA), 400 miligam cafein mỗi ngày (tương đương khoảng 4-5 tách cà phê) thường được coi là an toàn cho hầu hết người lớn khỏe mạnh. (Nguồn: https://www.fda.gov/consumers/consumer-updates/spilling-beans-how-much-caffeine-too-much)
8. Uống Thoải Mái Đồ Uống Chứa Cafein? 🤔
Ngộ nhận: Có thể uống thoải mái đồ uống chứa cafein.
Nhiều người cho rằng có thể thoải mái tiêu thụ các loại đồ uống chứa cafein mà không cần lo lắng về tác động đến sức khỏe.
Sự thật: Uống nhiều cà phê có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm, bệnh tim và tiểu đường ở một số người. 400mg cafein/ngày (khoảng 3 ly cà phê đặc) là liều an toàn.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiêu thụ quá nhiều cà phê có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm, bệnh tim và tiểu đường ở một số người. Tuy nhiên, cafein cũng có thể có tác dụng ngăn ngừa bệnh tiểu đường nếu được tiêu thụ ở mức độ vừa phải.
Các nhà khoa học Canada cũng cho rằng cafein có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim ở những người có quá trình trao đổi chất chậm, trong khi nó có thể bảo vệ những người có quá trình trao đổi chất nhanh. Lý do là vì cà phê không chỉ chứa cafein mà còn chứa nhiều hợp chất chống oxy hóa có tác dụng loại bỏ các gốc tự do.
Do những tác động trái chiều và chưa rõ ràng, các nhà khoa học không khuyến khích lạm dụng các đồ uống chứa cafein. Theo các nhà nghiên cứu Mỹ, 400mg cafein mỗi ngày (tương đương khoảng 3 ly cà phê đặc) là liều an toàn cho hầu hết mọi người.
Thông tin tham khảo:
Theo một bài viết trên American Heart Association, việc tiêu thụ cafein nên được điều chỉnh phù hợp với từng cá nhân, đặc biệt là đối với những người có các vấn đề về tim mạch. (Nguồn: https://www.heart.org/en/news/2022/03/11/how-does-caffeine-affect-your-heart)
Nguồn: Dương Hòa - Tri Thức Trẻ
