Mất Tiếng: Nguyên Nhân, Cách Điều Trị và Khi Nào Cần Đến Bác Sĩ
Mất tiếng, hay còn gọi là khàn tiếng hoặc tắt tiếng, là tình trạng giọng nói bị thay đổi, trở nên yếu ớt, khàn khàn hoặc thậm chí mất hẳn. Tình trạng này có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến giao tiếp hàng ngày của bạn. Vậy nguyên nhân nào gây ra mất tiếng, khi nào cần đến bác sĩ và có những biện pháp khắc phục tại nhà nào hiệu quả? Hãy cùng tìm hiểu nhé!
Nguyên nhân gây mất tiếng
Nguyên nhân phổ biến nhất gây mất tiếng là do các vấn đề liên quan đến bộ phận phát âm, nằm ở cổ họng, nơi có chứa thanh quản. Thanh quản có hai màng rung (dây thanh âm) rung động khi không khí từ phổi đi qua, tạo ra âm thanh. Bất kỳ sự thay đổi nào ở màng rung này đều có thể dẫn đến thay đổi giọng nói.
- Nhiễm trùng bộ phận phát âm: Viêm thanh quản, thường do virus gây ra, là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây mất tiếng. (Nguồn: Medscape)
- Thay đổi nhỏ ở màng rung do:
- La hét quá to: Sử dụng giọng nói quá mức, đặc biệt là la hét, có thể gây tổn thương tạm thời cho dây thanh âm.
- Nhiễm trùng hô hấp: Cảm lạnh, cúm hoặc viêm xoang có thể gây viêm và sưng tấy dây thanh âm.
- Dị ứng: Dị ứng có thể gây kích ứng và viêm đường hô hấp, ảnh hưởng đến giọng nói.
- Không khí khô: Không khí khô có thể làm khô dây thanh âm, gây khó khăn cho việc rung động và tạo ra âm thanh.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Mất tiếng thường không phải là một tình trạng nghiêm trọng và có thể tự khỏi sau vài ngày. Tuy nhiên, bạn nên đi khám bác sĩ nếu gặp phải các triệu chứng sau:
- Tắt tiếng kéo dài hơn 5 ngày: Nếu tình trạng mất tiếng kéo dài hơn một tuần mà không có dấu hiệu cải thiện, bạn nên đi khám bác sĩ để loại trừ các nguyên nhân nghiêm trọng hơn.
- Khò khè khi hít thở: Khò khè có thể là dấu hiệu của tắc nghẽn đường thở, cần được điều trị kịp thời.
- Khạc ra máu: Khạc ra máu có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng nặng hoặc các vấn đề nghiêm trọng khác.
- Đau họng khi nuốt: Đau họng dữ dội khi nuốt có thể là dấu hiệu của viêm họng nặng hoặc áp xe.
- Nghi ngờ nhiễm trùng nặng hoặc nổi mụn trong cổ họng gây tắc nghẽn đường thở: Trong trường hợp này, cần đến bệnh viện ngay lập tức.
Các biện pháp khắc phục tại nhà
Trong hầu hết các trường hợp, bạn có thể tự điều trị mất tiếng tại nhà bằng các biện pháp đơn giản sau:
Hạn chế nói chuyện
- Tránh nói to, thì thầm cũng gây hại: Cho dây thanh âm nghỉ ngơi là cách tốt nhất để phục hồi. Ngay cả thì thầm cũng có thể gây căng thẳng cho dây thanh âm.
Giữ ẩm cổ họng
- Thở bằng mũi: Thở bằng mũi giúp làm ẩm không khí trước khi nó đi vào cổ họng.
- Không hút thuốc: Khói thuốc lá gây kích ứng và làm khô dây thanh âm.
- Uống nhiều nước (10 ly/ngày), tránh trà đậm và rượu: Uống đủ nước giúp giữ ẩm cho dây thanh âm. Trà đặc và rượu có thể gây mất nước.
- Ngậm kẹo ho (vị trái cây, tránh bạc hà): Kẹo ho giúp kích thích sản xuất nước bọt, giữ ẩm cho cổ họng. Tránh các loại kẹo có chứa bạc hà vì chúng có thể làm khô cổ họng.
- Không dùng aspirin, thay bằng acetaminophen: Aspirin có thể gây kích ứng niêm mạc họng. Acetaminophen (Tylenol) là một lựa chọn thay thế an toàn hơn để giảm đau.
Lưu ý: Nếu các biện pháp trên không giúp cải thiện tình trạng mất tiếng sau vài ngày, hãy đến gặp bác sĩ để được khám và điều trị.
