Không dễ phân biệt gấu chó
và gấu ngựa.
Lâu nay, nhiều người dân vẫn có thói quen mua mật gấu (thường là mật gấu ngựa) về uống để chữa bệnh xơ gan. Tuy nhiên, nếu uống nhầm phải mật gấu chó thì không những không có tác dụng chữa xơ gan mà lại gây viêm gan.
Kết luận trên đã được PGS - TS Đỗ Khắc Hiếu, trưởng bộ môn công nghệ tế bào động vật (Viện Công nghệ sinh học) - người được cấp bằng sáng chế độc quyền về phương pháp lấy mật không cần giết gấu vào năm 1983, khẳng định.
Ông Hiếu cho biết, mật gấu chữa được xơ gan là mật gấu ngựa. Trong mật gấu ngựa chứa axit ursodeoxycholic (UDC). Thông thường 1g mật gấu ngựa khô có 200mg UDC. Rất nhiều cơ quan khoa học hàng đầu thế giới đã có những nghiên cứu tỉ mỉ và chứng minh UDC có tác dụng chữa xơ gan.
Tuy nhiên, khác với gấu ngựa, trong mật gấu chó gần như không có UDC mà chỉ có axit chenodeoxycholic (CDC). Ngược lại với UDC, CDC không có tác dụng chữa xơ gan mà lại gây viêm gan và sau đó phần lớn người bệnh sẽ bị xơ gan.
Khi người bệnh uống mật gấu chó, vi khuẩn trong đường ruột sẽ ăn CDC và sản sinh ra axit lithocholic. Đây chính là tác nhân gây bệnh viêm gan. CDC không chỉ có trong mật gấu chó mà còn có ở mật vịt, ngan, ngỗng.
Để phân biệt được được mật gấu ngựa và mật gấu chó phải tiến hành phân tích. Còn nhìn bề ngoài gấu chó chỉ khoảng 50-70kg, nhỏ hơn so với gấu ngựa là 180-200kg. Cả hai loài này đều có lông màu đen, có một khoang trắng ở cổ. Tuy nhiên, khoang trắng ở cổ gấu chó tròn, sít vào cổ, còn khoang trắng ở cổ gấu ngựa trễ xuống tận ức của nó.
Để nhận biết mật tốt xấu nói chung cũng có thể phân biệt bằng mắt thường. Mật gấu tốt nhất có màu vàng, trung bình thì màu đồng, màu ánh xanh như thép. Kém nhất là mật màu xanh. Hiện nay mật gấu trên thị trường chủ yếu là mật màu xanh.
Như vậy, mật gấu trên thị trường chỉ còn khoảng 1/3 tác dụng chữa bệnh. Đó là do cách lấy mật ở các hộ nuôi không đúng.
Thông thường nếu con gấu ngựa khỏe mạnh, không bệnh tật, sau khi lấy mật có thể pha vào nước sôi, rượu hay mật ong uống trực tiếp rất tốt.
Nếu gấu bị apxe thì mật sẽ đục, có cặn trắng lắng bên dưới, thông thường là mủ. Mật gấu chứa mủ sẽ gây bệnh cho người dùng.
Mặt khác, một vài bệnh khi gấu mắc phải cũng sẽ làm trương túi mật. Thường túi mật của gấu chứa 180-200ml mật, khi trương lên chứa đến 300ml nhưng thực chất chỉ là nước chứ không phải mật.
Dù sao cũng phải khẳng định nếu khai thác một cách khoa học, mật gấu ngựa sẽ có tác dụng rất tốt trong điều trị một số bệnh như xơ gan, sỏi mật, gãy xương.
Ông Hiếu cho biết, mới đây nhất các nhà khoa học đã phân tích và phát hiện mật gấu ngựa còn có tác dụng hỗ trợ điều trị ung thư. Khi uống mật gấu ngựa sẽ làm thay đổi tế bào ung thư khiến các loại thuốc chữa ung thư dễ ngấm vào khối u hơn.